THE CREATOR’S PRESENCE

On 138, SGGS, in a Waar “ Waar maajh ki”, penned by Shri Guru Nanak,  the Second Guru,  Shri Guru Angad Sahib addresses the behavior of those who live without keeping the Universal Creator in their hearts; however, he also  states that actually they live as per His Will, thus, HE is everywhere; let us ponder over it:

ਵਾਰ ਮਾਝ ਕੀ ਤਥਾ ਸਲੋਕ ਮਹਲਾ 1

ਮਃ 2 ॥ ਦੇਂਦੇ ਥਾਵਹੁ ਦਿਤਾ ਚੰਗਾ ਮਨਮੁਖਿ ਐਸਾ ਜਾਣੀਐ ॥

ਸੁਰਤਿ ਮਤਿ ਚਤੁਰਾਈ ਤਾ ਕੀ ਕਿਆ ਕਰਿ ਆਖਿ ਵਖਾਣੀਐ ॥

ਅੰਤਰਿ ਬਹਿ ਕੈ ਕਰਮ ਕਮਾਵੈ ਸੋ ਚਹੁ ਕੁੰਡੀ ਜਾਣੀਐ ॥

ਜੋ ਧਰਮੁ ਕਮਾਵੈ ਤਿਸੁ ਧਰਮ ਨਾਉ ਹੋਵੈ ਪਾਪਿ ਕਮਾਣੈ ਪਾਪੀ ਜਾਣੀਐ ॥

ਤੂੰ ਆਪੇ ਖੇਲ ਕਰਹਿ ਸਭਿ ਕਰਤੇ ਕਿਆ ਦੂਜਾ ਆਖਿ ਵਖਾਣੀਐ ॥

ਜਿਚਰੁ ਤੇਰੀ ਜੋਤਿ ਤਿਚਰੁ ਜੋਤੀ ਵਿਚਿ ਤੂੰ ਬੋਲਹਿ ਵਿਣੁ ਜੋਤੀ ਕੋਈ ਕਿਛੁ ਕਰਿਹੁ ਦਿਖਾ ਸਿਆਣੀਐ ॥

ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਦਰੀ ਆਇਆ ਹਰਿ ਇਕੋ ਸੁਘੜੁ ਸੁਜਾਣੀਐ ॥2॥

Mėhlā 2. Ḏeʼnḏe thāvhu ḏiṯā cẖanga manmukẖ aisā jāṇī-ai.

Suraṯ maṯ cẖaṯurā-ī ṯā kī ki-ā kar ākẖ vakẖāṇī-ai.

Anṯar bahi kai karam kamāvai so cẖahu kundī jāṇī-ai.

Jo ḏẖaram kamāvai ṯis ḏẖaram nā-o hovai pāp kamāṇai pāpī jāṇī-ai.

Ŧūʼn āpe kẖel karahi sabẖ karṯe ki-ā ḏūjā ākẖ vakẖāṇī-ai.

Jicẖar ṯerī joṯ ṯicẖar joṯī vicẖ ṯūʼn bolėh viṇ joṯī ko-ī kicẖẖ karihu ḏikẖā si-āṇī-ai.

Nānak gurmukẖ naḏrī ā-i-ā har iko sugẖaṛ sujāṇī-ai. ||2|| {SGGS – 138}

The bani of Second Nanak.

In essence: The mind-slave prefers Ekankar’s given gifts to Ekankar, who actually gives those gifts to him. It is hard to explain what common sense, wisdom, and cleverness he (the mind-slave) has. Though he acts secretly, his actions become well known. One, who acts virtuously, is known as virtuous and that one, who commits sins, is known as sinner. Oh Har! This is your own play, because they act as you cause them to act. What else we should say? As long as your jyot (light)  is present in the mortals, they (actually you) speak; without your jyot, who can speak (none)? Oh Nanak! One can see the all wise and omnipotent Creator everywhere through the Guru. 

Wishes!

G Singh

www.gursoch.com

 

Only Akalpurakh

Bhagat Kabir says this:

On SGGS 660, Bhagat Kabir clearly states that he only believes in the Universal Creator who permeates all :

ਰਾਗੁ ਧਨਾਸਰੀ ਬਾਣੀ ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਕੀ   Rāg ḏẖanāsrī baṇī bẖagaṯ Kabīr jī kī

Raag Dhanasri, the bani of Bhagat Kabir

ੴ  ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥  Ik-oaʼnkār saṯgur parsāḏ.

There is only One All Pervading Akalpurakh, who is known with the blessings of the Satiguru.

ਸਨਕ ਸਨੰਦ ਮਹੇਸ ਸਮਾਨਾਂ ॥ ਸੇਖਨਾਗਿ ਤੇਰੋ ਮਰਮੁ ਨ ਜਾਨਾਂ ॥1॥

Sanak sanand mahes samānāʼn . Sekẖnāg ṯero maram na jānāʼn. ||1||

In essence: Oh Prabh! Sanak, nand, Shiva and Sheshnaag didn’t know your secret.

ਸੰਤਸੰਗਤਿ ਰਾਮੁ ਰਿਦੈ ਬਸਾਈ ॥1॥ ਰਹਾਉ ॥   Sanṯsangaṯ rām riḏai basā-ī. ||1|| Rahā-o.

In Akalpurakh’s true devotees’ association, I keep Akalpurakh in my heart. Pause.

ਹਨੂਮਾਨ ਸਰਿ ਗਰੁੜ ਸਮਾਨਾਂ ॥ ਸੁਰਪਤਿ ਨਰਪਤਿ ਨਹੀ ਗੁਨ ਜਾਨਾਂ ॥2॥

 Hanūmān sar garuṛ samānāʼn . Surpaṯ narpaṯ nahī gun jānāʼn. ||2||

Oh Prabh! Hanuman, Gararh, the master of Devtas, Indra, Brahma and the master of men didn’t know your virtues (didn’t know Akalpurakh).

ਚਾਰਿ ਬੇਦ ਅਰੁ ਸਿੰਮ੍ਰਿਤਿ ਪੁਰਾਨਾਂ ॥ ਕਮਲਾਪਤਿ ਕਵਲਾ ਨਹੀ ਜਾਨਾਂ ॥3॥

Cẖār beḏ ar simriṯ purānāʼn . Kamlāpaṯ kavlā nahī jānāʼn. ||3||

The four Vedas, the Simirities, the Pranas, Vishnu and Lakhsmi didn’t know you.

ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਸੋ ਭਰਮੈ ਨਾਹੀ ॥ ਪਗ ਲਗਿ ਰਾਮ ਰਹੈ ਸਰਨਾਂਹੀ ॥4॥1॥

Kahi Kabīr so bẖarmai nāhī . Pag lag rām rahai sarnāʼnhī. ||4||1||

(Who knows Akalpurakh then? Answer) Kabir says: That person who remains attached to Akalpurakh and stays in His refuge in utter humility doesn’t wander around.

Bhagat Kabir in this Shabda, very clearly states that for him no people, men or Devtas, matter but Akalpurakh. Thus, the Sikhs are to believe not any other power but the Universal Creator.

Wishes.

G.Singh

www.gursoch.com

 

Our Plight

Under the influence of greed, lust, conceit, anger and attachment, the humans can do bad things which could bring their fall. Bhagat Ravidas addresses this with an example, the Shabad is on SGGS 486:

ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥ 

Ik-oaʼnkār saṯgur parsāḏ.

There is only one All Pervading Akalpurakh, who is known with the blessings of the Satiguru.

ਮ੍ਰਿਗ ਮੀਨ ਭ੍ਰਿੰਗ ਪਤੰਗ ਕੁੰਚਰ ਏਕ ਦੋਖ ਬਿਨਾਸ ॥ ਪੰਚ ਦੋਖ ਅਸਾਧ ਜਾ ਮਹਿ ਤਾ ਕੀ ਕੇਤਕ ਆਸ ॥1॥

Marig mīn bẖaring paṯang kuncẖar ek ḏokẖ binās.  Pancẖ ḏokẖ asāḏẖ jā mėh ṯā kī keṯak ās. ||1||

In essence: Only one weakness of the deer or the fish,  or the bumble bee  or the elephant destroys them; what is the chance of getting saved of the mortal, who has five vices  hard to cure?

ਮਾਧੋ ਅਬਿਦਿਆ ਹਿਤ ਕੀਨ ॥ ਬਿਬੇਕ ਦੀਪ ਮਲੀਨ ॥1॥ ਰਹਾਉ ॥

Māḏẖo abiḏi-ā hiṯ kīn.  Bibek ḏīp malīn. ||1|| Rahā-o.

Oh Akalpurakh! The mortals love ignorance; therefore, their intellect of discriminating of good and bad has faded out. Pause.

ਤ੍ਰਿਗਦ ਜੋਨਿ ਅਚੇਤ ਸੰਭਵ ਪੁੰਨ ਪਾਪ ਅਸੋਚ ॥ ਮਾਨੁਖਾ ਅਵਤਾਰ ਦੁਲਭ ਤਿਹੀ ਸੰਗਤਿ ਪੋਚ ॥2॥  

Ŧarigaḏ jon acẖeṯ sambẖav punn pāp asocẖ.  Mānukẖā avṯār ḏulabẖ ṯihī sangaṯ pocẖ. ||2||

The animals lack contemplation and unable to discriminate between good and evil, and it is very natural. The human existence is hard to obtain, but if one associates with the bad ones, shouldn’t one think about this?

ਜੀਅ ਜੰਤ ਜਹਾ ਜਹਾ ਲਗੁ ਕਰਮ ਕੇ ਬਸਿ ਜਾਇ ॥ ਕਾਲ ਫਾਸ ਅਬਧ ਲਾਗੇ ਕਛੁ ਨ ਚਲੈ ਉਪਾਇ ॥3॥

Jī-a janṯ jahā jahā lag karam ke bas jā-e.  Kāl fās abaḏẖ lāge kacẖẖ na cẖalai upā-e. ||3||

Bound by the done deeds, wherever the beings are, they are subject to the noose of death, which is certain. And, nothing can be done about that.

ਰਵਿਦਾਸ ਦਾਸ ਉਦਾਸ ਤਜੁ ਭ੍ਰਮੁ ਤਪਨ ਤਪੁ ਗੁਰ ਗਿਆਨ ॥

ਭਗਤ ਜਨ ਭੈ ਹਰਨ ਪਰਮਾਨੰਦ ਕਰਹੁ ਨਿਦਾਨ ॥4॥1॥

Raviḏās ḏās uḏās ṯaj bẖaram ṯapan ṯap gur gi-ān.

Bẖagaṯ jan bẖai haran parmānanḏ karahu niḏān. ||4||1|| {SGGS-486}

(Prayer) Oh Destroyer of fear of your devotees! Bless me with the treasure of happiness. Bless your servant, Ravidas, so that he may become detached after abandoning his doubts and start doing real penance by living as per the Guru’s given guidance.

Wishes

G. Singh

www.gursoch.com

 

None Is Permanent Here

 

On 418, SGGS, Shri Guru Nanak Sahib reminds us to be aware of our limited time span on this earth. Basically, the Guru asks us to praise our Creator by understanding this fact that here is none permanent. Let us ponder over it:

ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥ 

Ik-oaʼnkār saṯgur parsāḏ.

There is only one all-pervading Akalpurakh, who is known with the blessings of the Satiguru.

ਆਸਾ ਕਾਫੀ ਮਹਲਾ 1 ਘਰੁ 8 ਅਸਟਪਦੀਆ ॥  

Āsā kāfī mėhlā 1 gẖar 8 asatpaḏī-ā.

ਜੈਸੇ ਗੋਇਲਿ ਗੋਇਲੀ ਤੈਸੇ ਸੰਸਾਰਾ ॥ ਕੂੜੁ ਕਮਾਵਹਿ ਆਦਮੀ ਬਾਂਧਹਿ ਘਰ ਬਾਰਾ ॥1॥  

Jaise go-il go-ilī ṯaise sansārā. Kūṛ kamāvėh āḏmī bāʼnḏẖėh gẖar bārā. ||1||

Raag Asa Kafi, the bani of First Nanak, house eighth, Ashtpadeean.

In essence: This world is temporary like the stay of herdsman on a bank of a river; the man practices falsehood by building houses as if he would live here forever (building and expanding the homes and deeming them as permanent).

ਜਾਗਹੁ ਜਾਗਹੁ ਸੂਤਿਹੋ ਚਲਿਆ ਵਣਜਾਰਾ ॥1॥ ਰਹਾਉ ॥  

Jāgahu jāgahu sūṯiho cẖali-ā vaṇjārā. ||1|| Rahā-o.

Oh people in slumber! Wake up. Look the dealer (of Maya expansions) is departing from here. Pause.

This is the Guru’s wake up call to his followers not to get attached with anything save for living  in this world as a guest modestly.

ਨੀਤ ਨੀਤ ਘਰ ਬਾਂਧੀਅਹਿ ਜੇ ਰਹਣਾ ਹੋਈ ॥ ਪਿੰਡੁ ਪਵੈ ਜੀਉ ਚਲਸੀ ਜੇ ਜਾਣੈ ਕੋਈ ॥2॥  

Nīṯ nīṯ gẖar bāʼnḏẖī-ah je rahṇā ho-ī. Pind pavai jī-o cẖalsī je jāṇai ko-ī. ||2||

Permanent house should be built if we can stay in them permanently. I hope they would realize this: when the body crumbles, the soul has to go.

ਓਹੀ ਓਹੀ ਕਿਆ ਕਰਹੁ ਹੈ ਹੋਸੀ ਸੋਈ ॥ ਤੁਮ ਰੋਵਹੁਗੇ ਓਸ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹਹ ਕਉ ਕਉਣੁ ਰੋਈ ॥3॥  

Ohī ohī ki-ā karahu hai hosī so-ī. Ŧum rovhuge os no ṯumĥ ka-o ka-uṇ ro-ī. ||3||

Why are you crying over the dead? There is only Akalpurakh, who is now and who will be ever. You cry over the dead, but who will bewail for you (you will face the same end)?

ਧੰਧਾ ਪਿਟਿਹੁ ਭਾਈਹੋ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹਹ ਕੂੜੁ ਕਮਾਵਹੁ ॥ ਓਹੁ ਨ ਸੁਣਈ ਕਤ ਹੀ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹਹ ਲੋਕ ਸੁਣਾਵਹੁ ॥4॥  

Ḏẖanḏẖā pitihu bẖā-īho ṯumĥ kūṛ kamāvahu. Oh na suṇ-ī kaṯ hī ṯumĥ lok suṇavhu. ||4||

Oh brothers! You are into entanglement and you practice falsehood, because one, for whom you bewail, doesn’t hear you; therefore, you are showing only to the people.

ਜਿਸ ਤੇ ਸੁਤਾ ਨਾਨਕਾ ਜਾਗਾਏ ਸੋਈ ॥ ਜੇ ਘਰੁ ਬੂਝੈ ਆਪਣਾ ਤਾਂ ਨੀਦ ਨ ਹੋਈ ॥5॥

Jis ṯe suṯā nānkā jāgā-e so-ī. Je gẖar būjẖai āpṇā ṯāʼn nīḏ na ho-ī. ||5||

Only Akalpurakh who has caused the mortal to be in the Maya slumber, awakens him.  If one recognizes one’s “inner self”, then one doesn’t sleep in Maya.

ਜੇ ਚਲਦਾ ਲੈ ਚਲਿਆ ਕਿਛੁ ਸੰਪੈ ਨਾਲੇ ॥ ਤਾ ਧਨੁ ਸੰਚਹੁ ਦੇਖਿ ਕੈ ਬੂਝਹੁ ਬੀਚਾਰੇ ॥6॥  

Je cẖalḏā lai cẖali-ā kicẖẖ sampai nāle. Ŧā ḏẖan sancẖahu ḏekẖ kai būjẖhu bīcẖāre. ||6||

Oh mortal! Think and reflect on this: If at the time of departing, you can take wealth with you, then you can gather it. See if you can!

ਵਣਜੁ ਕਰਹੁ ਮਖਸੂਦੁ ਲੈਹੁ ਮਤ ਪਛੋਤਾਵਹੁ ॥ ਅਉਗਣ ਛੋਡਹੁ ਗੁਣ ਕਰਹੁ ਐਸੇ ਤਤੁ ਪਰਾਵਹੁ ॥7॥

   Vaṇaj karahu makẖsūḏ laihu maṯ pacẖẖoṯāvahu. A-ugaṇ cẖẖodahu guṇ karahu aise ṯaṯ parāvahu. ||7||

Deal in that (Akalpurakh’s name praising) which is profitable; don’t deal in that which makes you repent afterwards. Get rid of demerits and adopt virtues; this is the way Akalpurakh is obtained.

ਧਰਮੁ ਭੂਮਿ ਸਤੁ ਬੀਜੁ ਕਰਿ ਐਸੀ ਕਿਰਸ ਕਮਾਵਹੁ ॥ ਤਾਂ ਵਾਪਾਰੀ ਜਾਣੀਅਹੁ ਲਾਹਾ ਲੈ ਜਾਵਹੁ ॥8॥  

Ḏẖaram bẖūm saṯ bīj kar aisī kiras kamāvahu. Ŧāʼn vāpārī jāṇī-ahu lāhā lai jāvhu. ||8||

You sow the truthful conduct in the soil of your faith; this is the way, you work rightful way. Only then you can be called a trader, if you take profit with you.

ਕਰਮੁ ਹੋਵੈ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਬੂਝੈ ਬੀਚਾਰਾ ॥ ਨਾਮੁ ਵਖਾਣੈ ਸੁਣੇ ਨਾਮੁ ਨਾਮੇ ਬਿਉਹਾਰਾ ॥9॥  

Karam hovai saṯgur milai būjẖai bīcẖārā. Nām vakẖāṇai suṇe nām nāme bi-uhārā. ||9||

If Ekankar graces the mortal, he/she meets the Satiguru and reflects on these thoughts: he/she utters Ekankar’s name, hears it, and deals only in it.

ਜਿਉ ਲਾਹਾ ਤੋਟਾ ਤਿਵੈ ਵਾਟ ਚਲਦੀ ਆਈ ॥ ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਨਾਨਕਾ ਸਾਈ ਵਡਿਆਈ ॥10॥13॥  

Ji-o lāhā ṯotā ṯivai vāt cẖalḏī ā-ī. Jo ṯis bẖāvai nānkā sā-ī vadi-ā-ī. ||10||13||

The way of the world is that some people get profit and some endure loss. Oh Nanak! Ekankar’s greatness lies in what pleases Him.

Wishes.

G.Singh

www.gursoch.com

 

The Spiritual Wisdom

Bhagat Kabir Ji’s wisdom on 475, SGGS, is worth knowing about the Creator and us:

ਆਸਾ ਸ੍ਰੀ ਕਬੀਰ ਜੀਉ ॥

ਗੁਰ ਚਰਣ ਲਾਗਿ ਹਮ ਬਿਨਵਤਾ ਪੂਛਤ ਕਹ ਜੀਉ ਪਾਇਆ ॥

ਕਵਨ ਕਾਜਿ ਜਗੁ ਉਪਜੈ ਬਿਨਸੈ ਕਹਹੁ ਮੋਹਿ ਸਮਝਾਇਆ ॥1॥

Āsā sarī Kabīr jī-o.

Gur cẖaraṇ lāg ham binvaṯā pūcẖẖaṯ kah jī-o pā-i-ā.

Kavan kāj jag upjai binsai kahhu mohi samjẖā-i-ā. ||1||

Raag Asa, the bani of Bhagat Kabir.

In essence: Bowing to my Guru humbly, I ask, “Why the mortal is created? What is the reason that the world comes into existence and perishes? Please explain it to me

ਦੇਵ ਕਰਹੁ ਦਇਆ ਮੋਹਿ ਮਾਰਗਿ ਲਾਵਹੁ ਜਿਤੁ ਭੈ ਬੰਧਨ ਤੂਟੈ ॥

ਜਨਮ ਮਰਨ ਦੁਖ ਫੇੜ ਕਰਮ ਸੁਖ ਜੀਅ ਜਨਮ ਤੇ ਛੂਟੈ ॥1॥ ਰਹਾਉ ॥

   Ḏev karahu ḏa-i-ā mohi mārag lāvhu jiṯ bẖai banḏẖan ṯūtai.

Janam maran ḏukẖ feṛ karam sukẖ jī-a janam ṯe cẖẖūtai. ||1|| Rahā-o.

(The continuity of the thought) Oh Satiguru! Show your kindness by putting me on that path, which cuts my bonds off; consequently, I can get free from the done deeds, all the entanglements of life and the pain of birth and death. Pause.

It is obvious; Bhagat Kabir addresses a few questions expressed in the above verses. It appears he asks those questions from his Guru. As we study the interpretation of Dr. Sahib Singh, it is hard to understand if the asked questions are answered. The interpreter of Freed Kote Wala Teeka adds his own ideas. We shall try if we can get the idea Bhagat Kabir is trying to convey to us.

ਮਾਇਆ ਫਾਸ ਬੰਧ ਨਹੀ ਫਾਰੈ ਅਰੁ ਮਨ ਸੁੰਨਿ ਨ ਲੂਕੇ ॥

ਆਪਾ ਪਦੁ ਨਿਰਬਾਣੁ ਨ ਚੀਨ੍ਹਿਹਆ ਇਨ ਬਿਧਿ ਅਭਿਉ ਨ ਚੂਕੇ ॥2॥

   Mā-i-ā fās banḏẖ nahī fārai ar man sunn na lūke.

Āpā paḏ nirbāṇ na cẖīnĥi-ā in biḏẖ abẖi-o na cẖūke. ||2||

In essence: (Answers) as long as one doesn’t get rid of the Maya bonds, one’s mind doesn’t settle in a state of equipoise. As long as one doesn’t realize one’s “inner self”, one’s doubts do not go away (what doubts? Are we separate from Him or we are His part and so on).

 Now, the question regarding why the world comes and goes is addressed:

ਕਹੀ ਨ ਉਪਜੈ ਉਪਜੀ ਜਾਣੈ ਭਾਵ ਅਭਾਵ ਬਿਹੂਣਾ ॥

ਉਦੈ ਅਸਤ ਕੀ ਮਨ ਬੁਧਿ ਨਾਸੀ ਤਉ ਸਦਾ ਸਹਜਿ ਲਿਵ ਲੀਣਾ ॥3॥

   Kahī na upjai upjī jāṇai bẖāv abẖāv bihūṇā.

Uḏai asaṯ kī man buḏẖ nāsī ṯa-o saḏā sahj liv līṇā. ||3||

Actually, His creation is not separate in existence, but one thinks that way, because one lacks the understanding of Ekankar’s manifestation in the creation and also His being without any formally existence. Once one stops thinking about birth and death, one can go in the state of equipoise.

ਜਿਉ ਪ੍ਰਤਿਬਿੰਬੁ ਬਿੰਬ ਕਉ ਮਿਲੀ ਹੈ ਉਦਕ ਕੁੰਭੁ ਬਿਗਰਾਨਾ ॥

ਕਹੁ ਕਬੀਰ ਐਸਾ ਗੁਣ ਭ੍ਰਮੁ ਭਾਗਾ ਤਉ ਮਨੁ ਸੁੰਨਿ ਸਮਾਨਾਂ ॥4॥1॥

   Ji-o parṯibimb bimb ka-o milī hai uḏak kumbẖ bigrānā.

Kaho Kabīr aisā guṇ bẖaram bẖāgā ṯa-o man sunn samānāʼn. ||4||1||

We see the reflection of something in the pitcher full of water, and see it vanishing as the pitcher breaks down; in the same way is Prabh’s creation. Kabir says: If such understanding comes and the doubt about two separate existences goes away, the mind settles in the equipoise.

 Now let us look at the ideas Bhagat Kabir is conveying after putting some questions. Why the mortal is sent here? Answer is to understand one’s inner self: what is it. Second question: why the world comes and goes? Answer given is this that the bonds of Maya don’t allow the mind to dispel its duality and doubt. Because of that, the mortal cannot achieve the state of void (Sehaj). How these bonds can be broken? Answer is to understand one’s inner self. So, what is all this creation and why it is coming and going? Answer is that there is no existence without Ekankar. It comes like a reflection in the pitcher filled with water; we see a reflection in the water and it disappears, as the pitcher is broken. The soul is seen because of the body and its life, but both perish like the reflection in broken pitcher. As it was there because of water, the creation is there because of Ekankar.

Wishes

G. Singh

www.gursoch.com

 

Previous Next

Who Does Live Within?

Who Does Live Within? book

In this book, through an analysis of some scientific findings in context of human psyche, a unique observation of the spiritual seers is expressed that surpasses the concept of human body from its conception to its end.

Read about their world embracing appeal for the goodwill of the universe contrary to the world leaders who bind the human race with conflicts.

Learn how the spiritual seers do not accept death as the end of a life and how they define a constant occurring change in the universe. Also learn how they see that the one who lives within is not the one who is known in a society.

Book name: Who Does Live Within?

Author: Gurdeep Singh

Author’s Website : www. gursoch.com

Year of Publishing: 2019

Language : English

Publisher : Unistar Books Pvt. Ltd

 

ਧਾਰਮਿਕ ਕਵਿਤਾਵਾਂ – (ਲੇਖ਼ਕ – ਯਸ਼ੂ ਜਾਨ)

ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਬਾਣੀ

ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਦੱਸ ਰਹੀ ਹੈ ਜੀਣ ਦਾ ਮਕਸਦ,
ਸੱਚੇ ਰਾਹ ਤੇ ਚੱਲਕੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪੀਣ ਦਾ ਮਕਸਦ

ਉੱਡਣ ਲੱਗੇ ਹੰਕਾਰ ‘ ਚ ਜੋ ਅਸਮਾਨੋਂ ਉੱਚੇ,
ਖੋਲ੍ਹੇ ਭੇਦ ਹੈ ਕੀ ਨੀਵੀਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਮਕਸਦ

ਦੱਸ ਰਹੀ ਹੈ ਸਭ ਨੇ ਜਾਣਾ ਧੁਰ ਦਰਗਾਹੇ,
ਭਗਤੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਕਾਹਤੋਂ ਹੋਣਾ ਲੀਨ ਦਾ ਮਕਸਦ

ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੇਹ ਦੇ ਪੁਰਜ਼ੇ ਢਿੱਲੇ ਪੈ ਜਾਣੇ ਨੇ,
ਵਿੱਚ ਸ਼ਰੀਰ ਦੇ ਚਲਦੀ ਹੋਈ ਮਸ਼ੀਨ ਦਾ ਮਕਸਦ

ਯਸ਼ੂ ਜਾਨ ਤੇਰਾ ਇੱਕ ਦਿਨ ਘੋਗਾ ਚਿੱਤ ਹੋ ਜਾਣਾ,
ਲੱਗ ਜਾਊ ਪਤਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇਸ ਹਸੀਨ ਦਾ ਮਕਸਦ |

 

ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਨੇ

ਸੁੱਤੇ ਲੋਕ ਜਗਾਏ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਨੇ,
ਕਰਨੇ ਤਰਕ ਸਿਖਾਏ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਨੇ

ਹੱਥੀਂ ਕਿਰਤ ਕਰੋ ਤੇ ਖਾਓ ਖੁਸ਼ੀ-ਖੁਸ਼ੀ,
ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੇ ਲਾਏ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਨੇ

ਸੱਚਾ ਨਾਮ ਹੈ ਉਸਦਾ ਰੱਬ ਇੱਕੋ ਹੀ ਹੈ,
ਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹਨ ਲਗਾਏ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਨੇ

ਚਮਤਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉਠਕੇ ਗੱਲ ਕਰੋ,
ਐਸੇ ਤੱਥ ਸਮਝਾਏ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਨੇ

ਯਸ਼ੂ ਜਾਨ ਦਾ ਸੋਚ ਹਨੇਰਾ ਦੂਰ ਹੋਇਆ,
ਜਦ ਵਿਹੜੇ ਰੁਸ਼ਨਾਏ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਨੇ|

 

ਬਾਜਾਂ ਵਾਲੇ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ

ਬਾਜਾਂ ਵਾਲੇ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਮੇਰੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਕੋਲੋਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ,
ਉਹਨਾਂ ਸਾਨੂੰ ਸ਼ੇਰ ਬਣਾਇਆ ਜਿੱਤੀ ਵੀ ਲੜਾਈ ਸੀ ਹੱਕ ਦੀ,
ਬਾਜਾਂ ਵਾਲੇ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਮੇਰੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਕੋਲੋਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ

ਤੀਰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਤਿੱਖੇ ਸੀ ਤੇ ਸ਼ਬਦ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮਿੱਠੇ ਸੀ,
ਉਹਨਾਂ ਕੌਮ ਦੀ ਖ਼ਾਤਿਰ ਸਿਰ ਦਿੱਤਾ ਜਦ ਬਾਕੀ ਹਟ ਗਏ ਪਿੱਛੇ ਸੀ,
ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਬਖ਼ਸ਼ੀ ਮਤ ਉਹਨਾਂ ਕੋਈ ਸਰਕਾਰ ਨਹੀਂ ਖੋਹ ਸਕਦੀ,
ਬਾਜਾਂ ਵਾਲੇ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਮੇਰੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਕੋਲੋਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ

ਲੱਖਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਵਾਰ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦਿੱਤਾ,
ਬਿਨ ਮਾਂ – ਬਾਪ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧਕੇ ਪਿਆਰ ਦਿੱਤਾ,
ਅਸੀਂ ਸੱਚੇ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਦੇ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਨਹੀਂ ਛੋਹ ਸਕਦੀ,
ਬਾਜਾਂ ਵਾਲੇ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਮੇਰੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਕੋਲੋਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ

ਮੈਂ ਨਿਤਨੇਮ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹਾਂ ਮਨ ਚਿੱਤ ਲਾਕੇ ਜੀ,
ਮੈਂ ਪੱਗ ਬੰਨ੍ਹਾਂ ਦਸ਼ਮੇਸ਼ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਸੱਚੇ ਮਨ ਨਾਲ ਧਿਆ ਕੇ ਹੀ,
ਸਾਡੀ ਸੋਚ ਹੈ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੋ ਵਹਿਮ, ਪਖੰਡ ਨਹੀਂ ਢੋ ਸਕਦੀ,
ਬਾਜਾਂ ਵਾਲੇ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਮੇਰੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਕੋਲੋਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ,
ਬਾਜਾਂ ਵਾਲੇ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਮੇਰੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਕੋਲੋਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ|

 

ਲੇਖ਼ਕ ਬਾਰੇ

ਯਸ਼ੂ ਜਾਨ (੯ ਫਰਵਰੀ ੧੯੯੪-) ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਯੁਵਾ ਕਵੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਹਨ। ਉਹ ਜਲੰਧਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ ਚੱਕ ਸਾਹਬੂ ਸ਼ਹਿਰ ਅੱਪਰੇ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਹੈ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦਾ ਨਾਂ ਸ਼੍ਰੀ ਰਣਜੀਤ ਰਾਮ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਜਸਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਜੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਕਲਾ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੈ । ਗੀਤ, ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਗ਼ਜ਼ਲ਼ਾਂ ਲਿਖ਼ਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਹੈ । ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਤੇ ਖੋਜ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ।ਉਹ ਆਪਣੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਧਰਮ ਪਤਨੀ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਮਰਿਦੁਲਾ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਮੰਨਦੇ ਹਨ| (ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ‘ਯਸ਼ੂ ਜਾਨ’ ਵੱਲੋਂ)

Envisioning The Invisible / ਅਣਦਿਖ ਨੂੰ ਵੇਖਣਾ

  (Its English version is at the end) 

        ਰੱਬ ਜੀ ਅਜੂਨੀ ਹਨ; ਆਕਾਰ ਰਹਿਤ ਹਨ; ਫੇਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਇਸੇ ਬੁਝਾਰਤ ਅਧੀਨ, ਨਾਸਤਕ ਤਦੇ ਤਾਂ ਬਿਆਨ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ  ਕਿ ਰੱਬ ਜੀ ਤਾਂ ਹਨ ਹੀ ਨਹੀਂ; ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਿਆਨ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਕਹਾਵਤ ਨਾਲ ਜੋੜ ਦੇਂਦੇ ਹਨ: ਟੋਹਬੇ ਵਿੱਚ  ਬੈਠੇ ਡੱਡੂ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਟੋਹਬੇ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੋਰ  ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਕੇ ਹੋਰ ਕੁਝ ਵੇਖਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ| ਪਰ ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਵਿਚ ਪ੍ਰਪੱਕਤਾ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਮਨ ਦੀ ਉਸ ਸਤਹਿ ਤੇ ਪੁੱਜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਰੱਬ ਜੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ  ਹੋਰ ਕੁਝ ਦਿਸਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ  ਅਤੇ ਉਹ ਊਚੀ ਊਚੀ ਪੁਕਾਰਦੇ ਹਨ ‘ ਸਭੁ ਗੋਬਿੰਦੁ ਹੈ ਸਭੁ ਗੋਬਿੰਦੁ ਹੈ ਗੋਬਿੰਦ ਬਿਨੁ ਨਹੀ ਕੋਈ ॥ (ਅੰਗ 485) ਭਾਵ ਸਭ ਕੁਝ ਤੇ ਸਾਰੇ ਪਾਸੇ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਹੀ ਹਨ, ਹੋਰ ਦੂਜਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ’| ਅਸੀਂ ਆਮ ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਤਾਕਤਵਰ ਸੰਤ ਤੇ ਗੁਰੂ  ਦਾ ਆਦਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਇੱਕ ਆਸ ਵਿੱਚ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਸਾਡੇ ਤੇ ਦਇਆ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤੇ ਅਸੀਂ ਵੀ  ਪ੍ਰਭ ਜੀ  ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਲਈਏ| ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਪ੍ਰਭਜੀ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਦਾ ਬੜਾ ਸਿੱਧਾ ਰਸਤਾ ਸਾਡੇ ਅੱਗੇ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਸ ਤੇ ਚਲਣਾ, ਉਹ ਸਾਡੇ ਤੇ ਛੱਡ ਦੇਂਦੇ ਹਨ | ਇਸ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਦੋ ਸਲੋਕਾਂ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਾਂਗੇ ਜੋ 139 ਅੰਗ ਤੇ ਹਨ,  ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਵਾਹਿਗੁਰੂ  ਜੀ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਲਈ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?

        ਪਹਿਲਾਂ 1256 ਅੰਗ ਉੱਤੇ ਦਿੱਤੇ ਗੁਰੂ ਬਚਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰੀਏ ਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਕੀ ਸਾਂਝਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ? ਭਾਵੇਂ ਪਹਿਲੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਾਨੂੰ ਰਸਤਾ ਦਸਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਰਾਹੀਂ  ਉਸ ਆਕਾਰ ਰਹਤ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਆਕਾਰ ਵਿਚ ਵੇਖਣ ਦੀ  ਕਿਉਂ ਲੋਚਾ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ? ਸਾਡੀ ਇਸ ਆਰਜ਼ੂ ਪਿੱਛੇ ਛੁਪੇ ਅਗਿਆਨ ਵਿਚਲੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਆਪਣੇ 139 ਅੰਗ ਉੱਤੇ ਦਿੱਤੇ ਸਲੋਕਾਂ ਰਾਹੀਂ ਖੋਲ੍ਹਦੇ ਹਨ:

ਗੁਣ ਗੋਬਿੰਦ ਨ ਜਾਣੀਅਹਿ ਮਾਇ ॥ ਅਣਡੀਠਾ ਕਿਛੁ ਕਹਣੁ ਨ ਜਾਇ ॥

ਕਿਆ ਕਰਿ ਆਖਿ ਵਖਾਣੀਐ ਮਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥

Guṇ gobinḏ na jāṇī-ahi mā-e. Aṇdīṯẖā kicẖẖ kahaṇ na jā-e.

Ki-ā kar ākẖ vakẖāṇī-ai mā-e. ||1|| Rahā-o. {SGGS-1256}

ਏ ਮਾਏ | ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਜੀ ਦਿਸਦੇ ਨਹੀਂ; ਭਲਾਂ ਕਿਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਆਨਿਆ ਜਾਵੇ? ਕੁਝ ਕਿਹਾ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ਤੇ ਕਿਹਾ ਵੀ  ਕੀ ਜਾਵੇ ?

ਊਪਰਿ ਦਰਿ ਅਸਮਾਨਿ ਪਇਆਲਿ ॥ ਕਿਉ ਕਰਿ ਕਹੀਐ ਦੇਹੁ ਵੀਚਾਰਿ ॥

ਬਿਨੁ ਜਿਹਵਾ ਜੋ ਜਪੈ ਹਿਆਇ ॥ ਕੋਈ ਜਾਣੈ ਕੈਸਾ ਨਾਉ ॥੨॥

Ūpar ḏar asmān pa-i-āl. Ki-o kar kahī-ai ḏeh vīcẖār.

Bin jihvā jo japai hi-ā-e. Ko-ī jāṇai kaisā nā-o. ||2||

ਉਹ ਤਾਂ ਅਸਮਾਨ ਤੋਂ ਪਤਾਲ ਤੀਕ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਹਨ; ਕਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲ ਉਹਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ? ਜੋ ਇਨਸਾਨ  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਬੋਲਿਆਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਯਾਦ ਕਰਦਾ ਰਹੇ (ਆਪਣੀ ਸੂਰਤ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਵਿੱਚ ਟਿਕਾ ਸਕੇ) ਉਹੋ ਜਿਹਾ ਕੋਈ ਇਨਸਾਨ ਹੀ ਜਾਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ (ਨਾਮ ਨੂੰ ਇੰਝ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਧਿਆਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਕੀ ਹੈ|) |

        ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਮਨ ਵਿੱਚ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਅਣਡਿੱਠ ਕਰਤਾਰ ਨੂੰ ਮਨ ਵਿੱਚ ਚੇਤੇ ਰੱਖਣ ਦੀ ਇਨਸਾਨ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਰਹੇ ਤਦ ਕੀ ਇਸ ਕਾਰਜ ਰਾਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ  ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਆਓ ਹੁਣ ਦੂਜੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਬਚਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇਸ ਦਾ ਉੱਤਰ ਲੱਭਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੀਏ:

ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੨ ॥ ਅਖੀ ਬਾਝਹੁ ਵੇਖਣਾ ਵਿਣੁ ਕੰਨਾ ਸੁਨਣਾ ॥

ਪੈਰਾ ਬਾਝਹੁ ਚਲਣਾ ਵਿਣੁ ਹਥਾ ਕਰਣਾ ॥

ਜੀਭੈ ਬਾਝਹੁ ਬੋਲਣਾ ਇਉ ਜੀਵਤ ਮਰਣਾ ॥

ਨਾਨਕ ਹੁਕਮੁ ਪਛਾਣਿ ਕੈ ਤਉ ਖਸਮੈ ਮਿਲਣਾ ॥੧॥ {ਪੰਨਾ 139}

Salok mėhlā 2. Akẖī bājẖahu vekẖ-ṇā viṇ kanna sunṇā.

Pairā bājẖahu cẖalṇā viṇ hathā karṇā.

Jībẖai bājẖahu bolṇā i-o jīvaṯ marṇā.

Nānak hukam pacẖẖāṇ kai ṯa-o kẖasmai milṇā. ||1||

ਅਰਥ: ਜੇ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਦੀਆਂ ਆਕਰਸ਼ਤ ਚੀਜਾਂ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਤ ਹੋਣੋ ਰੋਕੀਏ; ਕੰਨਾਂ ਨੂੰ ਗਲਤ ਸੁਣਨ ਤੋਂ ਵਰਜ ਕੇ ਰਖੀਏ (ਉਹ ਨਾ ਸੁਣੀਏਂ ਜੋ ਮਨ ਭਟਕਾਵੇ); ਪੈਰਾਂ ਨਾਲ ਤੁਰੀਏ, ਪਰ ਮੰਦੇ ਪਾਸੇ ਨਹੀਂ; ਕਦੇ ਵੀ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੇ  ਨੁਕਸਾਨ ਲਈ ਨਾ ਵਰਤੀਏ; ਜੀਭ ਗਲਤ ਬੋਲਣ (ਕਿਸੇ ਦੀ ਨਿੰਦਿਆ ਜਾਂ ਦੁਖਦਾਇਕ ਸ਼ਬਦ ਬੋਲਣੋਂ ਰੋਕ ਰੱਖੀਏ ) ਨਾਲੋਂ ਸਿਰਫ ਭਲੇ ਬੋਲਣ ਲਈ ਵਰਤੀਏ, ਤਦ ਇੰਝ ਜਿਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਮਰ ਸਕੀਦਾ ਹੈ (ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ)| ਫੇਰ ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਦੇ ਹੁਕਮ ਮੁਤਾਬਕ ਜੀਵਿਆ ਜਾਵੇ; ਬਸ ਇੰਝ ਹੀ ਉਸ (ਅਣਡਿੱਠ) ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਮਿਲੀਦਾ ਹੈ |

        ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ, ਜਿਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਮਰਕੇ ਰਹਿਣਾ, ਆਪਣੇ ਅੰਦਰਲੇ ਮੋਹ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਕਰਕੇ ਜਿਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ; ਇਸ ਸਤਿਥੀ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਇੰਦ੍ਰੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ;ਦੌੜ੍ਹਨੋਂ ਹਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ|  ਇਹ ਹੈ ਪਹਿਲਾ ਨੁਕਤਾ ਉਸ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਖ਼ਾਤਰ| ਅਗਲੇ ਸਲੋਕ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਪਣੇ ਇੰਦਰਿਆਂ ਲਈ  ਅਜਿਹਾ ਚਾਨਣ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਹੀ ਨਾ| 

ਮਃ ੨ ॥ ਦਿਸੈ ਸੁਣੀਐ ਜਾਣੀਐ ਸਾਉ ਨ ਪਾਇਆ ਜਾਇ ॥

ਰੁਹਲਾ ਟੁੰਡਾ ਅੰਧੁਲਾ ਕਿਉ ਗਲਿ ਲਗੈ ਧਾਇ ॥

ਭੈ ਕੇ ਚਰਣ ਕਰ ਭਾਵ ਕੇ ਲੋਇਣ ਸੁਰਤਿ ਕਰੇਇ ॥

ਨਾਨਕੁ ਕਹੈ ਸਿਆਣੀਏ ਇਵ ਕੰਤ ਮਿਲਾਵਾ ਹੋਇ ॥੨॥

Mėhlā 2. Ḏisai suṇī-ai jāṇī-ai sā-o na pā-i-ā jā-e.

Ruhlā tundā anḏẖulā ki-o gal lagai ḏẖā-e.

Bẖai ke cẖaraṇ kar bẖāv ke lo-iṇ suraṯ kare-i.

Nānak kahai si-āṇī-e iv kanṯ milāvā ho-e. ||2||

ਅਰਥ: (ਕੁਦਰਤ ਵਿੱਚ) ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਦੀ ਹੋਂਦ ਦਿਸਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਬਾਰੇ ਅਸੀਂ ਸੁਣਦੇ ਵੀ ਹਾਂ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਦਾ ਆਨੰਦ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ| (ਕਿਉਂ)  ਇੱਕ ਲੂਲ੍ਹਾ ਅਤੇ ਟੁੰਡਾ (ਹੱਥਹੀਨ ) ਕਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਜੱਫੀ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਭਾਵ ਸਾਡੇ ਨਾ ਪ੍ਰਭਜੀ ਵੱਲ ਵਧਣ ਲਈ ਪੈਰ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਬਾਹਾਂ ਤੇ ਹੱਥ ਜਿਨਾਂ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲ ਵਧਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕੀਏ/ਜੱਫੀ ਪਾ ਸਕੀਏ | (ਫੇਰ ਕਿਹੋ ਜਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਪੈਰ ਤੇ ਹੱਥ ? ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਮਝਾਉਂਦੇ  ਹਨ) ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਦਾ ਮਨ ਵਿੱਚ ਡੱਰ ਬਣਾਓ ਤਾਂ ਕਿ ਇਹ ਡਰ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲ ਵਧਣ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਪੈਰ ਬਣ ਜਾਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਪਿਆਰ ਤੇ ਮੋਹ ਰੱਖੋ ਤਾਂਕਿ ਇਹ ਮੋਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੱਫੀ ਪਾਉਣ ਲਈ ਹੱਥ ਬਣ ਜਾਣ ਤੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਸੂਰਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਵਿੱਚ ਇੰਝ ਟਿਕਾਓ ਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਲਈ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬਣ ਜਾਣ|  ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ, ” ਉਹ ਸਿਆਣੀ (ਜੀਵ) ਇਸਤਰੀ! ਆਪਣੇ ਪਤੀ (ਪ੍ਰਭਜੀ ) ਨੂੰ ਇਸ ਤਰਾਂ ਮਿਲੀਦਾ ਹੈ”|

        ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮਾਂ ਪਿਓ, ਧੀ ਪੁੱਤਾਂ, ਪਤਨੀ, ਪਤੀ, ਭਰਾ ਤੇ ਭੈਣ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਉਸੇ ਤਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਵਿੱਚ ਮੋਹ ਪਾਇਆਂ, ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਬੇਇਮਾਨੀ  ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਤੇ ਮਨ ਸਾਫ ਸੁਥਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ| ਜਿਵੇਂ  ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੇ ਬੇਈਮਾਨੀ ਨਾ ਆਉਣ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ, ਤਦ ਇਹ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨਹੀਂ ਟੁੱਟਦੇ, ਕੁਝ ਉਸੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਨਿਰੋਲ ਅਤੇ  ਸੁਹਿਰਦ ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ ਪ੍ਰਭਜੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ | ਅਣਡਿੱਠ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਪ੍ਰਤੀ ਇਹੋ ਡਰ ਅਤੇ ਇਹੋ ਪਿਆਰ ਸਾਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਰੱਖਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜ ਦੇਂਦੇ ਹਨ| ਜੇ ਕੋਈ ਸਾਡਾ ਆਪਣਾ ਮਤਲਬ ਤੇ ਲਾਲਚ ਸਾਡੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਪਿਆਰ ਤੇ ਡਰ ਵਿੱਚ ਤਰੇੜ ਪਾ ਦੇਵੇ, ਤਦ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲੋਂ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ; ਸਾਡੀ ਦਿਲ ਦੀ ਮੈਲ ਅਤੇ ਮਾਇਆ ਪ੍ਰਤੀ ਮੋਹ ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਭਜੀ ਪ੍ਰਤੀ ਮੋਹ ਵਿਚ  ਰੋੜਾ ਬਣੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ,  ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਉਲਟ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸੁਹਿਰਦਤਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣਾ ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਦੇਂਦਾ ਹੈ|

        ਇੰਝ ਆਕਾਰ ਰਹਿਤ ਕਰਤਾਰ ਇੱਕ ਨਿੱਗੀ ਯਾਦ ਬਣਕੇ ਸਾਡੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ| ਤਦੇ ਫੇਰ ‘ ਸੂਹੁੰ (ਮੈਂ ਹੀ ਉਹ ਹਾਂ ) ‘ ਅਤੇ ‘ਸਭ ਗੋਬਿੰਦ ਹੈ (ਸਭ ਪਾਸੇ ਓਹੋ ਹੈ, ਹੋਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ) ‘ ਦੇ ਅਰਥ ਪੱਲੇ ਪੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ|

Envisioning The Invisible

 Akalpurakh is beyond birth and form. How can we see Him then? That is the reason that the atheists deny His existence; obviously, their stand is not different than a story of a frog living in a small pond that thinks there is no bigger pond than its own pond since it never gets out of it to see elsewhere. The true spiritual people elevate themselves to that state of mind in which they see nothing but Him and openly state, “ਸਭੁ ਗੋਬਿੰਦੁ ਹੈ ਸਭੁ ਗੋਬਿੰਦੁ ਹੈ ਗੋਬਿੰਦ ਬਿਨੁ ਨਹੀ ਕੋਈ (SGGS:485)’Whatever we see is Akalpurakh, nothing but Him”. We respect such a Sant or a Guru hoping to be blessed to envision Akalpurakh. The Sikh Gurus show us very simple and direct path to envision Him leaving the responsibility on us to tread on that. In this context, we will ponder over the Guru’s 2 slokas on SGGS, 139 through which he counsels us what should we do in His quest.

        Let us see first on 1256, SGGS, about the path First Guru shows; in this context, we must realize why we try to see the formless Creator with our open eyes; the Second Guru elaborates on our wrong thoughts in this context.

ਗੁਣ ਗੋਬਿੰਦ ਨ ਜਾਣੀਅਹਿ ਮਾਇ ॥ ਅਣਡੀਠਾ ਕਿਛੁ ਕਹਣੁ ਨ ਜਾਇ ॥

ਕਿਆ ਕਰਿ ਆਖਿ ਵਖਾਣੀਐ ਮਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥

Guṇ gobinḏ na jāṇī-ahi mā-e. Aṇdīṯẖā kicẖẖ kahaṇ na jā-e.

Ki-ā kar ākẖ vakẖāṇī-ai mā-e. ||1|| Rahā-o. {SGGS-1256}

In essence: Oh mother! Akalpurakh’s virtues cannot be understood fully; He is invisible; therefore, He cannot be expressed fully. Oh, my mother! How can we express Him? Pause.

ਊਪਰਿ ਦਰਿ ਅਸਮਾਨਿ ਪਇਆਲਿ ॥ ਕਿਉ ਕਰਿ ਕਹੀਐ ਦੇਹੁ ਵੀਚਾਰਿ ॥

ਬਿਨੁ ਜਿਹਵਾ ਜੋ ਜਪੈ ਹਿਆਇ ॥ ਕੋਈ ਜਾਣੈ ਕੈਸਾ ਨਾਉ ॥੨॥

Ūpar ḏar asmān pa-i-āl. Ki-o kar kahī-ai ḏeh vīcẖār.

Bin jihvā jo japai hi-ā-e. Ko-ī jāṇai kaisā nā-o. ||2||

Ekankar is contained (present) up in the sky and in the nether regions (all over). Tell me how can we express Him?  If one contemplates Him in one’s heart without using one’s tongue (Totally getting absorbed in His memory), only then one can know how His name is felt (how Naam is contemplated)?

        Now the question comes to one’s mind that if one keeps trying to remember the invisible Creator, can one envision Him? Let us now try to find its answer through the second Guru’s words:

ਸਲੋਕੁ ਮ; ੨ ॥
ਅਖੀ ਬਾਝਹੁ ਵੇਖਣਾ ਵਿਣੁ ਕੰਨਾ ਸੁਨਣਾ ॥ ਪੈਰਾ ਬਾਝਹੁ ਚਲਣਾ ਵਿਣੁ ਹਥਾ ਕਰਣਾ ॥

ਜੀਭੈ ਬਾਝਹੁ ਬੋਲਣਾ ਇਉ ਜੀਵਤ ਮਰਣਾ ॥ ਨਾਨਕ ਹੁਕਮੁ ਪਛਾਣਿ ਕੈ ਤਉ ਖਸਮੈ ਮਿਲਣਾ ॥੧॥

Salok mėhlā 2. Akẖī bājẖahu vekẖ-ṇā viṇ kanna sunṇā.

Pairā bājẖahu cẖalṇā viṇ hathā karṇā.

Jībẖai bājẖahu bolṇā i-o jīvaṯ marṇā.

Nānak hukam pacẖẖāṇ kai ṯa-o kẖasmai milṇā. ||1||

Slok of Second Nanak.

In essence: (To be with Ekankar, one needs to change totally). Oh Nanak! To meet our Master, we must realize His ordinance; we need to see Him without using our eyes, hear about Him without using our ears; we need to go close to him without using our feet and work to be with Him without using our hands; this is the way to live (being dead) without an iota of conceit. (one has to overcome one’s self-conceit and live in utter humility by understanding His ordinance, because the given eyes, ears, hands, feet and tongue do not help us to be with Him).

           Please contemplate what does mean by living by being dead; basically, it means to live without any sort of attachment and conceit. In such a state of mind, our sensual organs become weaker than us and they stop harassing us. This is the first step to envision Him. In the next sloka, the Guru enlightens us  to overcome our urges. Thus, we never leave the light of wisdom.

ਮ; ੨ ॥ ਦਿਸੈ ਸੁਣੀਐ ਜਾਣੀਐ ਸਾਉ ਨ ਪਾਇਆ ਜਾਇ ॥

ਰੁਹਲਾ ਟੁੰਡਾ ਅੰਧੁਲਾ ਕਿਉ ਗਲਿ ਲਗੈ ਧਾਇ ॥

ਭੈ ਕੇ ਚਰਣ ਕਰ ਭਾਵ ਕੇ ਲੋਇਣ ਸੁਰਤਿ ਕਰੇਇ ॥

ਨਾਨਕੁ ਕਹੈ ਸਿਆਣੀਏ ਇਵ ਕੰਤ ਮਿਲਾਵਾ ਹੋਇ ॥੨॥

Mėhlā 2. Ḏisai suṇī-ai jāṇī-ai sā-o na pā-i-ā jā-e.

Ruhlā tundā anḏẖulā ki-o gal lagai ḏẖā-e.

Bẖai ke cẖaraṇ kar bẖāv ke lo-iṇ suraṯ kare-i.

Nānak kahai si-āṇī-e iv kanṯ milāvā ho-e. ||2||

The bani of Second Nanak.

In essence: (How to meet Ekankar, the answer is given here. It is explained how to live without given eyes and ears and so on. Literally the Guru elaborates his first Slok in this slok) Ekankar is heard and known, but why the taste of His union is not obtained? (Reason) How a lame and armless person can embrace anyone? (Neither have we arms to embrace Him, nor feet to walk toward Him; now the answer in detail) Make fearing from Ekankar your feet to walk toward Him; make your love for Him your hands to hold Him and your focus on Him your eyes to see Him. Nanak says: Oh, wise bride! This is the way, the union with the Spouse occurs.

          Our eyes, ears, feet, hands and tongues are guided by our self-conceit, greed, the worldly attachment, anger and lust; therefore, we fail to use them to see Ekankar, or to embrace Him. The Guru makes clear that overcoming conceit by embracing humility is important (living without eyes, hears, hands, feet and tongue). It is our living in Ekankar’s fear and loving Him heartily that take us closer to Him, and it is our focus on Him that makes us behold Him.

          Here two points need to be contemplated: what is meant by the Creator’s fear? What is meant by being in love with Him? We fear from the law thinking if it is broken, we will endure punishment. When we fear from Akalpurakh, we are supposed to be firm believer of His immense power and in His fear, we don’t do a deed which is bad. This way, our life remains free from any bad blot. We don’t think to displease our Creator, because we respect Him just as we don’t want to disrespect our elders. Obviously, we refrain from wrong acts in His respect.

           Our relations with our close relatives like father, mother, husband, wife, daughters, sons, brothers, sisters and friends survive because of our sincerity; if insincerity creeps in our relations, they break down. As we keep sincerity in our love for our relatives, we shouldn’t become insincere toward our Creator, since we urge to remain connected to Him in love by remaining pure. Such kind of our fear and love for Him connect us to our invisible Creator forever by keeping us untainted. If we become twofaced in our love for Him, our relations with Him are severed; however, our genuineness toward Him helps us uniting with Him.

           Thus, our invisible Creator remains in us as a cozy memory to guide us in our lives. Then the meaning of ‘I Am Him and He is Me (‘ਸੂਹੁੰ)’and ‘whatever we see is Akalpurakh, nothing but Him (ਸਭੁ ਗੋਬਿੰਦੁ ਹੈ ਸਭੁ ਗੋਬਿੰਦੁ ਹੈ ਗੋਬਿੰਦ ਬਿਨੁ ਨਹੀ ਕੋਈ )’ is understood.

Wishes

Gurdeep Singh

www.gursoch.com

TREADING ON THE SLIPPERY PATHS – ਤਿਲ੍ਹਕਣੇ ਰਾਹਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ

 (Its English version is at the end) 

ਪਹਿਲੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਹੈ  ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਹ ਸਾਡੇ  ਆਪਣੇ  ਆਪ ਬਣਾਏ ਹੋਏ  ਉਹ ਕਾਰਨ ਜੋ ਸਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਸੁਖ ਸ਼ਾਂਤੀ ਖੋਹ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕਰਕੇ ਸਾਨੂੰ ਸਮਝੋਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਨਾਲ ਜੁੜਨਾ ਹੀ ਦੁਖਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ  ਦਾ ਹੀਲਾ ਹੈ; ਇਹ ਅੰਗ ੩੪੯/੩੫੦ ਉੱਤੇ ਹੈ  ਜਿਸ ਤੇ ਆਪਾਂ ਅੱਜ  ਵਿਚਾਰ ਕਰਾਂਗੇ | ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਸਾਹਿਬ ਇੱਕ ਖੇਡ ਹੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਇਹ ਦੱਸਣ ਲਈ ਕਿ ਉਹ ਕੰਮ ਜੋ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਨਾ ਕਰ ਸਕਣ,  ਕਿਉਂ ਕੀਤੇ ਜਾਣ | ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਚਲਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂ ਨਾਲ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਗਲਬਾਤ ਚੱਲੀ ਤੇ ਇੱਕ ਵਕ਼ਤ ਤੇ ਗੁਰਾਂ  ਨੇ  ਉਸ ਆਗੂ   ਨੂੰ ਕਿਹਾ, ” ਆਹ ਮੇਰੀ ਇੱਕ ਸੂਈ ਲੈ ਲੋਵੋ ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਦ ਮੋੜ ਦੇਣਾ “| ਉੱਤਰ ਮਿਲਿਆ , ” ਜਨਾਬ ਇਹ ਤਾਂ ਹੋ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਣਾ “| ਤਦ ਗੁਰਾਂ ਪੁੱਛਿਆ, ” ਫੇਰ ਪੰਡਾ ਕਿਓਂ ਬੰਨਦੇ  ਫਿਰਦੇ ਹੋ?” ਇਹ ਕਥਾ ਸੱਚੀ  ਹੈ ਜਾਂ ਝੂਠੀ ਹੈ, ਸਾਡਾ ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਵਾਸਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ  ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਗੁਰੂਜੀ ਦੇ ਆਖੇ ਇਸ  ਸੱਚ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹਾਂਗੇ ਕਿ ਇਥੋਂ ਮਨੁੱਖ ਲੈਕੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ ਪਰ ਫੇਰ ਮਾਇਆ ਦੀਆਂ ਪੰਡਾ ਖਾਤਰ  ਇੰਨ੍ਹਾ ਇਨਸਾਨੀਅਤ  ਤੋਂ ਡਿਗਦਾ ਹੀ ਕਿਉਂ ਹੈ  ? ਇਸ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਜਿਉਣ ਦੀਆਂ ਆਖਰ ਕਿੰਨੀਆਂ ਕੁ ਲੋੜਾਂ ਹਨ? ਜੇ ਵਿਚਾਰੀਏ  ਤਦ  ਬਹੁਤੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ;  ਇੱਕ ਭੇਡ ਚਾਲ ਵਾਲੀ ਧਨ ਦੀ ਦੋੜ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਬਹੁਤੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਸਾਡੀਆਂ ਆਪ ਵਧਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ | ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਪਿਛੇ ਲੱਗਣ ਵਿਚ ਰੱਜ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਦੁਨੀਆਂ ਤਾਂ ਇਸੇ ਦੌੜ ਵਿਚ ਖਤਮ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ| ਲੋੜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਹੈ ਜੋ ਬਿਨ ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਹੀ ਆਨੰਦ ਵਿਚ ਰਹਿਕੇ ਜੀਵੇ ਜਾਂ ਜਿਉਂਦੇ ਹਨ | ਇਹੋ ਗੱਲ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ :

ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੧ ॥

 ਤਾਲ ਮਦੀਰੇ ਘਟ ਕੇ ਘਾਟ ॥ ਦੋਲਕ ਦੁਨੀਆ ਵਾਜਹਿ ਵਾਜ ॥

ਨਾਰਦੁ ਨਾਚੈ ਕਲਿ ਕਾ ਭਾਉ ॥ ਜਤੀ ਸਤੀ ਕਹ ਰਾਖਹਿ ਪਾਉ ॥੧॥

ਅਰਥ ਨਿਚੋੜ: ਮਨ ਦੇ ਸੰਕਲਪ/ ਫੁਰਨੇ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਬੰਨ੍ਹੇ ਛੈਣੇ ਘੁੰਘਰੂ ਹਨ ਤੇ ਸੰਸਾਰੀ ਮੋਹ ਢੋਲਕੀ ਵਾਂਗ ਹੈ ਜੋ  ਕਿ ਵੱਜ ਰਹੇ ਹਨ, ਤੇ ( ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਯਾਦ  ਬਿਨਾਂ) ਮਨ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿਚ ਨਚਾਰ ਬਣਿਆ ਫਿਰਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਨੂੰ ਆਖ ਲਵੋ ਕਲਜੁਗ ਦਾ ਅਸਰ | ਭਲਾਂ ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ  ਵਿਚ ਜਤ ਸਤ ਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਥਾਂ ਕਿਹੜਾ ਰਹਿ ਗਿਆ ?।1।

         ਇਹ ਹੈ ਇੱਕ ਚੱਕਰ ਜਿਸ ਵਿਚ ਲੋਭੀ ਮਨ ਫਸਕੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤੇ ਇਸੇ ਚੱਕਰ ਵਿਚ ਹੀ ਵਿਚਾਰਾ ਮਨੁੱਖ ਨਾਚ ਨੱਚਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ  | ਇਸ ਨੂੰ ਭਲਾਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਕਿਥੋਂ ਮਿਲੇਗੀ ? ਇੱਕ ਤੜਫ ਵਾਲਾ ਵਾਤਾਵਰਨ ਬਣਾਕੇ, ਆਨੰਦ ਦੀ ਆਸ ਕਰਨੀ ਵੀ ਬੇਅਰਥ ਹੈ | | ਮੂੰਹ ਤੇ ਮੁਸਕਰਾਹਟਾਂ  ਹਨ, ਪਰ ਦਿਲ ਚੱਕਰਾਂ ਵਿਚ ਪਿਆ ਤੌਖਲੇ ਵਿੱਚ ਤੜਫਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ | ਸ਼ਾਂਤੀ  ਤਦ ਆਵੇ ਜੇ  ਬੰਦਾ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੀ ਯਾਦ ਨੂੰ ਰੋਸ਼ਨੀ ਬਣਾਕੇ  ਜੀਵੇ; ਭਾਵ ਕੋਈ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇ, ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਲਿਆ; ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਗਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਲਗਣਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਵਰਤਣਾ ਹੋਵੇ,  ਫੇਰ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਲਿਆ| ਬਸ ਇਸੇ ਤਰਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਜੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਵਸਾਕੇ ਜੀਵੀਏ, ਤਦ ਜਿੰਦਗੀ ਦੇ ਰਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਟੋਏ ਟਿੱਬੇ ਲੰਘਣੇ ਸਾਉਖੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ | ਉਂਝ ਵੀ ਜੇ ਦੂਸਰੇ ਰਸਤੇ ਤੇ ਕੁਝ ਮਿਲਦਾ ਵੀ ਹੈ ਤਾਂ ਫਿਕਰਾਂ ਦੇ ਤੂਫ਼ਾਨ ਵੀ ਨਾਲ ਹੀ ਚੱਲ ਪੈਂਦੇ ਹਨ | ਮਾਇਆ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਨਚਾਰ ਬਣਿਆਂ ਮਨ  ਅਸ਼ਾਂਤ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ |

ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਵਿਟਹੁ ਕੁਰਬਾਣੁ ॥

ਅੰਧੀ ਦੁਨੀਆ ਸਾਹਿਬੁ ਜਾਣੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥

ਹੇ ਨਾਨਕ!  ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਵਾਰੀ ਜਾਵੋ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਅੰਨ੍ਹੀ ਹੋਈ ਫਿਰਦੀ ਹੈ | ।1।  ਰਹਾਉ।1

         ਖੁਦ ਅੰਨ੍ਹੀ ਦੁਨੀਆਂ ਭਲਾਂ ਕੀ ਰਸਤਾ ਵਿਖਾਲੇਗੀ ? ਰਸਤਾ ਵਿਖਾਣ ਵਾਲੇ  ਤਾਂ ਸਹੀ ਅਰਥਾਂ ਵਿਚ  ਉਹ ਸਾਹਿਬ ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਹੀ ਹਨ ਜੋ ਸੁਜਾਕੇ ਹਨ; ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੀ ਓਟ ਲਵੋ |  ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੰਨ੍ਹੀ ਕਿਉਂ ਆਖਦੇ ਹਨ? ਇਹ ਗੱਲ ਵਿਚਾਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ | ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਇਨਸਾਨ ਮਾਇਆ ਵਿਚ ਆਪ  ਡੁੱਬਿਆ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਅਧਿਆਤਮ ਚਾਨਣ ਕਿਵੇਂ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ ? ਦੁਨੀਆਂ ਕੋਲ ਹੈ ਕੀ? ਮਾਇਆ ਅਧੀਨ ਵਪਾਰ, ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ, ਮਾਇਆ ਦੀ ਅਨੰਤ ਦੌੜ , ਨਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਤਾ, ਅਹੁਦਿਆਂ ਦੇ ਰੰਗ ਦੀ ਖਿੱਚ,  ਤਾਕਤ ਦੀਆਂ ਸਿਖਰਾਂ ਤੇ ਪੁੱਜਣ ਦੇ ਦਾਹਵੇ ਤੇ ਬਾਕੀ ਲਗਾਤਾਰ ਆਮ ਇਨਸਾਨ ਦੀ ਲੁੱਟ ਕਸੁੱਟ  ਦੇ ਮੌਕੇ | ਫੇਰ ਜੇ ਅਜਿਹੀ ਦੁਨੀਆਂ ਕੋਲੋਂ ਪੁਛੀਏ ਕਿ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਕਿਵੇਂ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ? ਤਦ ਇਹ ਇਸ਼ਾਰਾ  ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਧਰਮ ਦੇ ਦਹਵੇਦਾਰਾਂ ਵੱਲ ਕਰੇਗੀ ਜੋ  ਢੋਲ ਵਜਾਕੇ ਰੱਬ ਜੀ ਨੂੰ ਜੇਬ੍ਹ ਵਿਚ ਪਾ ਰੱਖਣ ਦਾ ਦਾਹਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਆਪਣੇ ਧਾਰਮਿਕ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਗਰਮ  ਰੱਖਣ ਖਾਤਰ, ਹੋਰ ਆਪਣੇ ਵਰਗਿਆਂ  ਤੇ ਉਂਗਲੀਆਂ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਸਤ ਹਨ; ਉਂਝ  ਆਪ ਅਜੇਹੇ ਭੇਖੀ ਲੋਕਾਂ  ਨੂੰ ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੋਰ ਕੁਝ ਦਿਸਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ | ਆਪਾਂ ਦੇਖਦੇ ਤਾਂ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ  ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਪਿਆਰੇ  ਧਾਰਮਿਕ ਡੇਰੇ ਬਣਾਕੇ ਭੋਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟ ਕੇ ਮਾਇਆ ਕਿਵੇਂ  ਇਕੱਠੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ | ਅਜਿਹੇ ਮਾਇਆਧਾਰੀ ਤੇ ਧਰਮ ਦੇ ਦਾਹਵੇਕਾਰਾਂ  ਕੋਲ ਕੁਝ ਉਹ  ਲੋਕ ਜੋ  ਭੜਕੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਕੁਝ ਇਸੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਤੇ ਕੁਝ ਥੋੜ੍ਹੀ ਬਹੁਤੀ ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ  ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ  ਦੇ ਭੁੱਖੇ  ਅਤੇ ਕੁਝ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਲਾਲਸਾ ਵਿਚ, ਬੜੀ ਭੀੜ ਬਣਾਕੇ  ਜੁੜਦੇ ਹਨ| ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਕੋਲੋਂ ਸਚਾਈ, ਇਮਾਨਦਾਰੀ  ਦੀ ਆਸ ਕਰਨੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਖੇ ਬਚਨਾਂ ਤੇ ਯਕੀਨ ਕਰਨਾ ਮੂਰਖਤਾ ਹੈ  ਤੇ ਬਿਲਕੁਲ ਉਸੇ ਤਰਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਧਾਰਮਿਕ ਭੇਖੀਆਂ ਕੋਲੋਂ ਅਧਿਆਤਮਕ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੀ ਆਸ ਰੱਖਣੀ ਵੀ ਸਿਆਣਪ ਨਹੀਂ | ਇਸ ਲਈ ਸੋਚੋ  ਜਿਵੇਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਤੋਂ ਅੰਨੇਂ ਆਗੂ ਕੀ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ? ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ  ਹੈ ਕੀ ? ਓਹੋ ਕੁਝ ਜੋ ਦੁਨੀਆਂ ਕੋਲ ਹੈ | ਦੀਵਾ ਤਾਂ ਕਰਤਾਰ ਜੀ  ਕੋਲ ਹੈ, ਪਰ ਉਸ ਦੀਵੇ  ਵਲ ਮੁੜਨ ਦੀ ਆਪਾਂ ਕਦੇ ਖੇਚਲ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ |

ਸਾਹਿਬ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਹਾਲਤ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ :

 ਗੁਰੂ ਪਾਸਹੁ ਫਿਰਿ ਚੇਲਾ ਖਾਇ ॥ ਤਾਮਿ ਪਰੀਤਿ ਵਸੈ ਘਰਿ ਆਇ ॥

ਜੇ ਸਉ ਵਰ੍ਹਿਆ ਜੀਵਣ ਖਾਣੁ ॥ ਖਸਮ ਪਛਾਣੈ ਸੋ ਦਿਨੁ ਪਰਵਾਣੁ ॥੨॥

(ਗੱਲ ਹੀ ਉਲਟੀ ਹੋਈ ਪਈ ਹੈ ) ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਕੋਲੋਂ (ਦਖਸ਼ਨਾ ਦੇਣ ਦੀ ਥਾਂ ਤੇ )  ਚੇਲਾ ਆਪ ਹੀ, ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਦਾ ਵਸੀਲਾ ਬਣਾਕੇ,  ਖਾ ਰਿਹਾ ਹੈ; ਇਸ ਲਈ ਚੇਲਿਆਂ ਨੇ ਇਹ ਖਾਣ ਖਾਤਰ ਹੀ ਪ੍ਰੀਤ ਬਣਾਈ ਹੋਈ ਹੈ | ਇਸੇ ਤਰਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੇ  ਸੌ ਵਰ੍ਹੇ  ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਜਿਉਂਦਾ ਵੀ ਰਹੇ ਤਾਂ ਇਹ ਸਭ ਬੇਕਾਰ ਗਈ ਸਮਝੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਦਿਨ ਤਾਂ ਓਹੋ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਇਨਸਾਨ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਨਾਲ ਪਿਆਰ  ਪਾਵੇ (ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਜੀਵੇ )

         ਗੁਰੂ ਜੀ ਅਗਲੇ ਵਾਕ ਰਾਹੀਂ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ  ਕਿ ਸੰਸਾਰ ਹਨੇਰ ਗਰਦੀ ਵਿਚ ਗਲਤਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਵਿਚ ਐਨਾ ਅੰਨ੍ਹਾ ਹੋ ਬੈਠਾ ਕਿ ਮਿਲਨਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਇਨਸਾਫ ਨੂੰ ਵੀ ਧਨ ਦੌਲਤ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹੀ ਬੈਠਾ ਹੈ :

ਦਰਸਨਿ ਦੇਖਿਐ ਦਇਆ ਨ ਹੋਇ ॥ ਲਏ ਦਿਤੇ ਵਿਣੁ ਰਹੈ ਨ ਕੋਇ ॥

ਰਾਜਾ ਨਿਆਉ ਕਰੇ ਹਥਿ ਹੋਇ ॥ ਕਹੈ ਖੁਦਾਇ ਨ ਮਾਨੈ ਕੋਇ ॥੩॥

(ਵੇਖੋ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਕੋਝੀ ਹਾਲਤ) ਜੋ ਰੱਬ ਜੀ ਨੂੰ ਮੰਨ ਦੇ ਹਨ ਉਹ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਪਾਏ ਵਾਸਤੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ (ਕਿਓਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੋਹ ਧਨ ਨਾਲ ਹੈ ਰੱਬ ਜੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ) | ਹਰੇਕ ਗੱਲ ਮਾਇਆ ਨਾਲ ਜੋੜੀ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਿਲਣ ਗਿਲਣ ਤੇ ਸੰਸਾਰੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਲੈਣ ਦੇਣ ਅੱਗੇ ਰਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ | ਹਕੂਮਤ ਵਾਲੇ ਵੀ ਬਿਨਾਂ  ਲਿਆਂ ਇਨਸਾਫ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ |

          ਜਿਸ ਇਨਸਾਨ ਕੋਲ ਕੁਝ ਹੈ ਨਹੀਂ, ਉਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਟਾਵਾਂ ਟਾਵਾਂ ਰੱਬ ਜੀ ਦਾ ਪਿਆਰਾ ਹੀ ਧਿਆਨ ਦੇਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਬਾਕੀ ਦੇ ਸੰਸਾਰੀ ਨਹੀਂ | ਇਸੇ ਲਈ ਸਾਹਿਬ ਫ਼ੁਰਮਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਮਾਇਆ ਵਿਚ  ਅੰਨਾਂ ਹੈ, ਇਹ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੀ ਸਿਖਏਗਾ? ਜੇ ਕਦੇ ਧਨ ਦੌਲਤ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਸਾਧੂ, ਬਾਬੇ ਜਾਂ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਗੜੁੱਚ ਵੇਖੋਂ, ਸਮਝ ਲੈਣ ਕਿ ਉਹ ਅਧਿਆਤਮਕ ਤੌਰਤੇ ਖਾਕੀ ਨੰਗ ਹੈ |  ਸਾਧਗਿਰੀ ਜਾਂ ਅਧਿਆਤਮਕ ਗੁਰੂਤਾ, ਆਪਾ ਰਹਿਤ ਮਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪੁੰਗਰਦੀ ਹੈ | ਗੁਰਬਾਣੀ ਓਦੋਂ ਮਨ ਨੂੰ ਸੋਧਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮਨ ਮੰਨ ਜਾਵੇ ਕਿ ਸ਼ਾਂਤੀ ਤੇ ਅਨੰਦ ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਵਿੱਚ ਹੈ ਤੇ ਬਾਕੀ ਸਭ ਰੌਲ਼ਾ ਰੱਪਾ ਹੀ ਹੈ | ਰੱਬ ਜੀ ਵਲ ਮੁੜੋ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਪਾਵੋ ਤਾਂ ਕਿ ਕੋਈ ਸੇਧ ਮਿਲੇ | ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਗੇ ਸਾਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਤੋਂ ਡਿਗੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਵਿੱਤਰ ਰਹਿਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਬਾਰੇ :

ਮਾਣਸ ਮੂਰਤਿ ਨਾਨਕੁ ਨਾਮੁ ॥ ਕਰਣੀ ਕੁਤਾ ਦਰਿ ਫੁਰਮਾਨੁ ॥

ਗੁਰ ਪਰਸਾਦਿ ਜਾਣੈ ਮਿਹਮਾਨੁ ॥ ਤਾ ਕਿਛੁ ਦਰਗਹ ਪਾਵੈ ਮਾਨੁ ॥੪॥੪॥

ਹੇ ਨਾਨਕ! ਇਹ ਇਨਸਾਨ ਸਿਰਫ ਨਾਮ ਮਾਤਰ ਹੀ ਇਨਸਾਨ ਹੈ; ਉਂਝ ਇਸ ਦਾ ਵਤੀਰਾ ਕੁੱਤੇ ਵਰਗਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਮਾਲਿਕ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਖਾਣ ਖਾਤਰ ਹੁਕਮ ਵਜਾਉਂਦਾ ਹੈ |  ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦੀਆਂ ਨਜਰਾਂ ਵਿਚ ਤਦੇ ਇਨਸਾਨ  ਮਾਣ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੇ ਉਹ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਖਿਆ ਤੇ ਚਲਕੇ,  ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਇੱਕ ਮਹਿਮਾਨ ਬਣਕੇ ਜੀਵੇ |

          ਕੁੱਤੇ ਵਾਲੀ ਨੀਅਤ ਨਾਲ ਜੀਣਾ ਸਾਨੂੰ ਇਨਸਾਨੀ ਪੱਖੋਂ ਡੇਗ ਦੇਂਦਾ ਹੈ, ਤਦੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਇੱਕ ਮਹਿਮਾਨ ਬਣਕੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਿਖਿਆ ਦੇਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕਿਉਂ? ਆਮ ਇਨਸਾਨ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਪੱਲੇ ਹੈ ਉਹ  ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਦੇ ਦਈਏ? ਗੁਰੂ ਜੀ ਜੋ ਕੋਲ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਲੁਟਾਉਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੇਅੰਤ ਲਗਾਓ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਲਈ ਮਹਿਮਾਨ ਦੇ ਸੁਭਾ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ | ਮਹਿਮਾਨ ਇੱਕ ਬੇਗਾਨੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਖਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਲਾਹ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਦੇਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਮੇਜਮਾਨ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ ਉੱਤੇ ਮਲਕੀਅਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ | ਉਹ ਆਪਣੇ ਮੇਜਮਾਨ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਚੀਜਾਂ ਜੇ  ਉਸ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਵੀ ਆ ਜਾਣ ,ਨਾਲ ਜੁੜਦਾ ਨਹੀਂ | ਆਪਣੇ ਮੇਜ਼ਮਾਨ ਦੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹਿਮਾਨ ਪਾਸ ਸਬਰ ਸੰਤੋਖ  ਹੁੰਦਾ ਹੈ; ਤਦੇ ਉਹ  ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੇ ਕਾਬਿਜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੋਹਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦਾ ਹੈ | ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੱਕ ਮਹਿਮਾਨ ਵਰਗੇ ਵਤੀਰੇ ਨੂੰ  ਮੁਖ ਰੱਖਕੇ ਜੀਵੋ ਇਸ ਦੁਨੀਆ  ਵਿੱਚ ਤਾਂਕਿ ਇਸ ਦਾ ਮੋਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਰਾਹੇ ਨਾ ਪਾ ਸਕੇ | ਗੁਰਾਂ ਦੇ ਦੱਸੇ ਰਾਹ ਤੇ ਚੱਲ ਕੇ,  ਗੁਰਾਂ ਦੀ ਬਖਸ਼ਸ਼ ਨਾਲ, ਕਰਤਾਰ  ਜੀ ਨਾਲ ਅਜਿਹੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਗੰਢ ਪਾਵੋ ਤਾਂ ਕਿ ਮਾਇਆ ਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਹੱਸੀ  ਇਹ ਦੁਨੀਆ, ਉਸ ਨੂੰ ਨਾ ਤੋੜ ਸਕੇ | ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਮੋਹ ਕਰੋ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਲੈਂਦਿਆਂ ਮਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਇੰਝ ਵਸਦੀ ਜਾਵੇ ਜਿਵੇਂ ਕੋਹਾਂ ਦੂਰ ਘਾਹ ਖਾਂਦੀ ਗਾਂ ਆਪਣੇ ਬੱਛੇ ਨੂੰ ਮਨ ਵਿੱਚ ਯਾਦ ਰੱਖਦੀ ਹੈ | ਇਸ ਨੂੰ ਆਖੀਦਾ ਹੈ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਜੀਣਾ | ਧਾਰਮਿਕ ਪਹਿਰਾਵੇ  ਤਦੇ ਚੰਗੇ ਬਣਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਇਨਸਾਨ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਰੰਗਕੇ ਜੀਵੇ | ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਰਹਿਕੇ , ਜਦੋਂ  ਕੋਈ ਕੰਮ ਕਰੋਗੇ, ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵਰਤੋਂਗੇ  ਤੇ ਜਾਂ ਕੋਈ ਫੈਸਲਾ ਲੋਵੋਗੇ,   ਤਾਂ  ਪਤਾ ਚੱਲੇਗਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਘੁੱਪ ਹਨੇਰੇ ਵਿਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਆਏ ਹੋ !  

ਸ਼ੁਭ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨਾਲ,

ਗੁਰਦੀਪ ਸਿੰਘ

TREADING ON THE SLIPPERY PATHS

On 349/350, SGGS, there is First Guru’s shabda in which he points out our own created causes that rip us off our peace and create obstacles in getting imbued with our Creator. The Guru counsels us that to get rid of such kind of anxiety and pain, we must remain connected to Him. We will ponder over his shabda in this article. The Guru Sahib calls the world a game only to tell us that the deeds that don’t bring peace to the mind need not to be done. There is a story that once the Guru asked a question to a religious leader during a discourse, “Here is my needle, please return it to me at other side after your death.” The leader responded, “Sir, this is not possible to do.” Then the Guru asked him, “then why are you gathering this and that?” We have no concern if this story is accurate or untrue; however, we must understand the truth that we take nothing with us as we die. Then by stooping low, why do we amass wealth and other stuff? After all, how many needs do we have to live? They are not much. Instead most of our needs we have created ourselves by following a race of gathering wealth and other stuff. The contentment is not in involving in the unending worldly Maya race, instead it is in learning from those ones who remain in bliss without Maya. This is what the Guru explains in the essence of this shabda.

ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ਤਾਲ ਮਦੀਰੇ ਘਟ ਕੇ ਘਾਟ ॥ ਦੋਲਕ ਦੁਨੀਆ ਵਾਜਹਿ ਵਾਜ ॥
ਨਾਰਦੁ ਨਾਚੈ ਕਲਿ ਕਾ ਭਾਉ ॥ ਜਤੀ ਸਤੀ ਕਹ ਰਾਖਹਿ ਪਾਉ ॥੧॥

Āsā mėhlā 1.

Ŧāl maḏīre gẖat ke gẖāt. Ḏolak ḏunī-ā vājėh vāj.

Nāraḏ nācẖai kal kā bẖā-o. Jaṯī saṯī kah rākẖahi pā-o. ||1||

Raag Asa, the bani of First Nanak.

In essence: The impulses of the mortal’s mind are like cymbals and ankle-bells and the worldly love is a drum; thus, all are emitting sounds continuously. The clever mortal dances in the love of Maya. Where is the place for the celibates (Truth lovers) and the men of truth?

          This is a trap in which the greedy mind gets stuck, and the mortal keeps dancing. How can one have happiness? Hoping to enjoy happiness by creating environment that triggers worries is meaningless. The people pretend to wear smiles enveloped in worries. One can have peace of mind only if one lives by making the Creator’s memory a guiding light. It means if one starts a job or business, one should remember Him; if one establishes dealings with others, one should remember Him. Thus, if one lives in His memory, all the obstacles coming in one’s path will become easy to overcome. Even if one gets something profitable on other paths, the storms of anxiety start brewing. In quest of the Maya pursuits, the mind keeps twirling without any peace.

ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਵਿਟਹੁ ਕੁਰਬਾਣੁ ॥ ਅੰਧੀ ਦੁਨੀਆ ਸਾਹਿਬੁ ਜਾਣੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥

Nānak nām vitahu kurbāṇ. Anḏẖī ḏunī-ā sāhib jāṇ. ||1|| Rahā-o.

Oh Nanak! I sacrifice to Ekankar’s name; except Him, the world is blind (in Maya). Pause.

         What can the world, spiritually blind, teach us? Only Our Creator is the one who can show us a rightful path, because only He is not blinded in Maya; therefore, take His refuge. Why does the Guru call the world blind? This needs to be pondered over. The Guru says that the one who is blind in Maya cannot show path to others. What really the world has? Here is what it offers: trading in search of Maya that promotes exploitation, suppression, endless race for the wealth, recognition of the name, attraction of status and the sources of power that create chances to loot the common folks. If we ask it from where one can obtain peace of mind, it will point out the religious claimants who claim to have the Creator in their pockets, and to keep massive traffic to their shops, they are busy in slandering those who belong to their own category. Unfortunately, some people because of their spiritual craze and some inspired by their own selfish tasks gather in high numbers at such religious shops. But think as the Guru says that how that person who is spiritually blind can guide others? They have what the world has. Real light is with the Creator, but we don’t bother to turn toward Him.

Page 349-350

ਗੁਰੂ ਪਾਸਹੁ ਫਿਰਿ ਚੇਲਾ ਖਾਇ ॥ ਤਾਮਿ ਪਰੀਤਿ ਵਸੈ ਘਰਿ ਆਇ ॥
ਜੇ ਸਉ ਵਰ੍ਹਿਆ ਜੀਵਣ ਖਾਣੁ ॥ ਖਸਮ ਪਛਾਣੈ ਸੋ ਦਿਨੁ ਪਰਵਾਣੁ ॥੨॥

Gurū pāshu fir cẖelā kẖā-e. Ŧām parīṯ vasai gẖar ā-e.

Je sa-o var-hi-ā jīvaṇ kẖāṇ. Kẖasam pacẖẖāṇai so ḏin parvāṇ. ||2||

(The situation is real bad) The disciple adopts the Guru and lives with him just for eating; such a person’s life may be of hundred years long, but it is all about eating (useless). Acceptable to Him is the day when one recognizes Akalpurakh.

         The Guru counsels us in the next verses that the world is lost in spiritual darkness so much that it has attached the social dealings and justice with ‘give and take’ principle:

ਦਰਸਨਿ ਦੇਖਿਐ ਦਇਆ ਨ ਹੋਇ ॥ ਲਏ ਦਿਤੇ ਵਿਣੁ ਰਹੈ ਨ ਕੋਇ ॥
ਰਾਜਾ ਨਿਆਉ ਕਰੇ ਹਥਿ ਹੋਇ ॥ ਕਹੈ ਖੁਦਾਇ ਨ ਮਾਨੈ ਕੋਇ ॥੩॥

Ḏarsan ḏekẖi-ai ḏa-i-ā na ho-e. La-e ḏiṯe viṇ rahai na ko-e.

Rājā ni-ā-o kare hath ho-e. Kahai kẖuḏā-e na mānai ko-e. ||3||

By merely seeing/meeting one another, one does not develop passion and mercy, because the people are more into giving and taking (general tendency that includes bribery and so on). Look at the king, he delivers justice if the fee is paid; even if one asks mercy in the name of the Creator, they don’t care though they consider themselves His believers.

         Thus, in this world, the governments/rulers do not show passion just by looking at one’s plight; it is displayed when the fee is paid, because the world is into giving and taking; in the same manner, the world merely talks about the Creator, but no one believes in Him heartily, since they don’t help other ones even if in His name help is sought. Earlier, the Guru has mentioned that a disciple goes to a Guru just for eating (as today many Sikhs go to the Gurdwara to eat) is not really a disciple. That is why the Guru’s blessing doesn’t occur, because the Guru knows that the disciples’ hearts are not sincere. If you see a baba or a Guru drowned in Maya, must understand that such a person is spiritually bank-corrupt. The nature of becoming a ‘sadh’ or a ‘guru’ conceives in one if one becomes ego free. The Gurbani helps us in becoming spiritually enlightened if we strongly believe that the bliss and peace are obtained through the Guru’s advice; otherwise, all other stuff is just a commotion. Hence, turn toward Ekankar and fall in love with Him so that you can get a rightful direction. In the next verses, the Guru reflects on the low side of the world to guide us to get out of its trap:

ਮਾਣਸ ਮੂਰਤਿ ਨਾਨਕੁ ਨਾਮੁ ॥ ਕਰਣੀ ਕੁਤਾ ਦਰਿ ਫੁਰਮਾਨੁ ॥
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦਿ ਜਾਣੈ ਮਿਹਮਾਨੁ ॥ ਤਾ ਕਿਛੁ ਦਰਗਹ ਪਾਵੈ ਮਾਨੁ ॥੪॥੪॥

Māṇas mūraṯ Nānak nām. Karṇī kuṯā ḏar furmān.

Gur parsāḏ jāṇai mihmān. Ŧā kicẖẖ ḏargėh pāvai mān. ||4||4||

Nanak says: the humans are humans only for name’s sake; their deeds are like the dog that serves the master for food. If with the Guru’s blessings, a human being deems him or her as Akalpurakh’s guest in this world, only then in His court, he or she can get honor. 

         Our mentality of being very selfish makes us small human-beings; that is the reason the Guru suggests us living in this world as a guest. Generally, we think that whatever we have,  how can we just give it away?  The Guru is not asking us to abandon what we have. To break away from our deep attachment, the Guru suggests us having no attachment with the materialistic things in such a way that we never suffer because of that. A guest goes to the host; there he eats, takes advice or gives advice but he never puts a claim on his host’s things. He doesn’t show ownership even on the host’s those things he likes dearly, because he remains content. The Guru tells us to keep the behavior of a guest in practice so that the attachment doesn’t succeed in making us go astray. In this way, fall in love with the Creator so strong that this world fails in breaking it. While remembering Akalpurakh, make sure His love flows incessantly within. This is called living in His love. Religious garbs look only then good if one lives but saturated in His love. If you while working, dealing with others, or taking a decision remain in His love ambiance, you will realize that you have come out of a pitch of darkness.

Wishes

Gurdeep Singh

www.gursoch.com

Books:-

A Self Portrait : BHAGAT KABIR Guru Nanak in His Own Words Guru Message, The Ultimate Freedom

Guru Message, The Ultimate Freedom
Guru Nanak in His Own Words
A Self Portrait : BHAGAT KABIR

Book name: A Self Portrait : BHAGAT KABIR
Author: Gurdeep Singh
Author’s Website : www. gursoch.com
Year of Publishing: 2019
Language : English
Publisher : Unistar Books Pvt. Ltd

http://www.unistarbooks.com

Book name: Guru Nanak in His Own Words
Author Name: Gurdeep Singh

Author’s Website : www. gursoch.com
Year of Publishing: 2016
Language : English

Publisher : Unistar Books Pvt. Ltd http://www.unistarbooks.com/…/4736-guru-nanak-in-his-own-wo…

Book name: Guru Message, The Ultimate Freedom

Author Name: Gurdeep Singh

Author’s Website : www. gursoch.com

Year of Publishing: 2011
Language : English

Publisher : Lahore Books

[(www.lahorepublishers.com)]
http://lahorepublishers.com/sikhism-books-en…/guru-messsage/

 

ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ‘ਅਬਿਚਲ ਨਗਰੁ’ ਕਿੱਥੇ ਹੈ? (ਲੇਖਕ – ਪ੍ਰੋ.ਕਸ਼ਮੀਰਾ ਸਿੰਘ, ਯੂ ਐੱਸ ਏ)

ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ‘ਅਬਿਚਲ’ ਸ਼ਬਦ ੭ ਵਾਰੀ ਅਤੇ  ‘ਅਬਿਚਲੁ’ ਸ਼ਬਦ ੨ ਵਾਰੀ ਵਰਤਿਆ ਮਿਲ਼ਦਾ ਹੈ । ‘ਅਬਿਚਲ ਨਗਰੀ’ ਅਤੇ ‘ਅਬਿਚਲ ਨਗਰੁ’ ਦੋਵੇਂ ਵਾਕ-ਅੰਸ਼ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਇਸੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ‘ਅਬਿਚਲ’ ਸ਼ਬਦ /ਲੁ/  ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਣ ਸੰਬੰਧ ਵਾਚਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ । ‘ਅਬਿਚਲ’ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅਰਥ ਬਣਨਗੇ- ਅਬਿਚਲ ਦਾ, ਅਬਿਚਲ ਦੀ । ‘ਅਬਿਚਲ’ ਕਿਸੇ ਸ਼ਹਰ ਦਾ ਨਾਂ ਨਹੀਂ । ਅਬਿਚਲ- ਨਾ ਡੋਲਣ ਵਾਲ਼ੇ ਦਾ, ਨਾ ਡੋਲਣ ਵਾਲ਼ੇ ਦੀ । ‘ਅਬਿਚਲੁ’ ਸ਼ਬਦ ਨਾਲ਼ ‘ਨਗਰੁ’ ਜਾਂ ‘ਨਗਰੀ’ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਵਰਤੇ ਗਏ । ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚੋਂ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਦੋ ਪੰਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ ਕਿ ‘ਅਬਿਚਲ ਨਗਰੁ’ ਕਿੱਥੇ ਹੈ ।

a). ਅਬਿਚਲ ਨਗਰੁ ਗੋਬਿੰਦ ਗੁਰੂ ਕਾ ਨਾਮੁ ਜਪਤ ਸੁਖ ਪਾਇਆ ਰਾਮ॥ { ਗਗਸ ੭੮੩/੧੨}
ਵਿਚਾਰ: ਅਬਿਚਲ- ਨਾ ਡੋਲਣ ਵਾਲ਼ੇ ਦਾ, ਅਬਿਨਾਸ਼ੀ ਦਾ । ਨਗਰੁ- {ਪੁਲਿੰਗ ਇੱਕ-ਵਚਨ} ਸ਼ਹਰ, ਸ਼ਰੀਰ । ਗੋਬਿੰਦ ਗੁਰੂ ਕਾ- ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਕਾ {ਕਾ ਨੇ ਗੋਬਿੰਦ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਦੱਦੇ ਦਾ (  ੁ ) ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ} ਵੱਡੇ ਗੋਬਿੰਦ ਦਾ, ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ । ਗੁਰੂ- ਵੱਡਾ ।

‘ਅਬਿਚਲ ਨਗਰੁ ਗੋਬਿੰਦ ਗੁਰੂ ਕਾ’ ਦੇ ਕੀ ਅਰਥ ਹਨ?
ਇਹ ਸ਼ਰੀਰ ਵੱਡੇ ਅਬਿਨਾਸ਼ੀ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਸ਼ਹਰ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ ਕਦੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
ਉੱਤਰ: ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ ‘ਨਾਮੁ ਜਪਤ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਰਾਮ’ ਵਾਕ-ਅੰਸ਼ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਗੁਣ ਗਾਉਂਦਿਆਂ ਆਤਮਕ ਸੁੱਖ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲਿਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ਰੀਰ ਨਾ ਡੋਲਣ ਵਾਲ਼ੇ (ਅਬਿਨਾਸ਼ੀ) ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਸ਼ਹਰ ਬਣ ਗਿਆ, ਭਾਵ, ਟਿਕਾਣਾ ਬਣ ਗਿਆ ।

ਅ). ‘ਨਗਰੁ’ ਦੇ ਥਾਂ ‘ਨਗਰੀ’ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ 
ਸੋ ਵਸੈ ਇਤੁ ਘਰਿ ਜਿਸੁ ਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ਸੇਵ॥
ਅਬਿਚਲ ਨਗਰੀ ਨਾਨਕ ਦੇਵ॥੮॥੧॥ {ਗਗਸ ੪੩੦/੧੯}
ਵਿਚਾਰ: ਨਾਨਕ- ਹੇ ਨਾਨਕ! ਅਬਿਚਲ ਨਗਰੀ- ਨਾ ਡੋਲਣ ਵਾਲ਼ੇ ਦੀ ਨਗਰੀ, ਇਹ ਕਾਇਆ । ਦੇਵ- {ਸੰਬੰਧ ਕਾਰਕ} ਦੇਵ ਦੀ, ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ । ਇਹ ਕਾਇਆ ਕਦੇ ਨਾ ਡੋਲਣ ਵਾਲ਼ੇ (ਅਬਿਨਾਸ਼ੀ) ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਨਗਰੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੇ ਪੂਰੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਬਖ਼ਸ਼ਸ਼ ਹੋ ਜਾਵੇ ,ਭਾਵ, ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਟਿਕਾਣਾ ਹੋਣ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਇਹ ਕਾਇਆ ਮੋਹ ਮਾਇਆ ਵਿੱਚ ਨਿਰਲੇਪ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ।

ਨੋਟ: ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਟਪਲ਼ਾ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਨਾਂ ਹੈ । ਟਪਲ਼ੇ ਕਰ ਕੇ ਹੀ ਪਹਿਲੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਆਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ । ਪਹਿਲੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਨਾਂ – ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਹੀ ਸੱਚ ਹੈ । ਕਿਸੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ਼ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਨਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ‘ਦੇਵ’ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਹੈ ।

ਸਾਰ-ਅੰਸ਼: ਅਬਿਚਲ ਨਗਰ ਜਾਂ ਨਗਰੀ ਵਾਲ਼ੇ  ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਬਣੇ ਕਿਸੇ ਅਸਥਾਨ ਨੂੰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀਆਂ ਪੰਕਤੀਆਂ ਨਾਲ਼ ਜੋੜ ਕੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ । ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਉਹ ਸ਼ਰੀਰ ਹੀ ਅਬਿਨਾਸ਼ੀ ਪ੍ਰਭੂ ਲਈ ‘ਅਬਿਚਲ ਨਗਰੁ’ ਜਾਂ ‘ਅਬਿਚਲ ਨਗਰੀ’ ਹੈ ਜੋ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਯਾਦ ਹਰਦਮ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ।

————————————————————————————————————————

Note:  Only Professor Kashmira Singh is aware if this article has been published somewhere else also.

ਨੋਟ :  ਵੈੱਬ ਸਾਇਟ ਤੇ ਛਪੇ ਲੇਖਾਂ ਵਿਚ ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਅਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਹਨ । ਸੰਪਾਦਕੀ ਬੋਰਡ ਦਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ  ਸਹਿਮਤ ਹੌਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ।