Praising Inexpressible Almighty!

The path that leads to Akalpurakh is said to be difficult because our own conceit and conceptions tainted with Maya-influences, do not align with this path, Guru Guidance starts with eliminating “self-conceit” to follow this path. The following Guru Shabada, “ Tu Sultaan..” describes His Infinity that is inexpressible; a few words that can define our limited world are not enough for that task. Guru starts with just one example how often we fall short of praising His virtues. Then Guru lays out a ground to express Akalpurakh with the capability we are blessed with. Guru also continues stating His immense power while offering all his heart to the Creator like a sold slave, No claim of this pious deed of praising Him is stated but His kind nature is beautified by declaring the soul His slave because it only belongs to Him. A prayer is offered in the same way in Raag Sorath, by Fifth Nanak on 631 SGGS, please read that prayer before proceeding with the Shabada to understand more how our relationships with Him are looked in Gurmat

ਪ੍ਰਭ ਜੀਉ ਖਸਮਾਨਾ ਕਰਿ ਪਿਆਰੇ ॥

ਬੁਰੇ ਭਲੇ ਹਮ ਥਾਰੇ ॥ ਰਹਾਉ ॥

Parabẖ jī▫o kẖasmānā kar pi▫āre.

Bure bẖale ham thāre. Rahā▫o.

In Essence: Oh Beloved Prabh! Take us under your protection, whether we are good or bad, we belong to you only. (Pause)

            ਖਸਮਾਨਾ = ਖਸਮ ਵਾਲਾ ਫ਼ਰਜ਼। ਥਾਰੇ = ਤੇਰੇ।ਰਹਾਉ।

           ਹੇ ਪਿਆਰੇ ਪ੍ਰਭੂ ਜੀ! (ਤੂੰ ਸਾਡਾ ਖਸਮ ਹੈਂ) ਖਸਮ ਵਾਲਾ ਫ਼ਰਜ਼ ਪੂਰਾ ਕਰ। (ਚਾਹੇ ਅਸੀ) ਭੈੜੇ ਹਾਂ (ਚਾਹੇ ਅਸੀ) ਚੰਗੇ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਤੇਰੇ ਹੀ ਹਾਂ (ਸਾਡੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਬੰਧਨ ਕੱਟ ਦੇ)।ਰਹਾਉ।

           In the following Shabada First Nanak expresses the relations we truly have with Him and, the efforts we put there to praise Him which may not be complete. In the last Vaakas, the heart that is fallen for Him is shown making efforts to be worthy of Him with its limits and then humbly it is supplicated to have His grace. Let’s now take our mind with Guru to implant the same sincere feelings in our hearts as Guru puts in this Shabada.

ਰਾਗੁ ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੧ ਚਉਪਦੇ ਘਰੁ ੧ ॥

Rāg bilāval mėhlā 1 cẖa▫upḏe gẖar 1.

Raag Bilawal First Nanak, House 1

ਰਾਗ ਬਿਲਾਵਲੁ, ਘਰ ੧ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਚਾਰ-ਬੰਦਾਂ ਵਾਲੀ ਬਾਣੀ।

ਤੂ ਸੁਲਤਾਨੁ ਕਹਾ ਹਉ ਮੀਆ ਤੇਰੀ ਕਵਨ ਵਡਾਈ ॥

ਜੋ ਤੂ ਦੇਹਿ ਸੁ ਕਹਾ ਸੁਆਮੀ ਮੈ ਮੂਰਖ ਕਹਣੁ ਨ ਜਾਈ ॥੧॥

Ŧū sulṯān kahā ha▫o mī▫ā ṯerī kavan vadā▫ī.

Jo ṯū ḏėh so kahā su▫āmī mai mūrakẖ kahaṇ na jā▫ī. ||1||

In Essence: You are a Sovereign and I call you a chief, how it can express your greatness? Actually as per your given ability, I praise you Master otherwise how an ignorant like me can praise you?

           If really we are interested to know the Creator, we must understand how Guru Nanak expresses about himself before the Creator, look at the words he uses and then declares them as incomplete to express His power and infinity. Above Vaakas Guru States that all the words we use to praise Him, actually fall short of expressing Him. The Master is a way beyond these words, Guru keeps telling why he tries to praise Him with so much limits, Guru further gives the reason of it by saying it is done because Akalpurakh gives that ability to a person, So this ability must be used to praise Him: however, that doesn’t mean that ability is really enough to express His limitless virtues. Isn’t funny when people claim to praise Him and seek recognition of that praise! How shallow they sound after listening to Guru about the Inexpressible Prabh. Remember, to fall in love with Him needs the elimination of our conceit, that idea is fortified by Guru by telling that we are insignificant before Him, all our wisdom is restricted with limits, and it is His mercy that we get gifted with an ability to express Him.

           ਕਹਾ ਹਉ = ਮੈਂ ਆਖਦਾ ਹਾਂ। ਕਵਨ ਵਡਾਈ = ਕੋਈ ਵਡਿਆਈ ਨਹੀਂ। ਕਹਾ = ਮੈਂ ਆਖਦਾ ਹਾਂ।੧।

           ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਤੇਰੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਕਰ ਕੇ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਵਡਿਆਈ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ, (ਇਹ ਤਾਂ ਇਉਂ ਹੀ ਹੈ ਕਿ) ਤੂੰ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਹੈਂ, ਤੇ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਮੀਆਂ ਆਖ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। (ਪਰ ਇਤਨੀ ਕੁ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਕਰਨੀ ਮੇਰੀ ਆਪਣੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਹੀਂ ਹੈ) ਹੇ ਮਾਲਕ-ਪ੍ਰਭੂ! (ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਕਰਨ ਦਾ) ਜਿਤਨਾ ਕੁ ਬਲ ਤੂੰ ਦੇਂਦਾ ਹੈਂ ਮੈਂ ਉਤਨਾ ਕੁ ਤੇਰੇ ਗੁਣ ਆਖ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਅੰਞਾਣ ਪਾਸੋਂ ਤੇਰੇ ਗੁਣ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ।੧।

ਤੇਰੇ ਗੁਣ ਗਾਵਾ ਦੇਹਿ ਬੁਝਾਈ ॥

ਜੈਸੇ ਸਚ ਮਹਿ ਰਹਉ ਰਜਾਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥

Ŧere guṇ gāvā ḏėh bujẖā▫ī.

Jaise sacẖ mėh raha▫o rajā▫ī. ||1|| rahā▫o.

In Essence: Eternal Prabh! Bless me with an understanding of you so that I can sing your praises to remain imbued with you and live according to your Will.

           Here Guru ji offers a prayer to the Infinite Master to bless him with an understanding of Him so that His praise can be sung in a way that the mind learns to remain imbued with Him and to follow His Will. Ability to praise Him, falling in love with Him and learning to live according to his will, only come with His blessings, so prayer is offered here in this regard.

           ਗਾਵਾ = ਮੈਂ ਗਾਵਾਂ। ਬੁਝਾਈ = ਸਮਝ, ਅਕਲ। ਜੈਸੇ = ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਤਾਂ ਜੋ। ਰਹਉ = ਮੈਂ ਟਿਕਿਆ ਰਹਾਂ। ਰਜਾਈ = ਹੇ ਰਜ਼ਾ ਦੇ ਮਾਲਕ-ਪ੍ਰਭੂ!।੧।ਰਹਾਉ।

           ਹੇ ਰਜ਼ਾ ਦੇ ਮਾਲਕ-ਪ੍ਰਭੂ! ਤੂੰ ਸਦਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈਂ। ਮੈਨੂੰ (ਅਜੇਹੀ) ਸਮਝ ਬਖ਼ਸ਼ ਕਿ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਕਰ ਸਕਾਂ, ਤੇ, ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਦੀ ਬਰਕਤਿ ਨਾਲ ਮੈਂ ਤੇਰੇ (ਚਰਨਾਂ) ਵਿਚ ਟਿਕਿਆ ਰਹਿ ਸਕਾਂ।੧।ਰਹਾਉ।

ਜੋ ਕਿਛੁ ਹੋਆ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਤੁਝ ਤੇ ਤੇਰੀ ਸਭ ਅਸਨਾਈ ॥

ਤੇਰਾ ਅੰਤੁ ਨ ਜਾਣਾ ਮੇਰੇ ਸਾਹਿਬ ਮੈ ਅੰਧੁਲੇ ਕਿਆ ਚਤੁਰਾਈ ॥੨॥

Jo kicẖẖ ho▫ā sabẖ kicẖẖ ṯujẖ ṯe ṯerī sabẖ asnā▫ī.

Ŧerā anṯ na jāṇā mere sāhib mai anḏẖule ki▫ā cẖaṯurā▫ī. ||2||

In Essence: Whatever has come to existence, it has come from you and it displays all your greatness. Oh My Master, I do not know your limits, I am like a blind man with limits, what wisdom I have that can be helpful to praise you in full( I don’t have that!).

           This is the divine understanding Guru ji shares with his followers, all that is visible or invisible, come from Him, He is the source of all that, the Master is beyond limits and how we who are ignorant of His infinity can play with such divine subject through our cleverness with so many limitations. He is Incomprehensible; to claim to have Him expressed in full is an act of sheer stupidity. Utter humility takes over the mind once it falls for Akalpurakh.

           ਤੁਝ ਤੇ = ਤੈਥੋਂ। ਅਸਨਾਈ = ਨਾਈ, ਵਡਿਆਈ {‘ਸ੍ਨਾ’ ਅਰਬੀ ਲਫ਼ਜ਼ ਹੈ, ਅਰਥ ਹੈ ‘ਵਡਿਆਈ’}। {ਨੋਟ: ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਲਫ਼ਜ਼ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਦੋ ਜੁੜਵੇਂ ਅੱਖਰ ਹੋਣ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾ ਅੱਖਰ ‘ਸ’ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਪੰਜਾਬੀ-ਉਚਾਰਨ ਵਿਚ ਉਹਨਾਂ ਦੋਹਾਂ ਅੱਖਰਾਂ ਨੂੰ ਵਖ ਵਖ ਕਰ ਕੇ ‘ਸ’ ਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ‘ਅ’ ਵਰਤ ਲਈਦਾ ਹੈ। ਜਾਂ, ‘ਸ’ ਉਡਾ ਹੀ ਦੇਈਦਾ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ: (स्थान) ਸਾਨ = ਅਸਥਾਨ, ਥਾਨ। (स्तम्भ) ਸ੍ਤੰਭ = ਅਸਥੰਭ, ਥੰਭ, ਥੰਮ੍ਹ੍ਹ। (स्टेशन) ਸ੍ਟੇਸ਼ਨ = ਅਸਟੇਸ਼ਨ, ਟੇਸ਼ਨ। (स्ना) ਸ੍ਨਾ = ਅਸਨਾਈ, ਨਾਈ (ਅਰਬੀ ਲਫ਼ਜ਼)}।।੨।

           ਇਹ ਜਿਤਨਾ ਕੁ ਜਗਤ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਇਹ ਸਾਰਾ ਤੈਥੋਂ ਹੀ ਬਣਿਆ ਹੈ, ਇਹ ਸਾਰੀ ਤੇਰੀ ਹੀ ਬਜ਼ੁਰਗੀ ਹੈ। ਹੇ ਮਾਲਕ-ਪ੍ਰਭੂ! ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਸਕਦਾ। ਮੈਂ ਅੰਨ੍ਹਾ ਹਾਂ (ਤੁੱਛ-ਅਕਲ ਹਾਂ) ਮੇਰੇ ਵਿਚ ਕੋਈ ਐਸੀ ਸਿਆਣਪ ਨਹੀਂ ਹੈ (ਕਿ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਅੰਤ ਜਾਣ ਸਕਾਂ।੨।

ਕਿਆ ਹਉ ਕਥੀ ਕਥੇ ਕਥਿ ਦੇਖਾ ਮੈ ਅਕਥੁ ਨ ਕਥਨਾ ਜਾਈ ॥

ਜੋ ਤੁਧੁ ਭਾਵੈ ਸੋਈ ਆਖਾ ਤਿਲੁ ਤੇਰੀ ਵਡਿਆਈ ॥੩॥

Ki▫ā ha▫o kathī kathe kath ḏekẖā mai akath na kathnā jā▫ī.

Jo ṯuḏẖ bẖāvai so▫ī ākẖā ṯil ṯerī vadi▫ā▫ī. ||3||

In Essence: I cannot express your virtues! When I try to do so, I come to know that you are Inexpressible, so I cannot express you oh Inexpressible One. I say what pleases you (as per your Will) but it is an iota of your greatness.

           Akalpurakh is inexpressible and infinite therefore it is just not possible to express Him, still His devotees express Him but what they say is as per His Will. Is what they express complete? Certainly not, Guru Ji says that it is just a little expression of His limitless virtues; Guru ji stresses this fact in these pious Vaakas. It becomes laughable when any one claims to express Him completely or rightful way. Guru Ji also says that whatever is expressed in His praise is not enough because He possesses limitless virtues.

           ਹਉ = ਮੈਂ। ਕਥੀ = ਮੈਂ ਬਿਆਨ ਕਰਾਂ। ਕਥੇ ਕਥਿ = ਕਥਿ ਕਥਿ, ਕਥ ਕੇ ਕਥ ਕੇ। ਦੇਖਾ = ਮੈਂ ਵੇਖਦਾ ਹਾਂ। ਅਕਥੁ = ਜਿਸ ਦੇ ਗੁਣ ਕਹੇ ਨ ਜਾ ਸਕਣ। ਤਿਲੁ = ਰਤਾ ਕੁ।੩।

           ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਗੁਣ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਸਕਦਾ। ਤੇਰੇ ਗੁਣ ਆਖ ਆਖ ਕੇ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਵੇਖਦਾ ਹਾਂ (ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਸਮਝ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਕਿ) ਤੇਰਾ ਸਰੂਪ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ, ਮੈਂ ਬਿਆਨ ਕਰਨ ਜੋਗਾ ਨਹੀਂ ਹਾਂ। ਤੇਰੀ ਰਤਾ ਮਾਤ੍ਰ ਵਡਿਆਈ ਭੀ ਜੇਹੜੀ ਮੈਂ ਆਖਦਾ ਹਾਂ ਉਹੀ ਆਖਦਾ ਹਾਂ ਜੋ ਤੈਨੂੰ ਭਾਉਂਦੀ ਹੈ (ਭਾਵ, ਜਿਤਨੀ ਕੁ ਤੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪ ਹੀ ਸਮਝ ਦੇਂਦਾ ਹੈਂ)।੩।

ਏਤੇ ਕੂਕਰ ਹਉ ਬੇਗਾਨਾ ਭਉਕਾ ਇਸੁ ਤਨ ਤਾਈ ॥

ਭਗਤਿ ਹੀਣੁ ਨਾਨਕੁ ਜੇ ਹੋਇਗਾ ਤਾ ਖਸਮੈ ਨਾਉ ਨ ਜਾਈ ॥੪॥੧॥

Ėṯe kūkar ha▫o begānā bẖa▫ukā is ṯan ṯā▫ī.

Bẖagaṯ hīṇ Nānak je ho▫igā ṯā kẖasmai nā▫o na jā▫ī. ||4||1||

In Essence: I am like an outsider dog among so many dogs and I bark like it(I praise you) to save myself (from all dogs like conceit, anger, greed, lust and attachment), even if Nanak lacks your true devotion, still you are his Master and he will bear the Name of His Master [ hope oh Prabh ! You will save your slave who wants to sing your virtues but cannot do it fully as your virtues are limitless. A Prayer is offered again]

           Above in the first Vaaka, Guru expresses double edged application, it means like many others, he too ignorantly praises Akalpurakh who could not be praised enough; it also means that like a an outsider dog, he praises Him to save himself from the dogs like conceit, greed, anger and lust. Again Guru brings the thought about His being Inexpressible; however, he continues praising Him to save himself from primal forces that hinder his efforts. Even if in this effort, his devotion is not exceptional, he prays Akalpurakh to have His mercy on him because after all he is His slave and bears His name. This is an exceptionally wonderful idea expressed in context of infinity of the Creator; it also displays a heart pining for Him without conceit. Guru also advises us that Prabh should be praised even if it is not possible to express His virtues because we literally belong to Him, He is our Master and our prayers should be offered to Him to have mercy to enable us to praise Him as much we can.

           ਏਤੇ = ਇਤਨੇ, ਅਨੇਕਾਂ। ਕੂਕਰ = ਕੁੱਤੇ, ਕਾਮਾਦਿਕ ਵਿਕਾਰ। ਬੇਗਾਨਾ = ਓਪਰਾ। ਭਉਕਾ = ਮੈਂ ਭੌਂਕਦਾ ਹਾਂ। ਇਸੁ ਤਨ ਤਾਈ = ਇਸ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਬਚਾਣ ਵਾਸਤੇ। ਖਸਮੈ ਨਾਉ = ਖਸਮ ਦਾ ਨਾਮ, ਖਸਮ ਦੀ ਬਜ਼ੁਰਗੀ, ਖਸਮ ਦੀ ਵਡਿਆਈ। ਨ ਜਾਈ = ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ।੪।

           (ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਇਥੇ ਕਾਮਾਦਿਕ) ਅਨੇਕਾਂ ਕੁੱਤੇ ਹਨ, ਮੈਂ (ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ) ਓਪਰਾ (ਆ ਫਸਿਆ) ਹਾਂ, (ਜਿਤਨੀ ਕੁ ਤੇਰੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਉਹ ਭੀ ਮੈਂ) ਆਪਣੇ ਇਸ ਸਰੀਰ ਨੂੰ (ਕਾਮਾਦਿਕ ਕੁੱਤਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਣ ਲਈ ਭੌਂਕਦਾ ਹੀ ਹਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਓਪਰਾ ਕੁੱਤਾ ਵੈਰੀ ਕੁੱਤਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਭੌਂਕਦਾ ਹੈ)। (ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਧਰਵਾਸ ਹੈ ਕਿ) ਜੇ (ਤੇਰਾ ਦਾਸ) ਨਾਨਕ ਭਗਤੀ ਤੋਂ ਸੱਖਣਾ ਹੈ (ਤਾਂ ਭੀ ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਤੇ ਰਾਖਾ ਖਸਮ ਹੈਂ, ਤੇ ਤੈਂ) ਖਸਮ ਦੀ ਇਹ ਸੋਭਾ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਗਈ (ਕਿ ਤੂੰ ਮੁੱਢ ਕਦੀਮਾਂ ਤੋਂ ਸਰਨ ਆਏ ਦੀ ਸਹੈਤਾ ਕਰਦਾ ਆਇਆ ਹੈਂ)।੪।੧।

❀ ਨੋਟ: ਕੋਈ ਓਪਰਾ ਕੁੱਤਾ ਕਿਸੇ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਏ, ਤਾਂ ਉਥੋਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੁੱਤੇ ਰਲ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵੱਢਣ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਵਿਚਾਰਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਣ ਲਈ ਮਾੜਾ ਮਾੜਾ ਭੌਂਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਾਂਤ ਦੇ ਕੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਓਪਰੇ ਜਗਤ ਵਿਚ ਮੈਂ ਇਕੱਲਾ ਹਾਂ ਤੇ ਕਾਮਾਦਿਕ ਅਨੇਕਾਂ ਕੁੱਤੇ ਮੈਨੂੰ ਵੱਢਣ ਪੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਦਰ ਤੇ ਤਰਲੇ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਓਪਰਾ ਕੁੱਤਾ ਦੂਜੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਭੌਂਕਦਾ ਹੈ।੪।

           The whole Shabada answers all those questions according to which if He is Inexpressible, how His praise can be done, if He is not seen, how He can be expressed. Guru takes his followers from those questions to the solution of problems stated in those questions. First of all, He is of course Inexpressible; still He can be expressed with whatever the ability He gives to us. Though the words we use to praise His virtues are not enough but it doesn’t mean we shouldn’t praise Him. Guru further stresses that literally He is our Master, He knows about us and our longing to praise Him, He will certainly acknowledge our prayers therefore we should keep praying to have His grace to accept our devotion which we don’t know if it is perfect.

NOTE: Interpretation in Punjabi is by Dr. Sahib Singh Ji