Previous Next

Talk To Yourself About What The Guru Says – ਗੁਰੂ ਦੀ ਮੱਤ ਮੁਤਾਬਿਕ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਝਾਵੋ

(Its English version is at the end)          

           ਆਪਾਂ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਬਹੁਤ ਕੁੱਝ ਪਾਕੇ ਵੀ ਲੋਕੀ ਆਨੰਦ ਤੋਂ ਖਾਲੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ; ਧਨ ਦੋਲਤ , ਅਹੁਦਾ, ਸੰਸਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਥੁੜ੍ਹਚਿਰੀ ਖੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਹਨ |  ਅਸਲੀ ਆਨੰਦ ਤਾਂ  ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦੇ ਭਗਤ ਹੀ ਮਾਣਦੇ ਹਨ | ਇਸ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿੱਚ  ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਬਾਣੀ ‘ਆਨੰਦ ‘  ਬਹੁਤ  ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ | ਬਹੁਤ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਗੁਰੂਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਬਲਦੀ ਅੱਗ ਦੀ ਭੱਠੀ ਕੋਲ ਰਹਿੰਦਿਆਂ, ਸਹਿਜ ਆਨੰਦ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਜੀਣਾ ਹੈ |  ਤੀਜੇ ਮਹਿਲ ਹੋਰਾਂ ਨੇ ੯੧੭ ਅੰਗ ਤੇ  ਆਪਣੀ ਬਾਣੀ ‘ਆਨੰਦ’ ਵਿੱਚ  ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ  ਊਚਾ ਉੱਠਣ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ | ਪੌੜੀ ਪਹਿਲੀ ਤੋਂ  ੩੧ ਤੀਕ  ਦਾ ਸਾਰ  ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ:  ਸੱਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਰੱਖਕੇ ਜੀਣ ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਦਿੱਤੀ ਕਿਉਂਕਿ  ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਹੀ ਇਸ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ (ਜਿਵੇਂ ਗੁਰਬਾਣੀ ਮੁਤਾਬਿਕ, ‘ਸੋ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪਿਆਰਾ ਮੇਰੈ ਨਾਲਿ ਹੈ ਜਿਥੈ ਕਿਥੈ ਮੈਨੋ ਲਏ ਛਡਾਈ ॥‘ 588) | ਫੇਰ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਨ ਵਿੱਚ ਵਸਾਕੇ ਰੱਖਣ ਤੇ ਸਿਫਤ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ ਹੈ; ਇਹੋ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਹੈ |  (੧, ੨)| ਫੇਰ ਅਗਲੀਆਂ ਪੌੜ੍ਹੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਅੱਗੇ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਲਈ ਇਹ ਆਖਦਿਆਂ ਅਰਦਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੱਭ ਕੁੱਝ ਤੁਹਾਡੇ ਹੱਥ ਹੈ ਤੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੋਂ  ਆਪਣੇ ਨਾਮ ਦੀ ਸਿਫਤ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹੋ | ਜੋ ਹਰਿ  ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਹਰਿ ਜੀ ਤੋਂ ਬਖ਼ਸ਼ਸ਼ ਪਾਈ ਹੋਈ ਹੈ |  ਫੇਰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪ੍ਰਭ ਜੀ  ਦਾ ਨਾਮ ਮੇਰਾ ਅਧਾਰ ਹੈ ਤੇ ਸੱਭ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਨੂੰ ਹੀ ਅਧਾਰ ਬਣਾਕੇ ਜੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਦੇ ਅੰਦਰ ਇਕ ਰਸ ਆਨੰਦ ਵਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ (੩, ੪, ੫) ਫੇਰ ਉਹ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਸਰੀਰ ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ ਬਿਨਾਂ ਬੇਵਸ ਰਹਿੰਦਾ  ਹੈ (੬) ਫੇਰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਨੰਦ ਗੁਰੂ ਦੀ ਆਗਿਆ ਚ ਰਹਿਣ ਕਾਰਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਤੇ  ਤਦੇ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜੇ ਆਪਣੀ ਹਉਮੈਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ (੭, ੮)  ਉਨ੍ਹਾਂ  ਲੋਕਾਂ  ਤੇ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਦੇ  ਮੋਹ ਤੋੜ ਦਿੱਤੇ ਇਸੇ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੇ ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਨਾਮ ਦੀ ਸਿਫਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ (੯) ਉਹ ਆਖਦੇ ਨੇ ਕਿ ਚਲਾਕੀਆਂ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਨੇ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ (੧੦) ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਸ ਪਰਵਾਰ ਨਾਲ ਮੋਹ ਬਣਾਕੇ ਅਸੀਂ ਬੈਠਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਚਲਦਾ ਇਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਮੋਹ ਵਿੱਚ ਨਾ ਪਵੋ ਭਾਵ ਆਪਣਾ ਬਣਦਾ  ਫਰਜ਼ ਨਿਭਾਵੋ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਪਰ ਮੋਹ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਕੇ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਮੋਹ ਸਿਰਫ ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਨੂੰ ਹੀ ਕਰੋ | (ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੀ ਮੇਹਰ ਲਈ, ਅੰਗ ੩੫੬ ਤੇ ਪਹਿਲੇ  ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਵੀ ਇੱਕ ਪੂਰੇ ਸ਼ਬਦ ਰਾਹੀਂ ਇਸੇ ਮੋਹ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਦੀ ਤਾਕੀਦ ਕਰਦੇ ਹਨ) | (੧੧) ਅਗਲੀਆਂ ਦੋ ਪੌੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦਾ ਅੰਤ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਪਾ ਸਕਿਆ ਬਥੇਰੇ ਜ਼ੋਰ ਲਾਕੇ ਚਲੇ ਗਏ | ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁਨੀ  ਭਾਲਦੇ ਰਹੇ ਉਹ ਗੁਰੂ ਪਾਸੋਂ ਹੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ | (੧੨, ੧੩) ਇਸੇ ਨੁਕਤੇ ਤੋਂ ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੇ ਭਗਤਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਵੱਖਰੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਿਉਂਕਿ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਰਸਤਾ ਬਹੁਤ ਅਉਖਾ ਹੈ; ਇਸ ‘ਚ ਆਪਾ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ | (੧੪) ਜਿਵੇਂ ਹਰਿ ਜੀ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹਨ ਉਵੇਂ ਇਨਸਾਨ ਚਲਦਾ ਹੈ; ਹਰਿ ਜੀ ਆਪ ਮੇਹਰ ਕਰਕੇ ਸੇਵਕ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਰਸਤੇ ਪਾ ਦੇਂਦੇ ਹਨ | ਫੇਰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ   ਹਨ ਕਿ ਮਨ ਦੀ ਅਡੋਲਤਾ ਬਾਹਰਲੇ ਕਰਮ ਕਾਂਡ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ; ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਬਦ ਨਾਲ ਧੋਤਿਆਂ ਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆਂ ਇਹ ਅਡੋਲਤਾ ਆਉਂਦੀ ਹੈ| ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਨੇ  ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਬਲਕਿ ਜੋ ਇਨਸਾਨ ਸੁਹਿਰਦਤਾ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੀ ਸਿਫਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਿਰਦੇ ਠੰਡ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਨਾਲ ਉਹ  ਪਵਿੱਤਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ (੧੫, ੧੬, ੧੭) ਫੇਰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ  ਲੋਕ ਬੜੇ ਕਰਮਕਾਂਡ ਕਰਦੇ ਹਨ ; ਵੇਦਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਹੈ ਉਸ ਵੱਲ ਇਹ ਵੇਦਾਂ ਵਾਲੇ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦੇ | ਤੀਰਥ  ਨਹਾਉਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਹਿਰਦੇ ਦਾ ਸਾਫ਼ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸਹਿਜ ਵਿੱਚ ਜਾਇਆਂ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ | ਸਹਿਜ ਵਿੱਚ ਮਾਇਆ ਦਾ ਰੌਲਾ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (੧੮, ੧੯, ੨੦ ) ਬਾਹਰਲੀਆਂ ਸਫਾਈਆਂ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ ਜੇ ਅੰਦਰਲਾ ਮੈਲਾ ਰਹੇ | ਫੇਰ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਸਫਾਈ ਕਿਵੇਂ ਆਵੇ ? ਸਾਹਿਬ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ  ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਗੇ ਸੱਭ ਕੁੱਝ ਅਰਪਣ ਕਰਕੇ, ਆਪਣੀ ਹਉਮੈਂ ਖਤਮ ਕਰਕੇ ਤੇ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਨੂੰ ਮਨ ਸਮਰਪਣ ਕਰਕੇ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜੇ ਗੁਰੂ ਵੱਲੋਂ ਮੁਖ ਮੋੜ ਲਿਆ ਗਿਆ ਤਦ  ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ (੨੧, ੨੨) ਇਸ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕਠੇ ਹੋਕੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਗਾਉਣੀ  ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ | ਪਵਿੱਤਰ ਬਣਨ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿੱਚ ਸਤਿਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਹੀ ਸਚੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਤਿਗੁਰੂ ਬਸ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਤੇ ਹੀ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹਨ ; ਹੋਰ ਲਿਖੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਉਸੇ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੀ ਸਿਫਤ ਹਨ (੨੩, ੨੪) | ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਗੁਰੂਜੀ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਬਸ ਹੀਰਾ ਸਮਝੋ ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋ ਲਵੋ | ਆਪਣੀ ਮੇਹਰ ਨਾਲ ਹੀ ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਮਾਇਆ ਬੰਧਨ ਤੋੜ ਦੇਂਦੇ ਹਨ | ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦਾ ਹੁਕਮ ਸੱਭ ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਮਨ ਨੂੰ ਲਾਓ ਤੇ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਓ (੨੫, ੨੬)| ਵੇਦਾਂ ਨੇ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦਾ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤੇ ਪੁੰਨ ਤੇ  ਪਾਪ ਅਤੇ ਤ੍ਰੈ ਰੂਪੀ ਮਾਇਆ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਹਨ (੨੭) ਇਸ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੀ ਸਿਫਤ ਕਰਦੇ ਰਹੋ ਜੋ ਮਾਂ ਦੇ ਗਰਭ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ (੨੮) ਇਹ ਮਾਇਆ ਵੀ ਗਰਭ ਦੀ ਅੱਗ ਵਾਂਗ ਹੈ; ਬੰਦਾ ਜਨਮ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਨੂੰ ਭੁਲਾਕੇ ਮਾਇਆ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਉਸੇ ਦੀ  ਖੇਡ ਹੈ (੨੯) ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਅਮੁਲ ਹੈ. ਕੋਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਨਹੀਂ ਪਾ ਸਕਦਾ; ਪਰ ਜੇ ਗੁਰੂ ਰਾਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਇਨਸਾਨ ਆਪਣਾ ਆਪ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦੇਵੇ ਤਦ ਇਸ ਮਾਇਆ ਦੀ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਵੀ ਇਨਸਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ (੩੦) ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੇਰਾ ਸਹਾਰਾ ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਦਾ ਨਾਮ ਹੀ ਹੈ (੩੧) ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਦ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਵਿੱਤਰ ਹੋਣ ਖਾਤਰ, ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ, ਨੇਤਰਾਂ ਨੂੰ, ਜੀਭ ਨੂੰ, ਤੇ ਕੰਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਓ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸ ਕੰਮ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ?  ਦਰਅਸਲ ਇਹ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਰਚਣ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ | ਆਓ ਹੁਣ ਪੌੜੀਆਂ ਨੰਬਰ ੩੨, ੩੩, ੩੪, ੩੫, ੩੬, ੩੭ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰੀਏ  

ਏ ਰਸਨਾ ਤੂ ਅਨ ਰਸਿ ਰਾਚਿ ਰਹੀ ਤੇਰੀ ਪਿਆਸ ਨ ਜਾਇ ॥

ਪਿਆਸ ਨ ਜਾਇ ਹੋਰਤੁ ਕਿਤੈ ਜਿਚਰੁ ਹਰਿ ਰਸੁ ਪਲੈ ਨ ਪਾਇ ॥

ਹਰਿ ਰਸੁ ਪਾਇ ਪਲੈ ਪੀਐ ਹਰਿ ਰਸੁ ਬਹੁੜਿ ਨ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਲਾਗੈ ਆਇ ॥

ਏਹੁ ਹਰਿ ਰਸੁ ਕਰਮੀ ਪਾਈਐ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਜਿਸੁ ਆਇ ॥

ਕਹੈ ਨਾਨਕੁ ਹੋਰਿ ਅਨ ਰਸ ਸਭਿ ਵੀਸਰੇ ਜਾ ਹਰਿ ਵਸੈ ਮਨਿ ਆਇ ॥੩੨॥

Ė rasnā ṯū an ras rācẖ rahī ṯerī pi-ās na jā-e.

Pi-ās na jā-e horaṯ kiṯai jicẖar har ras palai na pā-e.

Har ras pā-e palai pī-ai har ras bahuṛ na ṯarisnā lāgai ā-e.

Ėhu har ras karmī pā-ī-ai saṯgur milai jis ā-e.

Kahai Nānak hor an ras sabẖ vīsre jā har vasai man ā-e. ||32||

ਅਰਥ ਨਿਚੋੜ: ਹੇ ਜੀਭੇ ! ਤੂੰ ਬੜੇ ਰਸ ਲੈਂਦੀ ਏਂ ਪਰ ਤੂੰ ਤ੍ਰਿਪਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ; ਤੂੰ ਤ੍ਰਿਪਤ ਹੋਣਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਤੀਕ ਤੂੰ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਦੇ ਰਸ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰਚਦੀ |ਪਰ ਜੇ ਤੂੰ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਦੇ ਰਸ ਵਿੱਚ ਰਚ ਜਾਵੇਂ ਤੇ ਇਸੇ ਰਸ ਨੂੰ ਪੀਵੇਂ ਤਦੇ ਤੂੰ ਤ੍ਰਿਪਤ ਹੋਵੇਂਗੀ | ਇਹ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਰਸ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੀ ਬਖ਼ਸ਼ਸ਼ ਨਾਲ ਹੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਮਿਲ ਜਾਣ | ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦਾ ਨਾਮ ਰਸ ਜੀਭ ਨੂੰ ਲੱਗ ਜਾਵੇ ਤਦ ਦੂਸਰੇ ਰਸ ਵਿੱਸਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ |

           ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਰਸ ਦਰਅਸਲ ਅਸੀਂ ਲਾਉਂਦੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਰਸ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੇ ਮੇਹਰ ਨਾਲ ਉਦੋਂ ਲਗਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਕਹਿਣ ਮੁਤਾਬਿਕ ਅਸੀਂ ਜੀਵਨ   ਜਿਉਂਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਰਸਨਾ ਨੂੰ ਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ | ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਰਸ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਰਸ ਲੱਗਣ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦੇ |

ਏ ਸਰੀਰਾ ਮੇਰਿਆ ਹਰਿ ਤੁਮ ਮਹਿ ਜੋਤਿ ਰਖੀ ਤਾ ਤੂ ਜਗ ਮਹਿ ਆਇਆ ॥

ਹਰਿ ਜੋਤਿ ਰਖੀ ਤੁਧੁ ਵਿਚਿ ਤਾ ਤੂ ਜਗ ਮਹਿ ਆਇਆ ॥

ਹਰਿ ਆਪੇ ਮਾਤਾ ਆਪੇ ਪਿਤਾ ਜਿਨਿ ਜੀਉ ਉਪਾਇ ਜਗਤੁ ਦਿਖਾਇਆ ॥

ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਬੁਝਿਆ ਤਾ ਚਲਤੁ ਹੋਆ ਚਲਤੁ ਨਦਰੀ ਆਇਆ ॥

ਕਹੈ ਨਾਨਕੁ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਕਾ ਮੂਲੁ ਰਚਿਆ ਜੋਤਿ ਰਾਖੀ ਤਾ ਤੂ ਜਗ ਮਹਿ ਆਇਆ ॥੩੩॥

Ė sarīrā meri-ā har ṯum mėh joṯ rakẖī ṯā ṯū jag mėh ā-i-ā.

Har joṯ rakẖī ṯuḏẖ vicẖ ṯā ṯū jag mėh ā-i-ā.

Har āpe māṯā āpe piṯā jin jī-o upā-e jagaṯ ḏikẖā-i-ā.

Gur parsādī bujẖi-ā ṯā cẖalaṯ ho-ā cẖalaṯ naḏrī ā-i-ā.

Kahai Nānak sarisat kā mūl racẖi-ā joṯ rākẖī ṯā ṯū jag mėh ā-i-ā. ||33||

ਨਿਚੋੜ ਅਰਥ: ਉਹ ਮੇਰੇ ਸਰੀਰ !  ਇਸ ਜੱਗ ਵਿੱਚ ਆਕੇ ਭਲਾਂ ਤੂੰ ਕੀ ਕੀ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ? ਵਿਚਾਰ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਕਿ ਇਸ ਜੱਗ ਵਿੱਚ ਤੂੰ ਤਦੇ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਨੇ ਤੇਰੇ ਅੰਦਰ ਆਪਣੀ ਜੋਤ ਰੱਖੀ | ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਜੀ ਆਪ ਹੀ ਪਿਤਾ ਤੇ ਮਾਂ ਬਣਕੇ ਜੀਵ ਉਪਜਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਹ ਜੀਵ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਵੇਖਣ ਯੋਗ ਬਣਦਾ ਹੈ | ਇਹ ਵੀ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਸਮਝ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੱਭ ਇੱਕ ਤਮਾਸ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਜੱਗ ਫੇਰ ਇੱਕ ਤਮਾਸ਼ੇ ਦੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਦਿਸਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ |

           ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਸਰੀਰ ਜੋ ਮਿਲਿਆ ਇਸ ਦਾ ਲਾਭ ਤਦੇ ਹੈ ਜੇ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੀ ਸਿਫਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਗੁਣਾ ਭਰੀ ਜਿੰਦਗੀ ਜੀਵੀ ਜਾਈ ਤੇ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖਕੇ ਬੁਰਿਆਈ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਕੇ ਜੀਵਿਆ ਜਾਵੇ | ਆਪਣੇ ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਨੂੰ ਹੀ ਭੁਲਾ ਦੇਣ ਵਰਗਾ ਹੋਰ ਕਿਹੜਾ ਅਵਗੁਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਤਾਂ ਇੱਕ ਖੇਲ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਅਖੀਰ ਮੁਕ ਜਾਣਾ ਹੈ |

Page 921 – 922

ਮਨਿ ਚਾਉ ਭਇਆ ਪ੍ਰਭ ਆਗਮੁ ਸੁਣਿਆ ॥

ਹਰਿ ਮੰਗਲੁ ਗਾਉ ਸਖੀ ਗ੍ਰਿਹੁ ਮੰਦਰੁ ਬਣਿਆ ॥

ਹਰਿ ਗਾਉ ਮੰਗਲੁ ਨਿਤ ਸਖੀਏ ਸੋਗੁ ਦੂਖੁ ਨ ਵਿਆਪਏ ॥

ਗੁਰ ਚਰਨ ਲਾਗੇ ਦਿਨ ਸਭਾਗੇ ਆਪਣਾ ਪਿਰੁ ਜਾਪਏ ॥

ਅਨਹਤ ਬਾਣੀ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਜਾਣੀ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਹਰਿ ਰਸੁ ਭੋਗੋ ॥

ਕਹੈ ਨਾਨਕੁ ਪ੍ਰਭੁ ਆਪਿ ਮਿਲਿਆ ਕਰਣ ਕਾਰਣ ਜੋਗੋ ॥੩੪॥

Man cẖā-o bẖa-i-ā parabẖ āgam suṇi-ā.

Har mangal gā-o sakẖī garihu manḏar baṇi-ā.

Har gā-o mangal niṯ sakẖī-e sog ḏūkẖ na vi-āpa-e.

Gur cẖaran lāge ḏin sabẖāge āpṇā pir jāp-e.

Anhaṯ baṇī gur sabaḏ jāṇī har nām har ras bẖogo.

Kahai Nānak parabẖ āp mili-ā karaṇ kāraṇ jogo. ||34||

ਨਿਚੋੜ ਅਰਥ: ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦਾ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਆਉਣਾ ਮੈਂ ਸੁਣ ਲਿਆ ਹੈ ਤਦੇ ਮੈਂ ਆਨੰਦ ਵਿੱਚ ਹਾਂ | ਮੇਰੇ ਮਿੱਤਰ! ਮੇਰਾ  ਸਰੀਰ ਤਾਂ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਘਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ | ਹਰ ਰੋਜ ਹੁਣ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਸਿਫਤ ਦੇ ਗੀਤ ਗਾਵੀਂ ਤਦ ਫੇਰ ਕੋਈ ਦੁੱਖ ਬਿਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਲਗਦੇ | ਉਹ ਦਿਨ ਹੀ ਸੁਭਾਗੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਆਪਾਂ ਗੁਰੂਜੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਆਪ ਸਮਰਪਤ ਕਰ ਦੇਂਦੇ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਤਦੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਰੂਪ ਪ੍ਰਭਜੀ ਆਪਾਂ ਨੂੰ  ਦਿਸ ਪੈਂਦੇ ਹਨ (ਕਿਉਂਕਿ ਸਤਿਗੁਰੁ ਜੀ ਸਾਨੂੰ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਨਾਲ ਜੋੜ ਦੇਂਦੇ ਹਨ ) | ਇੰਝ ਗੁਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਰਾਹੀਂ   ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਸਿਫਤ  ਦੀ ਇੱਕ ਅਟੁੱਟ ਰੋਂ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ; ਇੰਝ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ (ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੇ) ਮਿਲਾਪ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣੀਦਾ  ਹੈ | ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ  ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਮਿਲ ਗਏ ਹਨ ਜੋ ਕੇ ਸੱਭ ਕੁੱਝ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹਨ | 

           ਹੁਣ ਗੁਰੂਜੀ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦਾ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਹਾਜ਼ਰ ਨਾਜ਼ਰ ਹੋਣ ਦੇ ਅਹਿਸਾਸ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹਨ | ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੋਣ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਇੱਕ ਤਜਰਬਾ ਹੈ ਜੋ ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਤੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਸ ਦਾ ਮਨ ਇੱਕ ਆਨੰਦ ਭਰੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਂਦਾ ਹੈ | ਤਦੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਆਉਣਾ ਹੀ ਅਨੰਦ ਰਸ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦੇਂਦਾ ਹੈ |

ਏ ਸਰੀਰਾ ਮੇਰਿਆ ਇਸੁ ਜਗ ਮਹਿ ਆਇ ਕੈ ਕਿਆ ਤੁਧੁ ਕਰਮ ਕਮਾਇਆ ॥

ਕਿ ਕਰਮ ਕਮਾਇਆ ਤੁਧੁ ਸਰੀਰਾ ਜਾ ਤੂ ਜਗ ਮਹਿ ਆਇਆ ॥

ਜਿਨਿ ਹਰਿ ਤੇਰਾ ਰਚਨੁ ਰਚਿਆ ਸੋ ਹਰਿ ਮਨਿ ਨ ਵਸਾਇਆ ॥

ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਹਰਿ ਮੰਨਿ ਵਸਿਆ ਪੂਰਬਿ ਲਿਖਿਆ ਪਾਇਆ ॥

ਕਹੈ ਨਾਨਕੁ ਏਹੁ ਸਰੀਰੁ ਪਰਵਾਣੁ ਹੋਆ ਜਿਨਿ ਸਤਿਗੁਰ ਸਿਉ ਚਿਤੁ ਲਾਇਆ ॥੩੫॥

Ė sarīrā meri-ā is jag mėh ā-e kai ki-ā ṯuḏẖ karam kamā-i-ā.

Kė karam kamā-i-ā ṯuḏẖ sarīrā jā ṯū jag mėh ā-i-ā.

Jin har ṯerā racẖan racẖi-ā so har man na vasā-i-ā.

Gur parsādī har man vasi-ā pūrab likẖi-ā pā-i-ā.

Kahai Nānak ehu sarīr parvāṇ ho-ā jin saṯgur si-o cẖiṯ lā-i-ā. ||35||

ਅਰਥ ਨਿਚੋੜ: ਉਹ ਮੇਰੇ ਸਰੀਰਾ ! ਜਦ ਤੂੰ ਅਕਾਲਪੁਰਖ, ਜਿਸ ਨੇ ਤੈਨੂੰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ, ਨੂੰ ਹੀ ਆਪਣੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਵਸਾਇਆ ਤਦ ਤੂੰ ਭਲਾਂ ਇਸ ਜਗ ਵਿੱਚ ਆਕੇ ਕਿਹੜਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ? ਦਸ ਤੂੰ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਆਕੇ ਕਰਿਆ ਕੀ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਨੂੰ ਹੀ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ? (ਤੇਰੇ ਵੀ ਕੀ ਵੱਸ) ਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਆਪਣੇ ਕੀਤੇ ਕਰਮ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਭਜੀ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆ ਵਸਦੇ ਹਨ | ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਤਿਗੁਰੁ ਜੀ ਵਿੱਚ ਚਿੱਤ ਨੂੰ ਲਾ ਲਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਪ੍ਰਵਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ (ਜੋ ਮਕਸਦ ਲਈ ਇਥੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ) |

           ਫੇਰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦਾ ਕੀ ਲਾਭ ਜੇ ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਨੂੰ ਮਨ ਵਿੱਚ ਵਸਾਕੇ ਨਾ ਜੀਵਿਆ ਗਿਆ | ਆਪਣੇ ਕਰਮ ਗੁਣਾਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਭਾਗਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ; ਨਹੀਂ ਤਾ ਬੁਰੇ ਕਰਮ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਨਾਲ ਕਿਥੇ ਜੁੜਨ ਦੇਂਦੇ ਹਨ |

ਏ ਨੇਤ੍ਰਹੁ ਮੇਰਿਹੋ ਹਰਿ ਤੁਮ ਮਹਿ ਜੋਤਿ ਧਰੀ ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਦੇਖਹੁ ਕੋਈ ॥

ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਦੇਖਹੁ ਕੋਈ ਨਦਰੀ ਹਰਿ ਨਿਹਾਲਿਆ ॥

ਏਹੁ ਵਿਸੁ ਸੰਸਾਰੁ ਤੁਮ ਦੇਖਦੇ ਏਹੁ ਹਰਿ ਕਾ ਰੂਪੁ ਹੈ ਹਰਿ ਰੂਪੁ ਨਦਰੀ ਆਇਆ ॥

ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਬੁਝਿਆ ਜਾ ਵੇਖਾ ਹਰਿ ਇਕੁ ਹੈ ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ ॥

ਕਹੈ ਨਾਨਕੁ ਏਹਿ ਨੇਤ੍ਰ ਅੰਧ ਸੇ ਸਤਿਗੁਰਿ ਮਿਲਿਐ ਦਿਬ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਹੋਈ ॥੩੬॥

Ė neṯarahu meriho har ṯum mėh joṯ ḏẖarī har bin avar na ḏekẖhu ko-ī.

Har bin avar na ḏekẖhu ko-ī naḏrī har nihāli-ā.

Ėhu vis sansār ṯum ḏekẖ-ḏe ehu har kā rūp hai har rūp naḏrī ā-i-ā.

Gur parsādī bujẖi-ā jā vekẖā har ik hai har bin avar na ko-ī.

Kahai Nānak ehi neṯar anḏẖ se saṯgur mili-ai ḏib ḏarisat ho-ī. ||36||

ਅਰਥ ਨਿਚੋੜ: ਹੇ ਮੇਰੇ ਨੈਣੋ ! ਪ੍ਰਭਜੀ ਨੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚ ਜੋਤ ਰੱਖੀ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਪ੍ਰਭ ਬਿਨਾਂ ਹੋਰ ਕੁੱਝ ਨਾ ਵੇਖਣਾ | ਜਿਧਰ ਵੀ ਵੇਖੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਵੇਖੋ ਅਤੇ ਹਰ ਪਾਸੇ ਓਹੋ ਹੀ ਦਿਸਦੇ ਹਨ | ਇਹ ਜੋ ਸੰਸਾਰ ਤੁਸੀਂ ਵੇਖ ਰਹੇ ਹੋ ਇਹ ਸੱਭ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦਾ ਹੀ ਰੂਪ , ਓਹੋ ਹੀ ਦਿਸ ਰਹੇ ਹਨ | ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਹੀ ਮੈਂ ਇਹ ਜਾਣਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੱਭ ਕੁੱਝ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਆਪ ਹੀ ਹਨ ; ਹਰ ਪਾਸੇ ਉਹ ਹੀ ਹਨ  ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਿਨਾਂ ਹੋਰ ਕੋਈ ਹੈ ਹੀ ਨਹੀਂ | ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਨੈਣ ਤਾਂ ਅੰਧੇ ਸੀ ਪਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਰਾਹੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਦਰ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਜੀ ਨੂੰ ਹਰ ਪਾਸੇ ਤੇ ਹਰ ਵਿੱਚ ਵੇਖਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਮਿਲੀ  ਹੈ |

           ਇਥੇ ਗੁਰੂਜੀ ਸਾਨੂੰ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਕਰਤਾਰ ਨੂੰ ਹੀ ਚਾਰ ਚੁਫੇਰੇ ਵਰਤਦਾ ਵੇਖਣ ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਦੇਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਮਾਇਆ ਵਿੱਚ ਗੜੁੱਚ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਇੰਝ ਕਰਨਾ  ਬਿਲਕੁਲ ਅਸੰਭਵ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਬਾਹਰ ਦੋਖੀ ਫਿਰਦੇ ਹਨ: ਠੱਗੀ ਮਾਰਨ ਵਾਲੇ ਫਿਰਦੇ ਹਨ, ਖਤਰਨਾਕ ਲੋਕ ਹਨ, ਉਹ ਵੀ  ਹਨ ਜੋ ਮੂੰਹ ਤੇ ਹੋਰ ਹਨ ਪਰ ਮਨ ਵਿੱਚ ਬੁਰਿਆਈ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਤੇ  ਕਈ  ਉਹ ਜੋ  ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੀ ਹੋਂਦ ਤੋਂ ਹੀ ਮੁਕਰੇ ਫਿਰਦੇ ਹਨ ; ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਲੰਮੀ ਲਿਸਟ ਪਹਿਲੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ  ਜਪੁਜੀ ਦੀਆਂ  ੧੭ ਤੇ ੧੮  ਪੌੜੀਆਂ  ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਹੈ | ਇਸੇ ਨੂੰ ਗੁਰੂਜੀ ਪ੍ਰਭ ਜੀ  ਦੀ ਬਾਜ਼ੀ ਆਖਦੇ ਹਨ; ਇਸ ਨੂੰ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੇਡ ਆਖ ਲੋਵੋ |  ਇਸ ਤੱਥ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ | ਜੋ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਹਨ ਉਹ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਲਤ ਰਸਤੇ ਪਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹਨ | ਪਰ ਸਵਾਲ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਭਜੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ  ਬੁਰੇ ਰਸਤੇ ਪੈਣ ਹੀ ਕਿਉਂ ਦੇਂਦੇ ਹਨ ? ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਉਸ ਮਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਾਂਗ ਹੀ ਸਮਝੋ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਬਚੇ ਨੂੰ ੯ ਮਹੀਨੇ ਦੁੱਖ ਝਲਕੇ ਜਨਮ ਦੇਂਦੀ ਹੈ ਤੇ  ਪਾਲਦੀ ਹੈ ਪਰ ਉਹ  ਵੱਡਾ ਹੋਕੇ ਹੋਰਾਂ ਦਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |  ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾੜੇ ਭਾਗ ਹਨ ਕਿ ਨਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦਾ  ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਹੋਣ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕੀਤਾ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੰਦਰ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦਾ ਕੋਈ ਡਰ ਹੈ | ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਾਂ  ਸਿਰਫ ਆਪਣਾ ਮਨ ਹੀ ਅੱਗੇ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ; ਉਹ ਤਾਂ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਤਰਸ ਦੇ ਪਾਤਰ ਹਨ | ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਸਤੇ ਪੈਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ | ਇਹ ਪੱਕੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਯਕੀਨ ਕਰ ਲਵੋ ਕਿ  ਉਨ੍ਹਾਂ  ਨੇ ਪ੍ਰਭਜੀ ਵੱਲ ਪਿੱਠ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ ਪਰ  ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਦੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਮੇਹਰ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਖੜ੍ਹੇ ਹਾਂ ਗੁਰੂ ਦੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਮੇਹਰ ਕਰਕੇ | ਗੁਰੂਜੀ ਤਦੇ  ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਾਇਆ ਚ ਗਵਾਚੇ ਇਨਸਾਨ ਤੋਂ ਪਾਸੇ  ਰਹੋ | ਕਿਉਂ ? ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹੇ ਬੰਦੇ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ | ਭਾਵੇਂ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਜੀ ਮਾਇਆਧਾਰੀਆਂ  ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਨ  ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਨੇ  ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਜੀ  ਨੂੰ ਭੁਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ; ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਆਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਇਆ ਦੇ ਰਸ ਸਾਨੂੰ  ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਤੋਂ ਦੂਰ ਲੈ  ਜਾਂਦੇ ਹਨ  | ਮੁਕਦੀ ਗੱਲ  ਇਹ ਹੈ  ਕਿ  ਵੇਖੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਦਾ ਰੂਪ ਹੀ, ਪਰ ਜਿਵੇ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਆਈ ਖਾਈ ਤੋਂ ਬਚਕੇ ਨਿਕਲੀ ਦਾ ਹੈ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚਕੇ ਰਹੋ; ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚੋ ਤੇ  ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਛਾਏ ਜਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬਚੋ |  ਦਸ਼ਮੇਸ਼ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਇਸੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਸੀ |

ਏ ਸ੍ਰਵਣਹੁ ਮੇਰਿਹੋ ਸਾਚੈ ਸੁਨਣੈ ਨੋ ਪਠਾਏ ॥

ਸਾਚੈ ਸੁਨਣੈ ਨੋ ਪਠਾਏ ਸਰੀਰਿ ਲਾਏ ਸੁਣਹੁ ਸਤਿ ਬਾਣੀ ॥

ਜਿਤੁ ਸੁਣੀ ਮਨੁ ਤਨੁ ਹਰਿਆ ਹੋਆ ਰਸਨਾ ਰਸਿ ਸਮਾਣੀ ॥

ਸਚੁ ਅਲਖ ਵਿਡਾਣੀ ਤਾ ਕੀ ਗਤਿ ਕਹੀ ਨ ਜਾਏ ॥

ਕਹੈ ਨਾਨਕੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਸੁਣਹੁ ਪਵਿਤ੍ਰ ਹੋਵਹੁ ਸਾਚੈ ਸੁਨਣੈ ਨੋ ਪਠਾਏ ॥੩੭॥

Ė sarvaṇhu meriho sācẖai sunṇai no paṯẖā-e.

Sācẖai sunṇai no paṯẖā-e sarīr lā-e suṇhu saṯ baṇī.

Jiṯ suṇī man ṯan hari-ā ho-ā rasnā ras samāṇī.

Sacẖ alakẖ vidāṇī ṯā kī gaṯ kahī na jā-e.

Kahai Nānak amriṯ nām suṇhu paviṯar hovhu sācẖai sunṇai no paṯẖā-e. ||37||

ਅਰਥ ਨਿਚੋੜ: ਹੇ ਕੰਨੋਂ ! ਤੁਸੀਂ ਸਿਰਫ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦੀ ਸਿਫਤ ਹੀ ਸੁਣੋ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਜੀ ਨੇ ਬਣਾਕੇ ਸਰੀਰ ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ | ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਫਤ ਸਲਾਹ ਸੁਣਨ ਨਾਲ ਤਨ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਨੰਦ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੀਭ ਵੀ ਉਸੇ ਦੀ ਸਿਫਤ ਵਿੱਚ ਰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ | ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਅਸਰਜ ਰੂਪ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਨੂੰ ਬਿਆਨਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿਹੋ ਜਹੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਰੂਪ ਨਾਮ ਸੁਣੋ ਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਹੋਵੋ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਣਨੇ ਲਈ ਹੀ ਥਾਪੇ ਹੋ |

           ਇੰਝ ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਦੇ ਰਾਹ ਤੇ ਪਾਉਂਦਿਆਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅਗਲੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਵਿੱਚ  ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਸਰੀਰ ਬਣਾਕੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਜਿੰਦ ਪਾ ਦਿੱਤੀ ਤੇ  ਜਿਸ ਦਰਵਾਜੇ  ਰਾਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੀਦਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਹ  ਲੁਕਵਾਂ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਇਹ ਰਾਹ ਗੁਰੂ ਜੀ ਰਾਹੀਂ ਖੁਲ੍ਹਦਾ ਹੈ (੩੮) ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਗਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਮਨ ਸ਼ਾਂਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ | ਕਰਤਾਰ ਜੀ  ਉੱਤੇ ਆਪਣੇ ਮਨ ਨੂੰ ਟਿਕਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ; ਉਹ ਗੁਰਮੁਖਾਂ ਉੱਤੇ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕੇ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ (੩੯) ਫੇਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੱਭ ਨੂੰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਵੋ ਰਲ ਕੇ ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਦੇ ਗੁਣਾ ਨੂੰ ਗਾਵੀਐ | ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਹ ਹੁਣ ਵਡਭਾਗੀ ਹੋ ਨਿਬੜੇ ਹਨ |

ਅਨਦੁ ਸੁਣਹੁ ਵਡਭਾਗੀਹੋ ਸਗਲ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰੇ ॥

ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਪ੍ਰਭੁ ਪਾਇਆ ਉਤਰੇ ਸਗਲ ਵਿਸੂਰੇ ॥

ਦੂਖ ਰੋਗ ਸੰਤਾਪ ਉਤਰੇ ਸੁਣੀ ਸਚੀ ਬਾਣੀ ॥

ਸੰਤ ਸਾਜਨ ਭਏ ਸਰਸੇ ਪੂਰੇ ਗੁਰ ਤੇ ਜਾਣੀ ॥

ਸੁਣਤੇ ਪੁਨੀਤ ਕਹਤੇ ਪਵਿਤੁ ਸਤਿਗੁਰੁ ਰਹਿਆ ਭਰਪੂਰੇ ॥

ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕੁ ਗੁਰ ਚਰਣ ਲਾਗੇ ਵਾਜੇ ਅਨਹਦ ਤੂਰੇ ॥੪੦॥੧॥

Anaḏ suṇhu vadbẖāgīho sagal manorath pūre.

Pārbarahm parabẖ pā-i-ā uṯre sagal visūre.

Ḏūkẖ rog sanṯāp uṯre suṇī sacẖī baṇī.

Sanṯ sājan bẖa-e sarse pūre gur ṯe jāṇī.

Suṇṯe punīṯ kahṯe paviṯ saṯgur rahi-ā bẖarpūre.

Binvanṯ Nānak gur cẖaraṇ lāge vāje anhaḏ ṯūre. ||40||1||

ਅਰਥ ਨਿਚੋੜ: ਉਹ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲਿਓ ਸੁਣੋ! ਆਨੰਦ ਉਦੋਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਭਜੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ; ਤਦ ਸਾਰੇ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ | ਫੇਰ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਜੀ ਦੀ ਸਿਫਤ ਵਾਲੀ ਸੱਚੀ ਬਾਣੀ ਰਾਹੀਂ ਸਾਰੀ ਚਿੰਤਾ ਤੇ ਝੋਰੇ ਮਿਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ | ਜਦੋਂ ਸੰਤ ਗੁਰੂਜੀ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਭਜੀ ਨੂੰ ਜਾਣ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਤਦ ਉਹ ਆਨੰਦ ਪਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ | ਇਸ ਬਾਣੀ ਨੂੰ ਸੁਣਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਪਵਿੱਤਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਨੂੰ ਇਸੇ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੀ ਸਿਫਤ ਭਰੀ ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਦੇਖਦੇ ਹਨ (ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੀ ਸਿਫਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਤਿਗੁਰੂ ਵਰਜਦੇ ਹਨ) |

           ਆਨੰਦ ਸਾਹਿਬ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਦ ਇਹ ਗੱਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਨਾਲ ਜੁੜਕੇ ਰਹਿਣਾ ਐਨਾ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਜਿੰਨਾ ਆਖਣਾ ਕਿਉਂਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਪਣੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਗੱਲ ਬਿਲਕੁਲ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਦੇਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਕਾਲਪੁਰਖ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਜੀਵਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਦੀ ਯਾਦ ਮਨ ਵਿੱਚ ਵਸਾਏ ਬਿਨਾਂ ਜੀਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲੋਂ ਦੂਰ ਜਾਣਾ ਹੈ |

           ਆਪਾਂ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੱਖਰੇ ਵੱਖਰੇ ਧਾਰਮਿਕ ਧੜੇ ਬਣਾ ਰੱਖੇ ਹਨ ਤੇ ਹਰ ਧੜਾ ਆਪਣੇ ਮੁਤਾਬਕ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੇ ਦਾਹਵੇ ਕਸਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਬਾਣੀ ਮੁਤਾਬਿਕ ਇਹ ਧੜਿਆਂ ਵਾਲੇ ਕਿਨ੍ਹੇ ਕੁ ਸਹੀ ਨੇ ਪਾਠਕ ਆਪ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹਨ |  ਮੇਰਾ  ਸੁਝਾਹ ਹੈ ਕਿ  ਆਨੰਦ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਸਾਮਣੇ ਰੱਖ ਕੇ ਹੀ  ਜੀਵੋ  | ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਇਕ ਸਾਧਨਾ ਹੈ ਅਤੇ  ਧੜੇ ਬੰਦੀ ਇਸ ਸਾਧਨਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਰੋੜਾ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ |

           ਇਸ ਲਈ ਆਓ ਇਸ ਬਾਣੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਗੁਰੂ ਮੰਨਕੇ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ ਕੁੱਝ ਕਰੀਏ | ਕੁੱਝ ਨੁਕਤੇ ਇਸ ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਇੰਝ ਦੱਸੇ ਹਨ :

੧. ਆਪਣੇ ਮਨ ਨੂੰ ਬੁਰੇ ਖਿਆਲਾਂ ਤੇ ਬੁਰੀਆਂ ਰੁਚੀਆਂ ਤੋਂ  ਦੂਰ ਰੱਖੋ |

੨  ਕਿਰਿਆ ਕਰਮ ਬੇਅਰਥ ਹਨ |

੩  ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਸਿਖਿਆ ਨੂੰ ਹੀ ਆਪਣੀ  ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਸੇਧ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਦੀਵਾ ਸਮਝੋ ਨਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਜੋ ਆਪ ਦਲਦਲ ਵਿੱਚ ਡਿਗੇ ਹੋਏ ਹਨ |

੪ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਗਾਵੋ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਦੇ  ਰਹੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਕਰੋ ਜੋ ਮਾਇਆ ਵੱਲੋਂ ਮੁੜ੍ਹਕੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਵੱਲ ਆ ਗਏ ਭਾਵ ਗੁਰਮੁਖ | ਜੋ  ਗੁਰਮੁਖ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਹ  ਮਾਇਆ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ, ਮਾਇਆ ਬਾਰੇ ਸਲਾਹਾਂ ਤੇ ਮਾਇਆ ਦੇ ਚਸਕਿਆਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ; ਉਹ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣੋ ਹਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ (ਕਬੀਰ ਗੁਰੁ ਲਾਗਾ ਤਬ ਜਾਨੀਐ ਮਿਟੈ ਮੋਹੁ ਤਨ ਤਾਪ ॥ ਅੰਗ ੧੩੭੪ | |) |  ਜੋ ਅਜਿਹੀਆਂ ਮਾਇਆ ਦੀਆਂ  ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਗਲਤਾਨ ਹੈ,  ਉਹ ਗੁਰਮੁਖ ਨਹੀਂ ਹੋ  ਸਕਦਾ | ਜੇ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ  ਗੁਰਮੁਖ ਨਾ  ਲੱਭੇ, ਤਦ ਇਕੱਲਿਆਂ ਹੀ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੀ ਸਿਫਤ ਸਲਾਹ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਵੋ; ਗੁਰਮੁਖਾਂ ਦਾ ਮੇਲ ਪ੍ਰਭਜੀ ਤੇ ਛੱਡ ਦਿਓ ਤੇ ਪ੍ਰਭਜੀ ਨੂੰ ਵਾਰ ਵਾਰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਰਹੋ |

੫ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਗੁਣਾਂ ਨਾਲ ਭਰ ਦੀਓ ਅਤੇ ਅਵਗੁਣ ਤਿਆਗਣ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਮਨ ਨਾਲ ਜੁਝਨਾ  ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ |

੬ ਚਲਾਕੀਆਂ ਨਾਲ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਇਹ ਗੱਲ ਗੁਰੂ ਜੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰ ਦੇਕੇ  ਆਖਦੇ ਹਨ 

੭ ਚਾਰ ਚੁਫੇਰੇ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਜੀਵ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਨੂੰ ਹੀ ਵੇਖੋ 

੮  ਸਿਰਫ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦੀ ਸਿਫਤ ਹੀ ਸੁਣੋ ਤੇ ਨਿੰਦਿਆ ਸੁਣਨ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ਼ ਕਰੋ   |

੯  ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿੱਚਰੋ ,ਪਰ ਗੁਰੂ ਤੋਂ ਛੁਟ,  ਕਿਸੇ ਦੇ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਨਾ ਲਗੋ  |

੧0 ਮਾਇਆ ਅੱਗ ਵਾਂਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣਾ; ਮਾਇਆ ਦਾ ਮਤਲਬ ਧਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ: ਫੁਰਨਿਆ ਚ ਡੁੱਬਣਾ, ਲਾਲਚ ਚ ਫਸਣਾ, ਮੋਹ ਕਰਨਾ, ਹੰਕਾਰ ਕਰਨਾ, ਮਨ ਹੋਰ ਤੇ ਮੁਖ ਹੋਰ ਰੱਖਣਾ, ਵਿਖਾਵਿਆਂ ਚ ਲੱਗੇ ਰਹਿਣਾ ਆਦਿ ਸੱਭ ਮਾਇਆ ਦੇ ਹੀ ਰੰਗ ਹਨ | ਸੰਸਾਰ ਤ੍ਰੈ ਰੂਪੀ ਮਾਇਆ (ਸਤੋ, ਰਾਜੋ  ਤੇ ਤਮੋ  ) ਚ ਹੀ ਗੜੁੱਚ ਹੈ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਦੇ ਭਗਤ ਸੰਸਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ  ਵੀ  ਵੱਖਰੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ | ਆਓ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਇਆ ਦੇ ਤਿੰਨੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਮੋਟੇ ਤੌਰਤੇ  ਸਮਝ ਲਈਏ: 

ਤਮੋ = ਜਦੋਂ ਇਨਸਾਨ ਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਯਾਂ ਆਖ ਲਵੋ ਅਵੇਸਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਆਲਸ ਵਿੱਚ , ਜਾਂ ਨਿਰਾਸ਼ਤਾ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ  ਤੇ ਦੁੱਖ ਵਿੱਚ ਵਿੱਚਰਦਾ ਹੈ ਤਦ ਉਹ ਤਮੋ ਗੁਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ |

 ਰਾਜੋ = ਜਦੋਂ ਇਨਸਾਨ ਉੱਠਦਾ ਹੈ, ਕਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਭੋਗ ਭੋਗਦਾ ਹੈ, ਤਦ ਉਹ ਰਜੋ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ | ਜਦੋਂ ਕੁੱਝ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕੁੱਝ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਦ ਉਸ ਤੇ ਰਜੋ ਗੁਣ ਭਾਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ |

ਸਤੋ = ਜਦੋਂ ਸ਼ਾਂਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਤਮੋ ਤੇ ਰਜੋ ਗੁਣ ਨਾ ਮਾਤਰ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ | ਜਦੋਂ ਖੁਸ਼ੀ  ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਦ ਸਤੋ ਗੁਣ ਭਾਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ | 

੧੧  ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਯਾਦ ਅੰਦਰ ਵਸੀ ਹੋਵੇਗੀ ਤਦ ਬੁਰੇ ਰਸਤੇ ਤੇ ਕਦੇ ਕਦਮ ਨਹੀਂ ਚਲਣਗੇ  ਬਲਕਿ ਹਰ ਫੈਸਲਾ ਗੁਣ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਵੇਗਾ |

12 ਕਈ ਸਿਆਣੇ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂ ਆਪਣੀ ਜੁਬਾਨ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੇ ਅੱਧੇ ਨਾਮ ਨੂੰ ਸਾਹ  ਲੈਂਦਿਆਂ ਤੇ ਅੱਧਾ ਨਾਮ ਸਾਹ ਬਾਹਰ ਕੱਢਦਿਆਂ ਕਰਨ ਨੂੰ ਆਖਦੇ ਹਨ  ਅਤੇ ਨਾਲ ਆਪਣਾ  ਧਿਆਨ ਇਸ ਕਿਰਿਆ ਤੇ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਕੇ ਇਹ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇਂਦੇ ਹਨ | ਇਸ ਨੂੰ ਅੰਤਰ ਧਿਆਨ ਕਰਨਾ ਵੀ ਆਖੀਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਮਨ ਨੂੰ ਟਿਕਾ ਲਈਦਾ ਹੈ | ਇਹ ਵੀ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦਾ ਪਰ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਨੂੰ ਚੇਤੇ ਰੱਖਦਿਆਂ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰਲੇ ਨੂੰ ਧੋਂਦੇ ਰਹਿਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀਹੈ| ਉਂਝ ਵੀ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੀ ਯਾਦ ਮਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਦ ਬੁਰੇ ਪਾਸੇ ਜਾਣ ਦੀ  ਬੁਰੀ ਨੀਅਤ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਕੇ ਆਪਣੀ ਮੈਂ ਮੈਂ (ਮੈਂ ਆਹ ਮੈਂ ਅਹੁ ) ਦੀ ਫੂਕ ਖਤਮ ਹੋਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜੇ ਇਹ ਰਹੀ ਤਦ ਗੁਰੂ ਜੀ ਵੀ ਹਾਮੀ ਨਹੀਂ ਭਰਦੇ | |

੧3  ਇਸ ਰਾਹ ਤੇ ਬਹੁਤ ਕਠਨਾਈਆਂ ਆਉਣਗੀਆਂ ਪਰ ਡੋਲਣਾ ਨਹੀਂ ਤੇ ਹਰ ਵਕ਼ਤ ਪ੍ਰਭਜੀ ਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਯਾਦ ਮਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਕੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਉਤਰ ਚੜ੍ਹਾ ਦਾ ਸਾਮਣਾ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ  ਕਿਉਂਕਿ ਆਨੰਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ | ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ  ਦੁਖਾਂ  ਨੂੰ ਧੋ ਦੇਂਦੀ ਹੈ | ਆਸਾ  ਵਿੱਚ ਨਿਰਾਸ਼ ਰਹਿਕੇ ਅੰਤ ਨੂੰ ਇਨਸਾਨ ਦਾ ਮਨ  ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੀਆਂ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ਾਂ  ਨਾਲ ਆਨੰਦ ਰੂਪੀ ਸਥਿਤੀ  ਵਿੱਚ ਟਿਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |

ਸ਼ੁਭ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨਾਲ, 

ਗੁਰਦੀਪ ਸਿੰਘ

www.gursoch.com

Talk To Yourself About What The Guru Says

We see that after achieving a lot of things, people don’t obtain a state of bliss; wealth, property, tittles, worldly accomplishments and celebrity status provide temporary happiness only. The real bliss is enjoyed by the Akalprakh’s devotees. In this context, the bani named ‘Anand’ complied in Sri Guru Granth Sahib can be supportive. Many ways the Guru has counselled the followers to make them realize what should they do to live in a blissful state of mind while living right in the world burning on the furnace of unending desires. Third Nanak, in his bani named ‘Anand’, which is on 917, SGGS, has explained all about progressing spiritually. Here is a summary up to the stanza number 32. First of all, most important in the Sikhi is to live while keeping the Guru in the mind so that no bad deed can detour the mind away from the Guru path, (ਸੋ ਸਤਗੁਰੁ ਪਆਿਰਾ ਮੇਰੈ ਨਾਲ ਿਹੈ ਜਥੈ ਕਥੈ ਮੈਨੋ ਲਏ ਛਡਾਈ ॥ So saṯgur pi▫ārā merai nāl hai jithai kithai maino la▫e cẖẖadā▫ī , 588 SGGS) In the first stanza of this bani, the Guru says that the real bliss is obtained through the true Guru and Akalpurakh must be praised (1). Then he, while addressing to his mind, guides us to keep the Creator in the mind always, because that is what the Guru’s service is. (2). In the next stanzas, he prays to the Creator saying that He can bless the mortal to be worthy of Him, because He holds everything in His power. Those who remain imbued with Him are blessed. He keeps telling us when His name is made an anchor of life, a continuous flow of happiness starts within  (3, 4, 5). He also states that without the memory of the Creator, the body containing a life remains helpless (6). Then he addresses how bliss is obtained through the Guru; however, for that, the deep attachment of the mind toward Maya must go (7,8); also, he adds that only those who are blessed by Him get rid of their attachment. That is why it is important to praise the Creator in the company of those who have become detached in His love (9). If one plays games in this pursuit, one never realizes Him (10).  He also tells us that what is seen close to us like our families and so on will not go with us as we depart; therefore, don’t get attached to them. In other words, perform duly duties toward them but remain attached to the Creator only (The First Guru has written an entire shabd on getting rid of the attachment on SGGS,356 )(11). He then expresses in the next two stanzas that no one is able to know the limit of the Creator and many went in that pursuit without any success, but His name ambrosia is obtained from the Guru only. (12, 13).  At that point, he explains how the true devotees differ from the Maya inflicted world, because the path of realizing Akalpurakh is very difficult as to follow it, one needs to get rid of one’s self-conceit totally (14). It is explained by the Guru that praising Him soothes the mind and through mere talks, He is not obtained, but those who heartily remember Him become pure and worthy for Him (15 16, 17). Then the Guru says that the readers of the the Vedas don’t realize the importance of His name expressed in there but they indulge only in the rituals; the mortals’ doubt about Him doesn’t go away without obtaining a state of calmness (from Maya commotion); people do many rituals and other stuff. Through cleaning the body nothing occurs unless heart is not cleaned (18, 19, 20). Then how one becomes pure and worthy? The Guru answers that through the true Guru, when one gets rid of one’s conceit and surrenders to the Creator as the Guru instructs, one becomes pure; however, if one turns away from the Guru by following one’s own mind, one cannot succeed (21, 22). Therefore, the Sikhs should get together and praise the Creator through the Guru’s bani, because only worthy words are of the Guru; he adds that the words of other than the true Guru are not worthy in context of becoming pure since the Guru is focused only on the Creator (23, 24). Thus, the Guru’s word is a jewel (priceless); so, imprint it on the mind. Only the Creator’s ordinance is in power and through the Guru, one becomes liberated by falling in love with the Creator 25, 26). The Vedas do not know the limit of the Creator but the Guru, because they address only what is a sin or a virtue and they deal with the three kinds of the Maya effects. (27). It is important to praise only the Creator who saves all the time even during the fire of the mother’s womb. (28). Talking about the fire of the womb, Maya is also like the fire. With His grace, one takes birth but forgetting Him gets involved in the Maya. It is also His set up game (29). Akalpurakh is priceless and no one can value Him; nonetheless, if a true Guru is met, then by surrendering to Akalpurakh, He is realized right in the fire of Maya (30). Then the Guru says that he only deals with Prabh’s’s name and only He is his support (31). The Guru counsels his followers by addressing to the tongue, the body, the eyes and ears to become pure and worthy of the Creator. Let us look at stanzas# 32, 33, 34, 35, 36, 37.

ਏ ਰਸਨਾ ਤੂ ਅਨ ਰਸਿ ਰਾਚਿ ਰਹੀ ਤੇਰੀ ਪਿਆਸ ਨ ਜਾਇ ॥

ਪਿਆਸ ਨ ਜਾਇ ਹੋਰਤੁ ਕਿਤੈ ਜਿਚਰੁ ਹਰਿ ਰਸੁ ਪਲੈ ਨ ਪਾਇ ॥

ਹਰਿ ਰਸੁ ਪਾਇ ਪਲੈ ਪੀਐ ਹਰਿ ਰਸੁ ਬਹੁੜਿ ਨ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਲਾਗੈ ਆਇ ॥

ਏਹੁ ਹਰਿ ਰਸੁ ਕਰਮੀ ਪਾਈਐ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਜਿਸੁ ਆਇ ॥

ਕਹੈ ਨਾਨਕੁ ਹੋਰਿ ਅਨ ਰਸ ਸਭਿ ਵੀਸਰੇ ਜਾ ਹਰਿ ਵਸੈ ਮਨਿ ਆਇ ॥੩੨॥

Ė rasnā ṯū an ras rācẖ rahī ṯerī pi-ās na jā-e.

Pi-ās na jā-e horaṯ kiṯai jicẖar har ras palai na pā-e.

Har ras pā-e palai pī-ai har ras bahuṛ na ṯarisnā lāgai ā-e.

Ėhu har ras karmī pā-ī-ai saṯgur milai jis ā-e.

Kahai Nānak hor an ras sabẖ vīsre jā har vasai man ā-e. ||32||

In essence: (this stanza is about the tastes of the body) Oh my tongue! You are engrossed in other tastes and you are not satisfied (Means the tastes of Maya never lead to satisfaction like His name praise does). You cannot be satisfied if you don’t taste His name-essence. If you drink His name-elixir, you will be totally satisfied (You will not long for other tastes). This elixir of Prabh’s name is attained with His grace if the Satiguru is met. Nanak says: one forgets all other relishes once Prabh resides in one’s mind (manifested within).

           In the above stanza the Guru expresses how we remain saturated in other tastes and never intend to develop a taste for the Creator’s praise. Actually, the taste of Prabh’s name praise is His blessing; when we live following the Guru, we start inclining more toward praising Prabh.

ਏ ਸਰੀਰਾ ਮੇਰਿਆ ਹਰਿ ਤੁਮ ਮਹਿ ਜੋਤਿ ਰਖੀ ਤਾ ਤੂ ਜਗ ਮਹਿ ਆਇਆ ॥

ਹਰਿ ਜੋਤਿ ਰਖੀ ਤੁਧੁ ਵਿਚਿ ਤਾ ਤੂ ਜਗ ਮਹਿ ਆਇਆ ॥

ਹਰਿ ਆਪੇ ਮਾਤਾ ਆਪੇ ਪਿਤਾ ਜਿਨਿ ਜੀਉ ਉਪਾਇ ਜਗਤੁ ਦਿਖਾਇਆ ॥

ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਬੁਝਿਆ ਤਾ ਚਲਤੁ ਹੋਆ ਚਲਤੁ ਨਦਰੀ ਆਇਆ ॥

ਕਹੈ ਨਾਨਕੁ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਕਾ ਮੂਲੁ ਰਚਿਆ ਜੋਤਿ ਰਾਖੀ ਤਾ ਤੂ ਜਗ ਮਹਿ ਆਇਆ ॥੩੩॥

Ė sarīrā meri-ā har ṯum mėh joṯ rakẖī ṯā ṯū jag mėh ā-i-ā.

Har joṯ rakẖī ṯuḏẖ vicẖ ṯā ṯū jag mėh ā-i-ā.

Har āpe māṯā āpe piṯā jin jī-o upā-e jagaṯ ḏikẖā-i-ā.

Gur parsādī bujẖi-ā ṯā cẖalaṯ ho-ā cẖalaṯ naḏrī ā-i-ā.

Kahai Nānak sarisat kā mūl racẖi-ā joṯ rākẖī ṯā ṯū jag mėh ā-i-ā. ||33||

In essence: (Self is addressed) Oh my body! Har placed light in you, then you came into this world; yes, when He put light in you, you came into this world. (Actually) Har Himself is mother and father, who created the beings to run a show of the world. Through the Guru’s blessings, one understands that it is just a temporary show. Nanak says. Har has established the foundation of universe. Oh my body! Har infused light in you, and then you came into this world.

            The Guru counsels us that our living is only profitable if we praise Prabh, live a virtuous life and stay away from an evil way by keeping Prabh’s memory in the mind.  What another fault can be greater than forgetting our own Creator? This world is just a game, which is destined to come to an end.

Page 921 – 922

ਮਨਿ ਚਾਉ ਭਇਆ ਪ੍ਰਭ ਆਗਮੁ ਸੁਣਿਆ ॥

ਹਰਿ ਮੰਗਲੁ ਗਾਉ ਸਖੀ ਗ੍ਰਿਹੁ ਮੰਦਰੁ ਬਣਿਆ ॥

ਹਰਿ ਗਾਉ ਮੰਗਲੁ ਨਿਤ ਸਖੀਏ ਸੋਗੁ ਦੂਖੁ ਨ ਵਿਆਪਏ ॥

ਗੁਰ ਚਰਨ ਲਾਗੇ ਦਿਨ ਸਭਾਗੇ ਆਪਣਾ ਪਿਰੁ ਜਾਪਏ ॥

ਅਨਹਤ ਬਾਣੀ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਜਾਣੀ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਹਰਿ ਰਸੁ ਭੋਗੋ ॥

ਕਹੈ ਨਾਨਕੁ ਪ੍ਰਭੁ ਆਪਿ ਮਿਲਿਆ ਕਰਣ ਕਾਰਣ ਜੋਗੋ ॥੩੪॥

Man cẖā-o bẖa-i-ā parabẖ āgam suṇi-ā.

Har mangal gā-o sakẖī garihu manḏar baṇi-ā.

Har gā-o mangal niṯ sakẖī-e sog ḏūkẖ na vi-āpa-e.

Gur cẖaran lāge ḏin sabẖāge āpṇā pir jāp-e.

Anhaṯ baṇī gur sabaḏ jāṇī har nām har ras bẖogo.

Kahai Nānak parabẖ āp mili-ā karaṇ kāraṇ jogo. ||34||

In essence: I have realized that Akalpurakh is going to manifest in me, and now I have gone into bliss. Oh my friends! Sing Akalpurakh’s praises; my heart has become His house. Sing His praises, there will be no sorrow or pain. That day becomes lucky when one takes the Guru’s refuge, because then the beloved Akalpurakh is seen. Through the Guru’s shabda, an unstruck melody of Akalpurakh is experienced and one’s mind enjoys His elixir. Nanak says the omnipotent Akalpurakh has met me.

           Now the Guru is expressing His experience of having strong feelings about Prabh’s presence within. Feeling Him within strongly is an experience, which is not experienced by everyone and the one who does starts living in a blissful way. That is why the Guru says that Prabh’s coming within creates blissful taste.

ਏ ਸਰੀਰਾ ਮੇਰਿਆ ਇਸੁ ਜਗ ਮਹਿ ਆਇ ਕੈ ਕਿਆ ਤੁਧੁ ਕਰਮ ਕਮਾਇਆ ॥

ਕਿ ਕਰਮ ਕਮਾਇਆ ਤੁਧੁ ਸਰੀਰਾ ਜਾ ਤੂ ਜਗ ਮਹਿ ਆਇਆ ॥

ਜਿਨਿ ਹਰਿ ਤੇਰਾ ਰਚਨੁ ਰਚਿਆ ਸੋ ਹਰਿ ਮਨਿ ਨ ਵਸਾਇਆ ॥

ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਹਰਿ ਮੰਨਿ ਵਸਿਆ ਪੂਰਬਿ ਲਿਖਿਆ ਪਾਇਆ ॥

ਕਹੈ ਨਾਨਕੁ ਏਹੁ ਸਰੀਰੁ ਪਰਵਾਣੁ ਹੋਆ ਜਿਨਿ ਸਤਿਗੁਰ ਸਿਉ ਚਿਤੁ ਲਾਇਆ ॥੩੫॥

Ė sarīrā meri-ā is jag mėh ā-e kai ki-ā ṯuḏẖ karam kamā-i-ā.

Kė karam kamā-i-ā ṯuḏẖ sarīrā jā ṯū jag mėh ā-i-ā.

Jin har ṯerā racẖan racẖi-ā so har man na vasā-i-ā.

Gur parsādī har man vasi-ā pūrab likẖi-ā pā-i-ā.

Kahai Nānak ehu sarīr parvāṇ ho-ā jin saṯgur si-o cẖiṯ lā-i-ā. ||35||

In essence: Oh my body! What have you done after coming to this world? Yes, what have you done after coming into this world if you haven’t enshrined the Creator in your mind? As per the preordained destiny, the Creator abides in the mind with the Guru’s blessings. Nanak says: Akalpurakh accepts the body of that person, who gets attached to the Satiguru.

           The Guru states that what is the use of our coming into this world if we don’t live by remembering our Creator. By filling our deeds with virtues, we shine our destiny; otherwise, our bad deeds don’t let us connect to Him.

ਏ ਨੇਤ੍ਰਹੁ ਮੇਰਿਹੋ ਹਰਿ ਤੁਮ ਮਹਿ ਜੋਤਿ ਧਰੀ ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਦੇਖਹੁ ਕੋਈ ॥

ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਦੇਖਹੁ ਕੋਈ ਨਦਰੀ ਹਰਿ ਨਿਹਾਲਿਆ ॥

ਏਹੁ ਵਿਸੁ ਸੰਸਾਰੁ ਤੁਮ ਦੇਖਦੇ ਏਹੁ ਹਰਿ ਕਾ ਰੂਪੁ ਹੈ ਹਰਿ ਰੂਪੁ ਨਦਰੀ ਆਇਆ ॥

ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਬੁਝਿਆ ਜਾ ਵੇਖਾ ਹਰਿ ਇਕੁ ਹੈ ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ ॥

ਕਹੈ ਨਾਨਕੁ ਏਹਿ ਨੇਤ੍ਰ ਅੰਧ ਸੇ ਸਤਿਗੁਰਿ ਮਿਲਿਐ ਦਿਬ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਹੋਈ ॥੩੬॥

Ė neṯarahu meriho har ṯum mėh joṯ ḏẖarī har bin avar na ḏekẖhu ko-ī.

Har bin avar na ḏekẖhu ko-ī naḏrī har nihāli-ā.

Ėhu vis sansār ṯum ḏekẖ-ḏe ehu har kā rūp hai har rūp naḏrī ā-i-ā.

Gur parsādī bujẖi-ā jā vekẖā har ik hai har bin avar na ko-ī.

Kahai Nānak ehi neṯar anḏẖ se saṯgur mili-ai ḏib ḏarisat ho-ī. ||36||

In essence: Oh my eyes! Ekankar has put light in you and you don’t see other than Ekankar (anywhere else). The entire world you see is His form; only He is seen in all. With the Guru’s blessings, I have understood this fact that Ekankar is but one; there is none but Ekankar. Nanak says: (before meeting the Guru) these eyes were blind, but through the Guru, they have become able to see Him all over.

           Here the Guru asks us to see the Creator pervading every life and every where; this task becomes difficult for those who are drenched in Maya, because out there they see animosity: there are thugs, dangerous and hypocritical people and atheists. First Nanak gives a long list of such people in stanza number 17, 18 of Japji on 3, 4, SGGS. The Guru calls it a game, which needs to be understood. Akalpurakh, who is present in us, is also in the people treading on the evil paths. Now question is this that why Akalpurakh let them walk on such bad paths? Understand this by taking an example of that child, who becomes other’s forsaking his mother who goes through a lot of pain to bring him in this world and to raise him. The Guru states that such people (having no attachment to Akalpurakh) are unfortunate, because neither they have realized the Creator nor have any fear of Him, because they remain self-centered; actually, they need to be pitied on this. That is why their influence should never be taken. Certainly, you believe that they have turned their back toward Akalpurakh, but we have turned toward Him with the Guru’s given enlightenment. The Guru suggests refraining from the people lost in Maya. Why it is so? Because it is not advised to take their influence in any way. Through the Creator exists in such people as well, they have forgotten Him because of their Maya pursuits. That is another reason it is stated in the Gurbani that the craze for various pleasure takes us away from the Creator. The bottom line is this that deem them as His image; nonetheless, watch yourself from their behavior or acts just as we watch any pit to avoid falling in while treading on a path. Thus, be aware of their attacks and spread nets. Tenth Master created “the Khalsa’ just in this context.

ਏ ਸ੍ਰਵਣਹੁ ਮੇਰਿਹੋ ਸਾਚੈ ਸੁਨਣੈ ਨੋ ਪਠਾਏ ॥

ਸਾਚੈ ਸੁਨਣੈ ਨੋ ਪਠਾਏ ਸਰੀਰਿ ਲਾਏ ਸੁਣਹੁ ਸਤਿ ਬਾਣੀ ॥

ਜਿਤੁ ਸੁਣੀ ਮਨੁ ਤਨੁ ਹਰਿਆ ਹੋਆ ਰਸਨਾ ਰਸਿ ਸਮਾਣੀ ॥

ਸਚੁ ਅਲਖ ਵਿਡਾਣੀ ਤਾ ਕੀ ਗਤਿ ਕਹੀ ਨ ਜਾਏ ॥

ਕਹੈ ਨਾਨਕੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਸੁਣਹੁ ਪਵਿਤ੍ਰ ਹੋਵਹੁ ਸਾਚੈ ਸੁਨਣੈ ਨੋ ਪਠਾਏ ॥੩੭॥

Ė sarvaṇhu meriho sācẖai sunṇai no paṯẖā-e.

Sācẖai sunṇai no paṯẖā-e sarīr lā-e suṇhu saṯ baṇī.

Jiṯ suṇī man ṯan hari-ā ho-ā rasnā ras samāṇī.

Sacẖ alakẖ vidāṇī ṯā kī gaṯ kahī na jā-e.

Kahai Nānak amriṯ nām suṇhu paviṯar hovhu sācẖai sunṇai no paṯẖā-e. ||37||

In essence: Oh my ears! You are created to hear Har’s praise; you are set in this body to listen to the Bani of His praise. By hearing that, body and mind are revived in bliss and the tongue is absorbed in His name-essence. Har is invisible, wondrous, and inexpressible. Nanak says! Listen to His nectarous name and become pure; for this cause, Har has created you.

           After the duly guidance, the Guru tells us in the next stanzas that Creator has put a life in the body, but the door through which He is realized is kept secret; however, through the Guru it is revealed (38). Thus, the Guru’s words that soothe the mind should be sung. One should contemplate Him.  When Akalpurakh, the master of all, blesses the Guru-oriented ones, they realize Him (39). Then he addresses those who have realized Him to come together to praise Him:

ਅਨਦੁ ਸੁਣਹੁ ਵਡਭਾਗੀਹੋ ਸਗਲ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰੇ ॥

ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਪ੍ਰਭੁ ਪਾਇਆ ਉਤਰੇ ਸਗਲ ਵਿਸੂਰੇ ॥

ਦੂਖ ਰੋਗ ਸੰਤਾਪ ਉਤਰੇ ਸੁਣੀ ਸਚੀ ਬਾਣੀ ॥

ਸੰਤ ਸਾਜਨ ਭਏ ਸਰਸੇ ਪੂਰੇ ਗੁਰ ਤੇ ਜਾਣੀ ॥

ਸੁਣਤੇ ਪੁਨੀਤ ਕਹਤੇ ਪਵਿਤੁ ਸਤਿਗੁਰੁ ਰਹਿਆ ਭਰਪੂਰੇ ॥

ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕੁ ਗੁਰ ਚਰਣ ਲਾਗੇ ਵਾਜੇ ਅਨਹਦ ਤੂਰੇ ॥੪੦॥੧॥

Anaḏ suṇhu vadbẖāgīho sagal manorath pūre.

Pārbarahm parabẖ pā-i-ā uṯre sagal visūre.

Ḏūkẖ rog sanṯāp uṯre suṇī sacẖī baṇī.

Sanṯ sājan bẖa-e sarse pūre gur ṯe jāṇī.

Suṇṯe punīṯ kahṯe paviṯ saṯgur rahi-ā bẖarpūre.

Binvanṯ Nānak gur cẖaraṇ lāge vāje anhaḏ ṯūre. ||40||1||

In essence: Listen oh fortunate ones! Bliss is that state of mind when the mind is satisfied and stilled totally. As Ekankar is obtained, all worries and miseries are gone. By listening to true Bani of Ekankar’s praise, all troubles, maladies, and sufferings go away. By hearing to the Gurbani from the perfect Guru, the Sants remain in bliss. Thus, the Satiguru permeates all the followers as they become immaculate by hearing and singing the Gurbani. Nanak humbly says that they hear joyous echo (Of His name).

           After reading the bani ‘Anand’, it is realized that to remain connected to Akalpurakh is harder than just saying. The Guru makes it clear to us that without living by not remembering Akalpurakh, who has given the life, is going away from Him. We see the people have formed various religious groups and every group claims how its own way is rightful way to realize Akalpurakh; however, the readers can figure out how much their claims are right after reading this bani. I may suggest you deeming ‘Anand’ bani as your guiding force in your life. Realization of the Creator is a continuous hard work and forming groups becomes an hindrance in its way.

           Let us make this bani our Guru and start toward realizing Akalpurakh. These are the vital ideas expressed in it:

1. Keep your mind intact from evil and negative tastes and inclinatinations.

2. The rituals are useless.

3. Only follow the Guru’s advice ignoring the guidance of those who are already in the maya quagmire.

4. Sing the bani of the Satiguru and keep company of those who are turned away from the Maya pursuits, means Gurumukh, the -oriented ones. Such people remain far away from the Maya talk and Maya tastes; they stop giving importance to their identities, status and recognition (ਕਬੀਰ ਗੁਰੁ ਲਾਗਾ ਤਬ ਜਾਨੀਐ ਮਟੈ ਮੋਹੁ ਤਨ ਤਾਪ ॥ Kabīr gur lāgā ṯab jānī▫ai mitai moh ṯan ṯāp 1374). Those who are into Maya love cannot be Gurmukh; if you find hard to encounter such people, just start praising Akalpurakh at your own. Remember Him repeatedly.

5. Fill your life with virtues and struggle with your mind to eliminate your faults.

6. The Guru stresses that  Akalpurakh is not realized through clever tricks.

7 See the Creator in every life and everywhere.

8. Listen only Akalpurakh’s praise and refrain from listening talk of accusations and slandering of others.

9. Live in this world but never follow anyone but the Guru’s guidance.

10. Maya is capable of burning just like the fire; therefore, watch it out; the meaning of Maya is not limited to wealth; fantasizing pleasures, get drowned in greed and attachment, living like a hypocrite, remaining into put up shows and so on are various colors of Maya. The world itself is saturated in the three kinds colors of Maya (sato= purity, knowledge and harmony, Rajo= passion, action, energy and motion, Tamo = impurity, laziness and darkness). That is the reason the Creator’s devotee live differently than the worldly people.

11. When the memory of the Guru’s guidance is kept in the heart, one doesn’t tread on an evil path, because then every step one takes will be virtuous.

12. Some wise Sikhs advise the beginners to remember Prabh by uttering His half name while inhaling and uttering the rest of the name while exhaling and keeping your mind concentrated on the name you are uttering. To start with, it is a very good way, but remember while practicing it, one must clean one’s mind. Actually, when Prabh’s memory is kept in the mind, any kind of  evil thinking doesn’t ever conceive; nonetheless, it is important to get rid of one’s ego (I am this or I am that); otherwise, the Guru will not support the hypocritical living.  

13. While treading on this path, you may face a lot of difficulties but don’t give up. Keep facing the life-hitches by keeping the memory of Akalpurakh and the Guru within, because bliss conceives in their memory. Their memory eliminates one’s pains. Thus, while living indifferent to the world of endless desires, the mortal’s mind settles in a state of bliss.

  Wishes

Gurdeep Singh

www.gursoch.com

Remain Tuned To His Ordinance – ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੇ ਹੁਕਮ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੋ

  (Its English version is at the end)        

ਨਾਸਤਕ ਲੋਕ ਸਰਬ ਕਰਤਾਰ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਦੀ ਉਸੇ ਕਰਤਾਰ ਵਿਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਹੈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਟੁੱਟ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਹੈ; ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਾਂਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਸਲੀ ਸਿੱਖ ਵੀ ਇੱਕ ਕਰਤਾਰ ਦੇ ਹੀ ਅਨੁਆਈ  ਹਨ | ਪਰ ਕੁਝ ਸਿੱਖ ਦੋਨੋ ਪਾਸੀਂ ਸ਼ਰੀਕ ਬਣੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ  ਹਨ | ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹਨ ਜੋ   ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਨਾਸਤਕਤਾ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਲੈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ  ਵਿਚਾਰ ਹਨ | ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਲੀਲ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਨ ਤੇ ਰਹਿਣ ਨੂੰ ਆਖਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਰਬ ਕਰਤਾਰ ਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਤਰਕ ਅਧੀਨ ਨਹੀਂ | ਉਹ ਵਾਰ ਵਾਰ ਇਹੋ ਫਰਮਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਰੱਬ  ਕਰਤਾਰ ਨੂੰ ਜਾਨਣਾ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਅਨੁਭਵ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਕਰਤਾਰ ਵੱਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬਖਸ਼ਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ | ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਅੰਗ ੭ ਬਾਣੀ ‘ਜਪੁਜੀ’ ਵਿਚ  ਪਉੜੀ ੩੩ ਵਿਚ ਉਹ ਬਿਆਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਉਸ ਕਰਤਾਰ ਅੱਗੇ ਕੋਈ ਵੱਸ ਹੀ ਨਹੀਂ | ਇਸ ਲੇਖ ਵਿਚ ਅੱਪਾਂ ਉਸੇ ਪਉੜੀ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਾਂਗੇ |

           ਗੁਰਮਤਿ ਵਿਚ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲ ਦਿਤੀ ਗਈ ਹੈ; ਇਸ ਨੂੰ ਇਕ ਤਰਾਂ ਨਾਲ ਬੜਾ ਜਰੂਰੀ ਸਮਝਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਗੁਰਮਤਿ ਅਨੁਸਾਰ ਸਭ ਕੁਝ ਉਸੇ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਹੈ | ਇਸੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਚ ਆਓ ਅੰਗ ੧੪੫ ਤੇ ਆਖੇ ਗੁਰੂਜੀ ਦੇ ਬਚਨ ਵੇਖੀਏ:

ਆਖਣੁ ਵੇਖਣੁ ਬੋਲਣੁ ਚਲਣੁ ਜੀਵਣੁ ਮਰਣਾ ਧਾਤੁ ॥

ਹੁਕਮੁ ਸਾਜਿ ਹੁਕਮੈ ਵਿਚਿ ਰਖੈ ਨਾਨਕ ਸਚਾ ਆਪਿ ॥੨॥

Ākẖaṇ vekẖaṇ bolaṇ cẖalaṇ jīvaṇ marṇā ḏẖāṯ. 

Hukam sāj hukmai vicẖ rakẖai Nānak sacẖā āp. ||2||  {SGGS–145}

 ਅਰਥ ਨਿਚੋੜ : ਸਾਡੇ ਬੋਲਣ, ਵੇਖਣ , ਗੱਲਾਂ  ਕਰਨ , ਤੁਰਨ, ਜੀਣ ਅਤੇ ਮਰਨ ਦਾ ਮੂਲ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਜੀ ਹਨ (ਕਿਉਂਕਿ)  ਹੇ ਨਾਨਕ ! ਉਹ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪ ਸਜਕੇ ਆਪਣੇ ਹੁਕਮ ਚ ਰੱਖਦੇ ਹਨ | (ਉਂਝ ਲਗਦਾ ਕਿ ਸਭ ਕੁਝ ਅਸੀਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਨਹੀਂ| ਕਈ ਅਰਥ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ‘ ਧਾਤੁ ‘ ਦਾ ਅਰਥ ਮਾਇਆ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਥੇ ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ, ਮੂਲ ਹੈ ਜਾਣੀ ਕਿ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਕਿਉਂਕਿ ਦੂਸਰੀ ਤੁਕ ਇਹ ਅਰਥ ਸਾਫ ਕਰ ਦੇਂਦੀ ਹੈ | )

           ਆਓ ਹੁਣ ਵਿਚਾਰੀਏ  ਪਉੜੀ ੩੩ ਨੂੰ :

ਆਖਣਿ ਜੋਰੁ ਚੁਪੈ ਨਹ ਜੋਰੁ ॥ ਜੋਰੁ ਨ ਮੰਗਣਿ ਦੇਣਿ ਨ ਜੋਰੁ ॥

ਜੋਰੁ ਨ ਜੀਵਣਿ ਮਰਣਿ ਨਹ ਜੋਰੁ ॥ ਜੋਰੁ ਨ ਰਾਜਿ ਮਾਲਿ ਮਨਿ ਸੋਰੁ ॥

Ākẖaṇ jor cẖupai nah jor. Jor na mangaṇ ḏeṇ na jor.

Jor na jīvaṇ maraṇ nah jor. Jor na rāj māl man sor.

ਅਰਥ ਨਿਚੋੜ : ਸਾਡੇ ਹੱਥ ਨਾ  ਬੋਲ ਸਕਣਾ  ਹੈ  ਤੇ ਨਾ ਚੁੱਪ ਰਹਿਣਾ  । ਨਾ ਹੀ ਸਾਡੇ ਹੱਥ  ਮੰਗਣਾ ਹੈ  ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਦੇਣਾ । ਜੀਵਨ ਤੇ ਮਰਨ ਵੀ ਸਾਡੇ ਹੱਥ ਨਹੀਂ  । ਇਸ ਰਾਜ ਤੇ ਮਾਲ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮਨੁੱਖ ਐਨਾ ਸ਼ੋਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਵੀ ਸਾਡੇ  ਜ਼ੋਰ ਵਿਚ  ਨਹੀਂ ਹੈ ।

           ਭਾਈ  ਵੀਰ  ਸਿੰਘ ‘ਆਖਣਿ’ ਦਾ ਅਰਥ   ਵੱਖਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਬੋਲਣ ਵਿਚ ਅਸੀ ਆਪਣਾ ਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ ਵਰਤ ਸਕਦੇ  ਪਰ ਮੈਂ ਡਾਕਟਰ ਸਾਹਿਬ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤੀ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ  ਸ਼ਬਦ ‘ਆਖਣਿ’ ਦਾ ਮਤਲਬ ਵਿਆਕਰਣ ਮੁਤਾਬਕ  ਹੈ ‘ਆਖਣ ਵਿਚ’ ਬਣਦਾ  ਹੈ ,  ਭਾਵ ਕੁਝ ਕਹਿਣ ਵਿਚ ਸਾਡਾ ਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ | ਜੋ ਤਾਕਤ ਸਾਡੇ ਪਾਸ ਹੈ ਉਹ ਉਸੇ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੀ ਦਿੱਤੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਵਾਪਿਸ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ |

           ਭਾਵੇਂ ਸਾਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਬੋਲ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜਾਂ ਚੁੱਪ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਅਸਲੀਅਤ ਹੋਰ ਹੈ; ਇਸੇ ਤਰਾਂ ਸਾਡਾ ਮੰਗਣਾ ਜਾਂ ਦੇਣਾ ਵੀ ਸਾਡੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹੁਕਮ ਅਧੀਨ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ | ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਵੀ ਨਾ ਸੋਚਣਾ ਕਿ ਰਾਜ ਕਰਨਾ ਤੇ ਉਸ ਕਾਰਨ ਐਨਾ ਸ਼ੋਰ ਮਚਾਉਣਾ, ਜੀਣਾ ਜਾਂ ਮਾਰਨਾ ਸਾਡੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਭੀ ਉਸੇ ਸਰਬ ਕਰਤਾਰ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ  ਹੈ | ਮੂਲ ਸਦਾ ਉਹ ਹੀ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਸਰੀਰ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਸਰਬਵਿਆਪਕ ਕਰਤਾਰ  ਦੀ ਸਮਰਥਾ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਕਰਨਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਾਂ | ਇਸ਼ਾਰਾ ਸਿਰਫ ਨਿਮਰਤਾ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਵੱਲ ਹੈ |

           ਵੇਖੋ ਉੱਤੇ ਦਿਤੀਆਂ  ਅੰਗ ੧੪੫ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ | ਸਾਨੂੰ  ਜਿਸ ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿਚ ਉਸ ਨੇ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਉਸੇ ਅਧੀਨ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਚਲਦੀ ਹੈ | ਆਪਣੇ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਜੋ ਦਗਮਜੇ ਮਾਰਨੇ ਹਨ ਮਾਰੀ ਜਾਓ ਪਰ ਡੋਰ ਆਖਰ ਉਸ ਕਰਤਾਰ ਦੇ ਹੱਥ ਹੀ ਹੈ | ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਸਿੱਖ ਨੂੰ ਸਮਝਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਨਿਮਰਤਾ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦੇ ਅਹਿਸਾਸ ਅਧੀਨ ਜੀਵੋ ਤਾਂਕਿ ਰਤਾ ਭਰ ਵੀ  ਹਉਮੈ ਦੀ ਮੈਲ ਨਾ ਲੱਗ ਸਕੇ | ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕਰਕੇ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿਚ ਪ੍ਰਭ ਜੀ  ਰੱਖ ਦੇਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਮੁਤਾਬਿਕ ਉਹ ਬੋਲਦੇ ਹਨ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ | ਚੋਰਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਬੱਚਾ ਚੋਰੀ ਵਿਚ ਮਾਹਰਤਾ ਲੈ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਮਾਨਦਾਰਾਂ ਵਿਚ ਬੱਚੇ ਦਾ ਜੀਵਨ ਅਧਾਰ ਹੀ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਹੋ ਨਿਬੜਦਾ ਹੈ | ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰੀ ਵਿਚ ਹੀ ਲਿਬੜੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ| ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਹੀਂ ਸੁਣਿਆ ਕਿ ਚੋਰੀ ਜਾਂ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰੀ ਬੁਰੀ ਹੈ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੁਣਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਉਸਦੇ ਹੁਕਮ ਚ ਬੰਧੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦੇ ਭਾਗੀ  ਬਣਦੇ  ਹਨ | ਕੀ  ਉਹ  ਇਸ ਦਲਦਲ ਚੋਂ ਨਿਕਲ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ ? ਇਹ ਤਾਂ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੀ ਮੇਹਰ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ; ਜੇ ਪ੍ਰਭਜੀ  ਚਾਹੁੰਣ ਤਾਂ ਅਪਣੀ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਤੇ ਕੁਝ ਹਾਲਾਤ ਬਣਾਕੇ, ਉਹ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਆਪ ਦਿੱਤੀ ਹੋਈ ਬੁਧੀ ਰਾਹੀਂ ਸਮਝਾ ਵੀ  ਦੇਂਦੇ  ਹਨ  |

           ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਾਨੂੰ  ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ  ਕਿਤੇ ਹੰਕਾਰ ਨਾ ਕਰ ਬੈਠਣਾ,  ਨਾ ਬੋਲ ਸਕਣ ਦਾ , ਨਾ ਚੁੱਪ ਰਹਿਕੇ ਜੀਣ ਦਾ , ਜਾਂ ਰਾਜ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦਾ; ਇੰਝ ਕਰਿਆਂ ਉਸ ਦੇ ਚਲਾਏ ਹੁਕਮ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਭੁੱਲ ਜਾਓਗੇ ਤੇ ਫੇਰ ਅੰਤ ਨੂੰ  ਮਹਿਸੂਸ  ਕਰੋਗੇ ਕਿ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਤਾਂ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ | ਗੁਰੂਜੀ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਇੱਕ ਮਹਿਮਾਨ ਦੀ ਤਰਾਂ ਰਹਿਣ  ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਵੀ ਦੇਂਦੇ ਹਨ, ਵੇਖੋ ਅੰਗ  1188,

           ਗੁਰ ਤੇ ਸਮਝਿ ਰਹੈ ਮਿਹਮਾਣੁ ॥ ਹਰਿ ਰਸਿ ਰਾਤਾ ਜਨੁ ਪਰਵਾਣੁ ॥੭॥  Gur ṯe samajẖ rahai mihmāṇHar ras rāṯā jan parvāṇ. ||7||   ਭਾਵ :    ਜੋ ਇਨਸਾਨ ਗੁਰੂ ਦੀ ਮੱਤ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੇ ਪਿਆਰ ਚ ਰਚਿਆ ਰਹੇ ਤੇ ਇਥੇ ਇੱਕ ਮਹਿਮਾਨ ਵਾਂਗ ਜੀਵੇ  ਉਹ ਪ੍ਰਭਜੀ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਵਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ |

           ਉਂਝ ਦੁਨਿਆਵੀ ਡਰਾਮੇ ਸਾਡੇ ਸਾਮਣੇ ਹੀ ਤਾਂ ਵਰਤਦੇ ਹਨ ਤੇ ਘੁਮੰਡੀ ਰੇਤ ਵਾਂਗ ਭੁਰਦੇ ਵੀ ਦੇਖੀਦੇ ਹਨ | ਫੇਰ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਕਿਸ ਦੇ ਹੱਥ ਹੈ ? ਗੁਰੂਜੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ :

ਜੋਰੁ ਨ ਸੁਰਤੀ ਗਿਆਨਿ ਵੀਚਾਰਿ ॥ ਜੋਰੁ ਨ ਜੁਗਤੀ ਛੁਟੈ ਸੰਸਾਰੁ ॥

ਜਿਸੁ ਹਥਿ ਜੋਰੁ ਕਰਿ ਵੇਖੈ ਸੋਇ ॥ ਨਾਨਕ ਉਤਮੁ ਨੀਚੁ ਨ ਕੋਇ ॥੩੩॥

Jor na surṯī gi-ān vīcẖār. Jor na jugṯī cẖẖutai sansār.

Jis hath jor kar vekẖai so-e. Nānak uṯam nīcẖ na ko-e. ||33||

ਨਿਚੋੜ ਅਰਥ: ਸਾਡੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਆਤਮਾਕ ਜਾਗ ਵੀ ਨਹੀਂ , ਗਿਆਨ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ  ਤੇ ਸਮਝ ਵੀ ਨਹੀਂ  ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ  ਵਿਚਾਰ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਦੀ ਕੋਈ ਤਾਕਤ ਹੈ। ਉਹ ਢੰਗ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਮਾਇਆ ਵਿਚੋਂ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਵੀ ਸਾਡੇ ਹੱਥ ਨਹੀਂ  ਕਿਉਂਕਿ ਉਸੇ ਪ੍ਰਭਜੀ ਦੇ ਹੱਥ ਹੈ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਅਤੇ ਉਹੀ ਰਚਨਾ ਰਚ ਕੇ ਉਸ ਦੀ  ਸੰਭਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਹੇ ਨਾਨਕ! ਉਸ ਪ੍ਰਭ  ਦੀਆਂ ਨਜਰਾਂ ਚ  ਨਾ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖ ਉੱਤਮ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਨੀਚ ਹੈ (ਸ਼ੁਭ ਕੰਮਾਂ ਚ ਜਾ ਅਸ਼ੁਭ ਕੰਮਾਂ ਚ )  | । 33।

           ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੁਕਾਂ ਦਾ ਵੀ ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ  ਹੋਰੀਂ ਅਰਥ ਵੱਖਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਸ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਜ਼ੋਰ ਹੈ ਉਹ ਜ਼ੋਰ ਕਰਕੇ ਵੇਖ ਲਵੇ | ਸ਼ਬਦ ‘ਸੋਇ’ ਵੱਲ ਧਿਆਨ  ਦੇਣਾ; ਅੰਗ ੫, ਉਤੇ  ਗੁਰੂ ਬਚਨ ਹੈ  ‘ਏਵਡੁ ਊਚਾ ਹੋਵੈ ਕੋਇ ॥ ਤਿਸੁ ਊਚੇ ਕਉ ਜਾਣੈ ਸੋਇ ॥’ ਮਤਲਬ ਕੋਈ ਉਸ ਪ੍ਰਭਜੀ ਜੇਡਾ ਹੋਏਗਾ ਤਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਵੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾਣੇਗਾ |’

           ਇਸ ਕਰਕੇ  ਗੁਰੂ ਜੀ ਉਪਰਲੀਆਂ ਤੁਕਾਂ ਵਿਚ  ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ  ਓਹੋ (‘ਸੋਇ’) ਪ੍ਰਭ ਜੀ  ਸਭ ਕੁਝ  ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ  ਵੇਖਦੇ  ਹਨ | ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਜਰਾ ਹੋਰ ਸਮਝ ਲਈਏ; ਵੇਖੋ ਅੰਗ ੨੫ ਤੇ ‘ਆਪੇ ਵੇਖੈ ਸੁਣੇ ਆਪੇ ਹੀ ਕੁਦਰਤਿ ਕਰੇ ਜਹਾਨੋੁ ॥ ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਨਾਨਕਾ ਹੁਕਮੁ ਸੋਈ ਪਰਵਾਨੋੁ ॥੪॥੩੧॥’ ਭਾਵ : ਉਹ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਆਪੇ ਵੇਖਦੇ ਹਨ ਤੇ ਸੁਣਦੇ ਹਨ  ਤੇ ਆਪ ਹੀ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਸਿਰਜਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਜੋ  ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੀ ਇੱਛਾ ਹੈ ਪ੍ਰਵਾਨ ਹੈ |’

ਅੰਗ ੯ ਉਤੇ ਹੇਠਲੇ ਗੁਰੂ ਪ੍ਰਬਚਨ ਵੀ  ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹਨ ਇਸੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿਚ:

ਸਿਧਾ ਪੁਰਖਾ ਕੀਆ ਵਡਿਆਈਆ ॥

ਤੁਧੁ ਵਿਣੁ ਸਿਧੀ ਕਿਨੈ ਨ ਪਾਈਆ ॥  ਕਰਮਿ ਮਿਲੈ ਨਾਹੀ ਠਾਕਿ ਰਹਾਈਆ ॥੩॥

Siḏẖā purkẖā kī-ā vaḏi-ā-ī-ā.

Ŧuḏẖ viṇ siḏẖī kinai na pā-ī-ā. Karam milai nāhī ṯẖāk rahā-ī-ā. ||3||

ਨਿਚੋੜ ਅਰਥ : (ਹੇ ਪ੍ਰਭ ਜੀ !) ਸਾਰੇ ਤਪ ਤੇ ਸਾਰੇ ਗੁਣ, ਸਿੱਧਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਵਡਿਆਈਆਂ  ਅਤੇ  ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਕੰਮਾਂ  ਵਿਚ ਕਾਮਯਾਬੀ, ਤੁਹਾਡੀ   ਸਹਾਇਤਾ  ਤੋਂ ਬਿਨਾ  ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਹੈ  ਤੁਹਾਡੀ  ਮਿਹਰ ਨਾਲ  ਹੋਈ  ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਹੋਰ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਦੀ  ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿਚ ਅੜੀਕਾ  ਪਾ ਸਕਿਆ ॥੩॥

           ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੁਕਾਂ ਵਿਚ ਦੱਸੇ ਖਿਆਲ  ਵਰਗਾ ਹੀ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਖਿਆਲ ਜਪੁਜੀ ਦੇ ਪਉੜੀ  ਨੰਬਰ ੩੩ ਵਿਚ ਹੈ ਬਸ ਜਰਾ ਪ੍ਰਸੰਗ ਹੋਰ ਹੈ |

          ਭਾਵ ਜੋ ਇਹ ਸਮਝ ਬੈਠਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਨੂੰ ਪਾ ਲਿਆ  ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਗਏ ਉਹ ਗਲਤ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਜਦੋਂ ਜਿਉਂਦਿਆਂ ਕਰਤਾਰ ਜੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮੁਕਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੇਹਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ| ਫੇਰ ਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਦੀ ਮੇਹਰ ਹੈ ਤਦ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਕੋਈ ਆਖੇ ਕਿ ਮੈਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਗਿਆ ਜਾਂ ਮੈਂ ਸਭ ਕੁਝ ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾ ਲਿਆ ? ਭਾਵ ਦਾਹਵਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪਰ ਆਪਣਾ ਇਹਸਾਸ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਆਖਣਾ ਕਿ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੀ ਮੇਹਰ ਨਾਲ ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਮਿਲ ਗਿਆ | ਸਮਝਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ  ਕਰਤਾਰ ਜੀ  ਜਿਸ ਨੇ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਰਚਿਆ ਉਸ ਦੀ ਉਹ ਸੰਭਾਲ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸੇ ਸੰਭਾਲ ਦੇ ਸਿਲਸਲੇ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਲਈ ਅੱਛਾ ਤੇ ਕਿਸੇ ਲਈ ਬੁਰਾ ਹੋਣਾ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ | ਪਰ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਨਿਰਵੈਰ   ਹਨ  ਇਸ ਕਾਰਨ ਜੋ ਕੁਝ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਹੁੰਦਾ ਉਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਤੀ ਵੈਰ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ | ਪਹਿਚਾਣ  ਇਹੋ ਕਰਨੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹੁਕਮ ਨੂੰ ਸਮਝਕੇ ਜੀਵਨ ਜੀਵਣਾ ਅਤੇ ਆਪੇ ਨੂੰ ਮਾਰਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੰਗ ਚ (ਮੋਹ ਚ) ਰੰਗ ਲੈਣਾ| ਮੋਹ ਸਿਰਫ  ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਨੂੰ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਜੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨਾਲ ਸਿਰਫ ਪਿਆਰ ਕਰਨਾ ਹੈ | ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ  ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੁਝ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਲ ਵਿਚ  ਰੱਖ ਕੇ ਕਰਨਾ ਹੈ; ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ  ਜਾਓਗੇ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਨਜਰਾਂ ਚ ਵੀ ਉਹ ਕੰਮ ਹੀ ਸਹੀ ਰਹੇਗਾ  ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਨੂੰ  ਭਾਵੇਗਾ | ਫੇਰ ਇਹ ਪਉੜੀ  ਸਮਝ ਆ ਜਾਏਗੀ |

           ਇਸ ਪਉੜੀ  ਰਾਹੀਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਾਨੂੰ ਸਭ ਨੂੰ ਹਉਮੈ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦੁਆਕੇ ਨਿਮਰਤਾ ਵਿਚ ਡਬੋਕੇ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ  ਦੀ  ਮੇਹਰ ਵਾਲਾ ਦਰਵਾਜਾ ਵਿਖਾਂਦੇ ਹਨ|

ਸ਼ੁਭ ਇੱਛਾਵਾਂ  ਨਾਲ ,

ਗੁਰਦੀਪ ਸਿੰਘ

 www.gursoch.com

Remain Tuned To His Ordinance

There are atheists, who neither take interest in the reality of the universal Creator, nor they believe in Him, but Sri Guru Nanak ji does; his followers do the same; however, some Sikhs try to play both ways, and because their minds are influenced by agnostic views, they try to relate the Guru to what they believe in. Of course, the Guru emphasizes to be rational; nonetheless, his belief in the universal Creator is not based on any logic; repeatedly he says that it is an experience of the universal Creator that has turned him toward Him through His blessings. In Japji, stanza 33, on 7, SGGS, he illustrates on the helplessness of the world before the power of the universal Creator. We will look at that in this article.

           The Guru stresses on Ekankar’s grace which is a fundamental principle of the Sikhi/gurmat. Throughout Sri Guru Granth Sahib, Ekankar’s grace is referred as a mandatory element to become one with Him; Why it is so, the Guru addresses that also in the following verses by saying that nothing is in our power though we harbor an illusion about it most of the time.  On 145, SGGS, the Guru enforces the same idea expressed in the stanza number 33:

ਆਖਣੁ ਵੇਖਣੁ ਬੋਲਣੁ ਚਲਣੁ ਜੀਵਣੁ ਮਰਣਾ ਧਾਤੁ ॥

ਹੁਕਮੁ ਸਾਜਿ ਹੁਕਮੈ ਵਿਚਿ ਰਖੈ ਨਾਨਕ ਸਚਾ ਆਪਿ ॥੨॥

Ākẖaṇ vekẖaṇ bolaṇ cẖalaṇ jīvaṇ marṇā ḏẖāṯ.

Hukam sāj hukmai vicẖ rakẖai Nānak sacẖā āp. ||2|| {SGGS–145}

In essence: The base of our talking, seeing, speaking, walking, living and dying is Akalpurakh. Oh Nanak! The eternal Creator creates the lives and keeps them in His ordinance. (Some interpreters take the meaning of ਧਾਤੁ as Maya, obviously here it stands for the Creator, because the second verse verifies it. It appears we do everything, but the reality is different).

           Now let us look at the stanza on 7, SGGS, stanza number 33:

ਆਖਣਿ ਜੋਰੁ ਚੁਪੈ ਨਹ ਜੋਰੁ ॥ ਜੋਰੁ ਨ ਮੰਗਣਿ ਦੇਣਿ ਨ ਜੋਰੁ ॥

ਜੋਰੁ ਨ ਜੀਵਣਿ ਮਰਣਿ ਨਹ ਜੋਰੁ ॥ ਜੋਰੁ ਨ ਰਾਜਿ ਮਾਲਿ ਮਨਿ ਸੋਰੁ ॥

ਜੋਰੁ ਨ ਸੁਰਤੀ ਗਿਆਨਿ ਵੀਚਾਰਿ ॥ ਜੋਰੁ ਨ ਜੁਗਤੀ ਛੁਟੈ ਸੰਸਾਰੁ ॥

Ākẖaṇ jor cẖupai nah jor. Jor na mangaṇ ḏeṇ na jor.

Jor na jīvaṇ maraṇ nah jor. Jor na rāj māl man sor.

Jor na surṯī gi-ān vīcẖār. Jor na jugṯī cẖẖutai sansār.

 In essence: Neither we have power to speak, nor do we have power to be silent. We have no power to ask/beg or to give away (anything). We have no power to live, or power to die. It is not in our power to obtain power to rule or to have wealth that creates commotion in the mind. We have no power to understand the divine knowledge, or to meditate. We have no power, which can liberate us from this world.

           Bhai Veer Singh takes meaning ‘ਜੋਰੁ ਆਖਣਿ/ ਚੁਪੈ’ a little bit differently; according to him: we cannot speak or remain silent by using our force; however, I agree with Dr. Sahib Singh, because grammatically ‘ਆਖਣਿ’ word means ‘in speaking’, which means we have no power (ਨਹ ਜੋਰੁ) in speaking. His power is in force, and he  can take away our all power of doing anything. As stated earlier in the verse on 145, SGGS, the Guru keeps hinting the unmeasurable power of His ordinance.

           What appears to be to us is not true according to the Guru, who has experienced the Creator; nothing is in the hands of the beings, though they claim about it because of their conceit; there are His created laws to govern the lives, and He guides their every movement. Their brains work as per the environments He provides to them. The Guru advises the Sikhs not to let the conceit come in any way in their way of life. He advises them to live in this world as a guest without drowning in attachment; please see on 1188-89, SGGS:

           ਗੁਰ ਤੇ ਸਮਝਿ ਰਹੈ ਮਿਹਮਾਣੁ ॥ ਹਰਿ ਰਸਿ ਰਾਤਾ ਜਨੁ ਪਰਵਾਣੁ ॥੭॥  Gur ṯe samajẖ rahai mihmāṇ. Har ras rāṯā jan parvāṇ. ||7||  Means: One should get saturated in the love of the Creator and live like a guest through the Guru’s advice; then one is considered as ‘accepted one’ in His eyes.

           We see every day the worldly dramas and also witness how the proud ones are floored on this worldly stage. Then who has all this power? The Guru answers in the next verse:

ਜਿਸੁ ਹਥਿ ਜੋਰੁ ਕਰਿ ਵੇਖੈ ਸੋਇ ॥ ਨਾਨਕ ਉਤਮੁ ਨੀਚੁ ਨ ਕੋਇ ॥੩੩॥ 

 Jis hath jor kar vekẖai so-e. Nānak uṯam nīcẖ na ko-e. ||33|| (Pauri/Stanza-33)

            Ekankar, who has all this power, creates and watches His creation. Oh Nanak! There is no one high or low (in His consideration or at one’s own power).

           Bhai Veer Singh interprets again differently the above verse stating its meaning is: if anyone other has any power can try it, but it will not work. Look at the word ‘ਸੋਇ’, which means He/the Creator. Take another example that will clarify it on 5, SGGS: ‘ਏਵਡੁ ਊਚਾ ਹੋਵੈ ਕੋਇ ॥ ਤਿਸੁ ਊਚੇ ਕਉ ਜਾਣੈ ਸੋਇ ॥ Ėvad ūcẖā hovai ko-e. Ŧis ūcẖe ka-o jāṇai so-e. means if someone becomes as high as the Creator is, only then that one can know that highest Creator’. Look also at 25,SGGS to verify it: ‘ਆਪੇ ਵੇਖੈ ਸੁਣੇ ਆਪੇ ਹੀ ਕੁਦਰਤਿ ਕਰੇ ਜਹਾਨੋੁ ॥ ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਨਾਨਕਾ ਹੁਕਮੁ ਸੋਈ ਪਰਵਾਨੋੁ ॥੪॥੩੧॥  means: He sees and listens and He Himself creates the world with His power. Oh Nanak! I accept what His will is’.

           In this context, the Guru’s words on also 6, SGGS, need attention:

ਸਿਧਾ ਪੁਰਖਾ ਕੀਆ ਵਡਿਆਈਆ ॥

ਤੁਧੁ ਵਿਣੁ ਸਿਧੀ ਕਿਨੈ ਨ ਪਾਈਆ ॥  ਕਰਮਿ ਮਿਲੈ ਨਾਹੀ ਠਾਕਿ ਰਹਾਈਆ ॥੩॥

Siḏẖā purkẖā kī-ā vaḏi-ā-ī-ā.

Ŧuḏẖ viṇ siḏẖī kinai na pā-ī-ā. Karam milai nāhī ṯẖāk rahā-ī-ā. ||3||

In essence: (Oh Prabhji!) All the good deeds and occult powers of people are not obtained without your grace; when success is obtained with your grace, no one can stop it either.

           There is only a powerful one, who has this mighty power, and it is the Master of the universe, who after fashioning the creation exercises His power to watch it and constantly takes care of it.

           What we talk or when we choose to remain silent is triggered by His ordinance through which we remain bound. Giving away, begging and establishing of our desired empires are at the mercy of His power. We live in the environments the universal Creator has created for us. The environment, established by His ordinance, decides our behavior and we think ‘it is ours’. A child living among thieves becomes perfect in stealing, which becomes his/her base of life. If a child is being raised by the honest people, he/she takes satisfaction through honest behavior. It is never heard of that a thief has never heard that stealing is a bad way of life.  The corrupt people remain littered with bribery inclinations. Is it in their hands to get over with it? Not really. If He wishes, He can create circumstances and inspire them to use their intellect He has given to them to change them. With the blessings of the Creator, they get out of that dirt; otherwise, they keep justifying their corrupt acts and remain unsuccessful to take the rightful path. Whatever claim we make because of our brain-power, it is our choice; however, everything is in the hands of the Creator. Thus, the Guru advises his followers to live in humility and the fear of His powerful ordinance so that they don’t get dirty with conceit. His advice is to get drenched in his love by totally attaching to Him. It is important to get attached to Him only and to love His created world. Remember, whenever you intend to do something, keep Akalpurakh in your mind, and you will be surprised to know that the action you take will not only be likable to you but also to Him as well. Then, you will understand this stanza very well.

           Through this stanza, the Guru counsels us to use our intellect to get over our ego and  to replace it with humility to open the door of the Creator’s grace.

Wishes

Gurdeep Singh

www.gursoch.com

The Creator, who has created the creation, is in control; He takes care of it.

The Guru advises the Sikhs not to be proud of anything.

The Realization Of The Guru’s Advice – ਗੁਰਿਮਤ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ 

ਗੁਰਿਮਤ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ 

(Its English version is at the end of Punjabi article)

ਮੇਰੀ ਨਜ਼ਰ ’ਚ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਸਿੱਖ ਗਰੁੱਪ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਜੋ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਅਰਥ ਸਿਰਫ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਚੋਂ ਹੀ ਲੱਭਣ ਲਈ ਆਖੇ | ਸਗੋਂ ਹਰੇਕ ਨੇ ਬਾਣੀ ਦੇ ਅਰਥ ਆਪਣੇ ਗਰੁੱਪ, ਜੋ ਬਾਹਰਲੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠਾਂ ਬਹੁਤ ਆਏ ਹੋਏ ਹਨ, ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰਨੇ ਅਰੰਭੇ ਹੋਏ ਨੇ |ਪਰ ਸਿਖਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਗੁਰਬਾਣੀ ਸਮਝਣ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਵੇਂ  ਗੁਰਬਾਣੀ ਜਰਾ ਗੁੰਝਲਾਂ  ਸਮਝਾਂਦੀ  ਹੈ, ਪਰ ਉਂਝ ਬਹੁਤ ਸੌਖੀ ਵੀ ਹੈ | ਹੇਠਲੇ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਸਤਿਗੁਰੁਜੀ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ ਨੂੰ (ਆਪਾਂ ਨੂੰ ) ਇਕਓਂਕਾਰ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਪਾਉਣ ਅਤੇ ਉਸੇ ਦੇ ਪਿਆਰ ਚ ਰਹਿਣ ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਦੇਂਦੇ ਹਨ | ਉਹ ਸਾਨੂੰ  ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿੰਦਗੀ ਦਾ ਸਮਾਂ  ਬਹੁਤ ਘਟ ਹੈ  ਤੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਸਭ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਣਾ ਹੈ | ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਬਹੁਤ ਸੌਖਾ ਹੈ ਸਮਝਣ ਲਈ; ਜੇ ਔਖੀ ਹੈ ਤਦ ਹੈ ਉਹ ਮਿਸਾਲ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ | ਇਹ ਮਿਸਾਲ ਹੈ ਇੱਕ ਲੜਕੀ ਦੀ ਜਿਸ ਨੇ ਅਖੀਰ ਆਪਣੇ ਸਹੁਰੇ ਘਰ ਜਾਣਾ ਹੈ; ਬਿਲਕੁਲ  ਉਸੇ ਤਰਾਂ ਅੱਸੀ ਵੀ ਆਖਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇਵ (ਅਕਾਲਪੁਰਖ) ਦੇ ਪਾਸ ਜਾਣਾ ਹੈ ਜਿਸ ਖਾਤਰ  ਉਸਦਾ ਅਦਬ ਅਤੇ ਉਸ ਲਈ ਪਿਆਰ ਸਾਨੂੰ ਹੁਣ ਹੀ ਬਣਾ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ | ਆਓ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰੀਏ :

ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੨ ॥

ਧਨੁ ਜੋਬਨੁ ਅਰੁ ਫੁਲੜਾ ਨਾਠੀਅੜੇ ਦਿਨ ਚਾਰਿ ॥  ਪਬਣਿ ਕੇਰੇ ਪਤ ਜਿਉ ਢਲਿ ਢੁਲਿ ਜੁੰਮਣਹਾਰ ॥੧॥

Sirīrāg mėhlā 1 gẖar 2.

Ḏẖan joban ar fulṛā nāṯẖī-aṛe ḏin cẖār.

Pabaṇ kere paṯ ji-o dẖal dẖul jummaṇhār. ||1||

ਅਰਥ ਨਿਚੋੜ : ਧਨ ਜੋਬਨ ਤੇ ਫੁਲ ਬਹੁਤ ਥੁੜ੍ਹ ਚੀਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਬਿਲਕੁਲ ਉਸੇ ਤਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਨਦੀ ਤੇ ਉੱਗੀ  ਚੌਪੱਤੀ ਦੇ ਪੱਤਰ ਪਾਣੀ ਦੇ ਢਲ ਜਾਣ ਨਾਲ ਸੁੱਕ ਕੇ ਨਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦੇ|

ਗੁਰੂ ਜੀ  ਜਵਾਨੀ ਦੀ ਥੁੜ੍ਹ ਚਿਰੀ ਛਾਂ  ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਕੇ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਾਣ ਕਰਨ ਦੀ ਜਰੂਰਤ ਨਹੀਂ; ਇਸ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ  ਭਗਤੀ ’ਚ ਲਾਉਣਾ ਚੰਗਾ ਹੈ |

ਰੰਗੁ ਮਾਣਿ ਲੈ ਪਿਆਰਿਆ ਜਾ ਜੋਬਨੁ ਨਉ ਹੁਲਾ ॥  ਦਿਨ ਥੋੜੜੇ ਥਕੇ ਭਇਆ ਪੁਰਾਣਾ ਚੋਲਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥

Rang māṇ lai pi-āri-ā jā joban na-o hulā.

Ḏin thoṛ-ṛe thake bẖa-i-ā purāṇā cẖolā. ||1|| Rahā-o.

ਹੇ ਪਿਆਰੇ! ਜਦ ਤਕ ਨਵੀਂ ਜੁਆਨੀ ਹੈ, ਆਤਮਕ ਅਨੰਦ ਲੈ ਲੈ; ਉਮਰ ਥੋੜ੍ਹੀ ਹੈ, ਫਿਰ ਇਹ  ਸਰੀਰਕ ਚੋਲਾ ਪੁਰਾਣਾ ਹੋ ਜਾਇਗਾ (ਸਰੀਰ ਢਲ ਜਾਏਗਾ; ਭਾਵ ਉਸਦੀ ਭਗਤੀ ਵੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ  ) ।1। ਰਹਾਉ।

ਜਵਾਨੀ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਜਿਕਰ ਉਤਲੀਆਂ ਤੁਕਾਂ ’ਚ ਸਿਰਫ ਭਰਜੋਬਨ  ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਹੀ ਨਹੀਂ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸਗੋਂ ਸਾਰੀ ਜਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੀ ਸਿਫਤ ਸਲਾਹ ’ਚ ਵਰਤਣ ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਹੀ ਉਸਦੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਨਣ ਲਈ ਹੈ | ਕੁਝ ਵੀ ਉਸੇ ਦੇ ਨਾਂ ਦੀ  ਸਿਫਤ ਸਲਾਹ ਵਿਚ ਅੜੀਕਾ ਨਹੀਂ ਬਣਨ  ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ |ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਲਈ ਕਮਾਉਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ  ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਉਸ ਦੀ ਸਿਫਤ ਸਲਾਹ ਲਈ ਵੀ ਜਰੂਰ ਕੱਢਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ; ਓਹੋ ਸਮਾਂ ਫਿਰ ਉਸ ਦੇ ਰੰਗ ’ਚ ਰੰਗੇਗਾ |   |

ਸਜਣ ਮੇਰੇ ਰੰਗੁਲੇ ਜਾਇ ਸੁਤੇ ਜੀਰਾਣਿ ॥  ਹੰ ਭੀ ਵੰਞਾ ਡੁਮਣੀ ਰੋਵਾ ਝੀਣੀ ਬਾਣਿ ॥੨॥

Sajaṇ mere rangule jā-e suṯe jārāṇ.

Haʼn bẖī vañā dumṇī rovā jẖīṇī bāṇ. ||2||

ਮੇਰੇ ਪਿਆਰੇ ਸੱਜਣ ਕਬਰਾਂ  ਵਿਚ ਜਾ ਸੁੱਤੇ ਹਨ; ਮੈਂ  ਵੀ ਵਿਛੋੜੇ ਚ ਹੌਲੀ  ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਰੋ ਰਹੀ ਹਾਂ; ਲਗਦਾ ਹੈ ਮੈਂ ਭੀ ਦੁਚਿੱਤੀ ਚ ਹੀ  ਓਧਰ ਚਲੇ ਜਾਵਾਂਗੀ ।2।

ਗੁਰੂਜੀ ਸਾਨੂ ਯਾਦ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਸਾਡੇ ਪਿਆਰੇ  ਮਿੱਤਰ ਚੱਲ ਵਸੇ, ਅਸੀਂ ਵੀ ਚਲੇ ਹੀ ਜਾਣਾ ਹੈ| ਵਕਤ ਖਰਾਬ ਕਰਨ ਨਾਲੋਂ  ਅਸਾਨੂੰ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦੀ ਯਾਦ ’ਚ ਜੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ,  ਦੁਚਿਤੀ ਚ ਰਹਿਕੇ ਜੀਵਨ ਗੁਜਾਰਨ  ਨਾਲੋਂ |

ਅਗਲੀਆਂ ਤੁਕਾਂ ਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਉਸ ਸੱਚ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਸਾਂਝ ਪਾਕੇ ਸਮਝਾਂਦੇ ਹਨ  ਕਿ ਜਿਸ ਮੌਤ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਰੋਜ਼ ਵੇਖਦੇ, ਉਸ ਦੇ ਅਹਿਸਾਸ ਤੋਂ ਖਾਲੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ:

ਕੀ ਨ ਸੁਣੇਹੀ ਗੋਰੀਏ ਆਪਣ ਕੰਨੀ ਸੋਇ ॥  ਲਗੀ ਆਵਹਿ ਸਾਹੁਰੈ ਨਿਤ ਨ ਪੇਈਆ ਹੋਇ ॥੩॥

Kī na suṇehī gorī-e āpaṇ kannī so-e.

Lagī āvahi sāhurai niṯ na pe-ī-ā ho-e. ||3||

ਹੇ ਸੁੰਦਰ ਜੀਵ-ਇਸਤ੍ਰੀ! ਤੂੰ ਇਸ  ਖ਼ਬਰ  ਬਾਰੇ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਸੁਣਦੀ ਕਿ ਪੇਕਾ-ਘਰ (ਇਹ ਸੰਸਾਰ ) ਸਦਾ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ , ਸਹੁਰੇ ਘਰ (ਪਰਲੋਕ ਵਿਚ/ਮੌਤ ਆਏਗੀ) ਜ਼ਰੂਰ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ?3

ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ ਰਾਹੀਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਵੇਂ   ਇੱਕ ਲੜਕੀ ਪੇਕੇ ਛੱਡ ਸਹੁਰੇ ਜਾਂਦੀ ਹੀ ਹੈ ਉਸੇ ਤਰਾਂ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਸਾਨੂੰ ਛਡਣਾ ਪੈਣਾ ਹੈ ਇੱਕ ਦਿਨ | ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਪਤੀ ਇੱਕ ਹੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ  ਹੈ  ਤੇ ਉਹ ਹੈ ਕਰਤਾਰ ; ਵੇਖੋ ਅੰਗ 933

ਠਾਕੁਰੁ ਏਕੁ ਸਬਾਈ ਨਾਰਿ ॥ 

Ŧẖākur ek sabā-ī nār. {SGGS–933}

  ਪਤੀ ਇੱਕ ਹੀ ਹੈ ਉਹ ਅਕਾਲਪੁਰਖ, ਬਾਕੀ ਸਭ ਉਸ ਦੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਹਨ |

ਸ਼ਬਦ ਜਾਰੀ ਹੈ :

ਨਾਨਕ ਸੁਤੀ ਪੇਈਐ ਜਾਣੁ ਵਿਰਤੀ ਸੰਨਿ ॥  ਗੁਣਾ ਗਵਾਈ ਗੰਠੜੀ ਅਵਗਣ ਚਲੀ ਬੰਨਿ ॥੪॥੨੪॥

Nānak suṯī pe-ī-ai jāṇ virṯī sann.

Guṇā gavā-ī ganṯẖ-ṛī avgaṇ cẖalī bann. ||4||24||

ਹੇ ਨਾਨਕ! ਜਿਹੜੀ  ਜੀਵ-ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੇਕੇ ਘਰ (ਇਥੇ ਮਾਇਆ ਵਿਚ ) ਸੁੱਤੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ,  ਉਹ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ  ਦਿਨ-ਦਿਹਾੜੇ ਹੀ ਸੰਨ੍ਹ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ  । ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ  ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਗੰਢੜੀ ਗਵਾ ਲਈ ਅਤੇ ਉਹ  ਇਥੋਂ  ਔਗੁਣਾਂ ਦੀ ਪੰਡ ਹੀ ਲੈਕੇ  ਜਾਏਗੀ  (ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਦੇ ਪਿਆਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ )।4। 24।

 ਮਾਇਆ ਦੀਆਂ ਦਿਲਖਿੱਚ ਚੀਜਾਂ ਸਾਨੂੰ ਐਨੀਆਂ ਪਿਆਰੀਆਂ ਹੋ ਚੁਕੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਸਾਡੀ ਇੱਕ ਦਰਜਾ ਮਨ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਦੀਆਂ  ਜਰੂਰਤਾਂ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ ਤੇ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਚਾਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨ ਸਾਡੇ ਲਈ ਜਾਲ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ  | ਸਦਾ ਵਕਤ ਇਸੇ ਜਾਲ ’ਚ ਲੰਘਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਪਿਆਰ ਸਾਡੀ ਨਜ਼ਰ ਹੇਠ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ | ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਮਝਾਂਦੇ ਹਨ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਜਾਲ ਚੋਂ ਨਿਕਲ ਆਉਣ ਲਈ  ਤਾਂਕਿ ਅਸੀਂ ਪਾਪਾਂ ਦੇ ਭਰ ਹੇਠ ਰਹਿਕੇ ਨਾ ਮਰੀਏ ਕਿਓਂਕਿ ਮਾਇਆ ਖਾਤਰ ਅਸੀਂ ਪਾਪਾਂ ਦੇ ਭਾਗੀ ਬਣ ਦੇ ਹਾਂ| ਕੀ  ਇਸ ਜਾਲ ਚੋਂ ਨਿਕਲਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ ? ਦਰਅਸਲ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ |

ਜੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਅੰਤਲੀ ਘੜੀ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਅੰਦਾਜ  ਕਰੀਏ  ਤਦ ਜਦੋਂ  ਅਸੀਂ ਸੱਚੀਂ ਮੁਚੀਂ  ਮੌਤ  ਦਾ ਸਾਮਣਾ  ਕਰਾਂਗੇ  ਤਦ  ਸਾਨੂੰ ਗੁਰੂਜੀ ਦੀ ਨਸੀਹਤ  ਯਾਦ  ਆਏਗੀ |

The Realization Of The Guru’s Advice

 I am not aware of any Sikh group that tells the Sikhs to find the bani-meaning only in Sri Guru Granth Sahib; instead, everyone has started figuring out its meaning as per their group-mentality heavily influenced by the outer influences The Sikhs don’t need any group’s advice on the bani, but the bani itself, which is not all compact or hard to understand instead very easy. In the following shabda, the Guru advises his followers to fall in love with the Creator and start living in His love, because the time span of everyone’s life is limited; consequently, everyone has to face the death; thus, the Guru is making us aware about it. The shabad is very simple. The only difficult thing is to understand the analogy he uses in it. It is an analogy of a girl, who eventually goes to her in-laws leaving her parental home behind. Let us understand how he guides us.

ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੨ ॥

ਧਨੁ ਜੋਬਨੁ ਅਰੁ ਫੁਲੜਾ ਨਾਠੀਅੜੇ ਦਿਨ ਚਾਰਿ ॥

ਪਬਣਿ ਕੇਰੇ ਪਤ ਜਿਉ ਢਲਿ ਢੁਲਿ ਜੁੰਮਣਹਾਰ ॥੧॥

Sirīrāg mėhlā 1 gẖar 2.

Ḏẖan joban ar fulṛā nāṯẖī-aṛe ḏin cẖār.

Pabaṇ kere paṯ ji-o dẖal dẖul jummaṇhār. ||1||

Raag Sree Raag, the bani of first Nanak, house second.

In essence: Wealth, youth, and flowers are the guests of a short time; they perish like the perishable Lily-leaves, which wither and die at the bank of a river in a short time.

               The Guru starts with the temporary shade of the youth about which we feel proud; it is not forever; therefore, we should devote ourselves to the Creator who has blessed us with all this.

ਰੰਗੁ ਮਾਣਿ ਲੈ ਪਿਆਰਿਆ ਜਾ ਜੋਬਨੁ ਨਉ ਹੁਲਾ ॥

ਦਿਨ ਥੋੜੜੇ ਥਕੇ ਭਇਆ ਪੁਰਾਣਾ ਚੋਲਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥

Rang māṇ lai pi-āri-ā jā joban na-o hulā.

Ḏin thoṛ-ṛe thake bẖa-i-ā purāṇā cẖolā. ||1|| Rahā-o.

Oh dear! Enjoy Akalpurakh’s love now when you are in good health. Your body will grow old as a few days (limited time) are left. Pause.

                In the above verses, youth is not used as only for the period of youthfulness, but for a time when Akalpurakh’s praise should be done. The entire life is to enjoy Akalpurakh’s love; nothing should become hindrance in praising His name. Besides making a living and supporting one’s family, one should also spare some time for the Creator.

ਸਜਣ ਮੇਰੇ ਰੰਗੁਲੇ ਜਾਇ ਸੁਤੇ ਜੀਰਾਣਿ ॥

ਹੰ ਭੀ ਵੰਞਾ ਡੁਮਣੀ ਰੋਵਾ ਝੀਣੀ ਬਾਣਿ ॥੨॥

Sajaṇ mere rangule jā-e suṯe jārāṇ.

Haʼn bẖī vañā dumṇī rovā jẖīṇī bāṇ. ||2||

My beloved friends have rested in the graveyard; I too, though double minded, weep feebly (thinking I shall also depart).

               The Guru is reminding us that our dear ones depart from us forever and our turn remains due; as they are gone, we will do too; therefore, we should realize about this passing span of life, which shouldn’t be wasted by not remembering Akalpurakh. In the next verses, the Guru reminds us the truth we hear every day about our final departure from here but we often ignore:

ਕੀ ਨ ਸੁਣੇਹੀ ਗੋਰੀਏ ਆਪਣ ਕੰਨੀ ਸੋਇ ॥

ਲਗੀ ਆਵਹਿ ਸਾਹੁਰੈ ਨਿਤ ਨ ਪੇਈਆ ਹੋਇ ॥੩॥

Kī na suṇehī gorī-e āpaṇ kannī so-e.

Lagī āvahi sāhurai niṯ na pe-ī-ā ho-e. ||3||

Oh, beautiful one! Haven’t you heard this news with your own ears? (What is the news? Its answer follows) A girl is bound to leave her parental home for her in-laws (One cannot live in this world forever and one has to depart from here).

                In an analogy, the Guru takes this world as a parental home and going to Akalpurakh as going to ‘in-laws home’ to settle down forever (as a daughter settles in-laws’ home), because in the Gurbani,  Akalpurakh is addressed as the Spouse of all soul-brides. Please read on 933, SGGS:

ਠਾਕੁਰੁ ਏਕੁ ਸਬਾਈ ਨਾਰਿ ॥

Ŧẖākur ek sabā-ī nār. {SGGS–933}

There is only one husband (Akalpurakh) and all the rest are His brides.

The shabda continues:

ਨਾਨਕ ਸੁਤੀ ਪੇਈਐ ਜਾਣੁ ਵਿਰਤੀ ਸੰਨਿ ॥

ਗੁਣਾ ਗਵਾਈ ਗੰਠੜੀ ਅਵਗਣ ਚਲੀ ਬੰਨਿ ॥੪॥੨੪॥

Nānak suṯī pe-ī-ai jāṇ virṯī sann.

Guṇā gavā-ī ganṯẖ-ṛī avgaṇ cẖalī bann. ||4||24||

Oh Nanak! The soul-bride remains in slumber (of Maya) and she is being robbed during the broad daylight. She has lost all virtues, and she will depart from here with the load of bad deeds.

               The Maya attraction has become so dear to us that we feel we need it to become satisfied up to some standard; however, the more we get it, the more we feel for it. Eventually it becomes our trap. Thus, our time passes only in this trap and loving Him and living in His love never come under our consideration. The Guru advises us to turn toward Him to avoid dying with the weight of sins we commit in the Maya pursuits. Turning toward Him colors us in His love. Is it hard to do?  Not really.

               If we ignore the last moment when eventually we face our end, we will miss the Guru’s advice.

Wishes

Gurdeep Singh

www.gursoch.com

 

 

The Message They Conveyed Is Unforgettable

The martyrdom of the children of our tenth Guru is in this month, December. At age 17, Baba Ajit Singh and at age 13, Baba Jujhar Singh embraced martyrdom in Chamkaur Sahib battle against the corrupt tyrants on December 23, 1704. At age 7, Baba Jorarvar Singh and at age 5, Baba Fateh Singh fearlessly preferred dying to bowing before the corrupt and coward administrators of Sirhind on December 27, 1704. We go to their martyrdom-places to pay tribute to them; however, they didn’t die for our wordy tribute only but to teach us how to get elevated ourselves so high that nothing should scare us or buy our conscious and dignity. A Sikh who is sold or gets scared dies being alive according to their martyrdom; therefore, every Sikh has a duty to pay tribute to them through his /her actions against suppression, corruption, lawlessness and conversion. If we do it, our tribute to the brave Sahibzadas will be praise worthy; otherwise, our visiting their martyrdom places will carry no weight. They changed the psyche of their coming generations and we can continue their glowing light for our coming generations by standing for the principles they stood and died without an iota of hesitation. Their martyrdom places remind us from where we are coming and what we are capable of doing. Thus, when you visit there, you take an oath to remain sincere to their principles. Speak loudly on social media about their ultimate sacrifice so that the world should know.

ਆਪਣੇ ਦਸਮ ਗੁਰਾਂ ਦੇ ਸਪੁੱਤਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਵਸ ਇਸ ਮਹੀਨੇ, ਦਸੰਬਰ ਵਿਚ ਹਨ | ਬਾਬਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਉਮਰ ੧੭ ਸਾਲ ਤੇ ਬਾਬਾ ਜੁਝਾਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਉਮਰ ੧੩ ਸਾਲ ਹੋਰਾਂ ਨੇ ਦਸੰਬਰ ੨੩, ੧੭੦੪ ਨੂੰ ਜਾਲਮ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਲੜਦਿਆਂ ਸ਼ਹੀਦੀ ਪਾਈ | ਬਾਬਾ ਜ਼ੋਰਾਵਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਉਮਰ ੭ ਸਾਲ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਫਤਿਹ ਸਿੰਘ ਜੀ ਉਮਰ 5 ਸਾਲ ਹੋਰਾਂ ਨੇ ਦਸੰਬਰ ੨੭, ੧੭੦੪ ਨੂੰ ਸਰਹਿੰਦ ਦੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰੀ ਤੇ ਬੁਜ਼ਦਿਲ ਹਾਕਮਾਂ ਅੱਗੇ ਝੁਕਣ ਨਾਲੋਂ ਨਿਡਰਤਾ ਨਾਲ ਮੌਤ ਨੂੰ ਚੁੰਮਣ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿਤੀ | ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਥਾਂਵਾਂ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇਣ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿਰਫ ਸ਼ਬਦੀ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਲੈਣ ਲਈ ਸ਼ਹੀਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਸਨ ਕੀਤੀਆਂ ਸਗੋਂ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣ ਲਈ ਉਹ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਕਿ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਏਨਾ ਊਚਾ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਨਾ ਕੋਈ ਸਾਨੂੰ ਡਰਾ ਸਕੇ ਤੇ ਨਾ ਕੋਈ ਸਾਡੀ ਜਮੀਰ ਤੇ ਅਣਖ ਨੂੰ ਖਰੀਦ ਸਕੇ | ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ ਮੁਤਾਬਿਕ ਜੋ ਸਿੱਖ ਵਿਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਡਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਜਿਓਂਦਿਆਂ ਹੀ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਸਿੱਖ ਦਾ ਇਹ ਫਰਜ ਬਣਦਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ , ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ , ਗੁੰਡੇਗਰਦੀ ਅਤੇ ਧਰਮਬਦਲ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖੜੋਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀਆਂ ਅਰਪਣ ਕਰੇ | ਜੇ ਇੰਝ ਅਸੀਂ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਤੀ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਸ਼ਿਲਾਹਗਾ ਯੋਗ ਹੋਵੇਗੀ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦੀਧਾਮਾਂ ਤੇ ਜਾਣਾ ਕੋਈ ਖਾਸ ਅਰਥ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ | ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨਸਲਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਬਦਲੀ ਹੈ , ਆਓ ਆਪਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਲਾਈ  ਜੋਤ ਨੂੰ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਸਲਾਂ ਲਈ ਜਲਾਈ ਰੱਖੀਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਸੂਲਾਂ ਲਈ ਖੜੋਕੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦੇਣ ਲੱਗਿਆਂ ਉਹ ਜਰਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਝਿਜਕੇ | ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀਦੀਧਾਮ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਯਾਦ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕੌਣ ਹਾਂ ਅਤੇ ਕੀ ਕਰ ਸਕਣ ਦੇ ਕਾਬਲ ਹਾਂ | ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹੀਦੀ ਧਾਮਾਂ ਤੇ ਜਾਵੋਂ ਤਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਸੂਲਾਂ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕਸਮ ਖਾਣੀ| ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡਿਆ ਤੇ ਵਾਰ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਅਵਾਜ ਉਠਾਉਣਾ  ਤਾਂਕਿ ਸੰਸਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਾਸਾਨ ਕੁਰਬਾਨੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣ ਲਵੇ |

ਗੁਰਦੀਪ ਸਿੰਘ

Do A Trade That Makes You Successful Spiritually

Regardless our establishments or the wealth we obtain, we remain in a cycle of ups and downs; what all that is worth if we remain deficient in everlasting joy? It must be comprehended that the fulfillment of our conceit instinct is always temporary. To take us out of that unending cycle, Sri Guru Nanak ji doesn’t ask us to abandon what we have but to grip on the reality of our origin, Ekankar. I am going to share with my readers his shabda, through which he guarantees us to be in an interminable bliss by simply walking on a path that finally leads us to our Creator from whom we have originated and who is identified with many names having presence all over without any particular form. It is on 22 to 23, SGGS:

 ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ॥ 

ਵਣਜੁ ਕਰਹੁ ਵਣਜਾਰਿਹੋ ਵਖਰੁ ਲੇਹੁ ਸਮਾਲਿ ॥  ਤੈਸੀ ਵਸਤੁ ਵਿਸਾਹੀਐ ਜੈਸੀ ਨਿਬਹੈ ਨਾਲਿ ॥ 

ਅਗੈ ਸਾਹੁ ਸੁਜਾਣੁ ਹੈ ਲੈਸੀ ਵਸਤੁ ਸਮਾਲਿ ॥੧॥

Sirīrāg mėhlā 1. 

Vaṇaj karahu vaṇjāriho vakẖar leho samāl. Ŧaisī vasaṯ visāhī-ai jaisī nibhai nāl.

Agai sāhu sujāṇ hai laisī vasaṯ samāl. ||1||

Raag Sree Raag, the bani of first Nanak.

In essence: Oh traders! Do trade in in a way that you hold on to the merchandise you traded in (here the merchandise is Akalpurakh’s name memory, because the Guru defines it in the ‘Rahao’ verses) and make sure you have only that merchandise, which may last with you. Hereafter, the wise Merchant will take the genuine article (It will become clear in the next verses that the metaphors of trade and Merchant are used for Akalpurakh’s name that is remembered by His name lovers; it means we should praise Him only, because all the rest things do not go with us).

        ‘ਵਖਰੁ  word is used for His name through which we remember Him in a process of surrendering to Him through which we realize His oneness and shed away our inclination to duality. The Guru basically asks us to remember Him in His love heartily:

ਭਾਈ ਰੇ ਰਾਮੁ ਕਹਹੁ ਚਿਤੁ ਲਾਇ ॥  ਹਰਿ ਜਸੁ ਵਖਰੁ ਲੈ ਚਲਹੁ ਸਹੁ ਦੇਖੈ ਪਤੀਆਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥

Bẖā-ī re rām kahhu cẖiṯ lā-e.  Har jas vakẖar lai cẖalhu saho ḏekẖai paṯī-ā-e. ||1|| Rahā-o.

Oh Brother! Recite Har’s name from the heart. Take with you Har’s praise, because it is the real thing, and Har, the merchant, will be pleased with. Pause.

       Now no doubt remains that trading in Akalpurakh’s love is remembering His name in a way that our living gets saturated in His memory; it is important to say this here that remembering His name merely or in a conditioned way is of no use ( ਰਾਮ ਰਾਮ ਸਭੁ ਕੋ ਕਹੈ ਕਹਿਐ ਰਾਮੁ ਨ ਹੋਇ ॥  ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਰਾਮੁ ਮਨਿ ਵਸੈ ਤਾ ਫਲੁ ਪਾਵੈ ਕੋਇ ॥੧॥  ਅੰਤਰਿ ਗੋਵਿੰਦ ਜਿਸੁ ਲਾਗੈ ਪ੍ਰੀਤਿ ॥  ਹਰਿ ਤਿਸੁ ਕਦੇ ਨ ਵੀਸਰੈ ਹਰਿ ਹਰਿ ਕਰਹਿ ਸਦਾ ਮਨਿ ਚੀਤਿ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥  Rām rām sabẖ ko kahai kahi-ai rām na ho-e. Gur parsādī rām man vasai ṯā fal pāvai ko-e. ||1|| Anṯar govinḏ jis lāgai parīṯ. Har ṯis kaḏe na vīsrai har har karahi saḏā man cẖīṯ. ||1|| Rahā-o. . In essence: All utter “Ram Ram” but merely uttering so, the success in realizing Him is not obtained. With the Guru’s blessings, when Ekankar abides in one’s mind, one obtains the fruit of that (remembering Ram Pause.); instead the Guru wants the seekers to surrender their hearts abandoning the worldly show off.

       As we start living in His love while uttering His name, at one stage, we don’t speak at all and settle within in His love entirely. This is what the Guru promotes in the above verses

PAGE 23

ਜਿਨਾ ਰਾਸਿ ਨ ਸਚੁ ਹੈ ਕਿਉ ਤਿਨਾ ਸੁਖੁ ਹੋਇ ॥ ਖੋਟੈ ਵਣਜਿ ਵਣੰਜਿਐ ਮਨੁ ਤਨੁ ਖੋਟਾ ਹੋਇ ॥ 

ਫਾਹੀ ਫਾਥੇ ਮਿਰਗ ਜਿਉ ਦੂਖੁ ਘਣੋ ਨਿਤ ਰੋਇ ॥੨॥

Jinā rās na sacẖ hai ki-o ṯinā sukẖ ho-e. Kẖotai vaṇaj vaṇanji-ai man ṯan kẖotā ho-e.

Fāhī fāthe mirag ji-o ḏūkẖ gẖaṇo niṯ ro-e. ||2||

How can those ones who do not have the wealth of Akalpurakh’s name obtain peace? As a result of involving in the false deeds for the false things, the mind and body become false. In such pursuits, the mortals endure a lot of pain just like the deer that gets caught in a trap; thus, they cry every day.

ਖੋਟੇ ਪੋਤੈ ਨਾ ਪਵਹਿ ਤਿਨ ਹਰਿ ਗੁਰ ਦਰਸੁ ਨ ਹੋਇ ॥  ਖੋਟੇ ਜਾਤਿ ਨ ਪਤਿ ਹੈ ਖੋਟਿ ਨ ਸੀਝਸਿ ਕੋਇ ॥ 

ਖੋਟੇ ਖੋਟੁ ਕਮਾਵਣਾ ਆਇ ਗਇਆ ਪਤਿ ਖੋਇ ॥੩॥

Kẖote poṯai nā pavėh ṯin har gur ḏaras na ho-e.  Kẖote jāṯ na paṯ hai kẖot na sījẖas ko-e.

Kẖote kẖot kamāvaṇā ā-e ga-i-ā paṯ kẖo-e. ||3||

As the treasury does not accept the counterfeit currency, those persons who are into bad deeds do not see Har, the Guru. The false ones are not worthy of Har’s honor, because by practicing falsehood, they cannot succeed in realizing Him. The false one remains into bad deeds, loses His honor and keeps coming and going.

ਨਾਨਕ ਮਨੁ ਸਮਝਾਈਐ ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਸਾਲਾਹ ॥  ਰਾਮ ਨਾਮ ਰੰਗਿ ਰਤਿਆ ਭਾਰੁ ਨ ਭਰਮੁ ਤਿਨਾਹ ॥ 

ਹਰਿ ਜਪਿ ਲਾਹਾ ਅਗਲਾ ਨਿਰਭਉ ਹਰਿ ਮਨ ਮਾਹ ॥੪॥੨੩॥

Nānak man samjā-ī-ai gur kai sabaḏ sālāh.   Rām nām rang raṯi-ā bẖār na bẖaram ṯināh.

Har jap lāhā aglā nirbẖa-o har man māh. ||4||23||

Oh Nanak! The mind should be counseled through the Guru’s shabda. Those ones who are drenched in Har’s love carry no weight of sins and do not wander in doubt. They profit from praising Har’s name; consequently, the fearless, Har, abides in their minds.

       How can the Creator who is without any form be made our darling? We need a special help in this regard; we need a Guru who has envisioned Him. The Guru is a spiritual counselor through whom the mind is reprogrammed to envision the unseen,139, SGGS:

ਸਲੋਕੁ ਮ; ੨ ॥ 

ਅਖੀ ਬਾਝਹੁ ਵੇਖਣਾ ਵਿਣੁ ਕੰਨਾ ਸੁਨਣਾ ॥  ਪੈਰਾ ਬਾਝਹੁ ਚਲਣਾ ਵਿਣੁ ਹਥਾ ਕਰਣਾ ॥ 

ਜੀਭੈ ਬਾਝਹੁ ਬੋਲਣਾ ਇਉ ਜੀਵਤ ਮਰਣਾ ॥  ਨਾਨਕ ਹੁਕਮੁ ਪਛਾਣਿ ਕੈ ਤਉ ਖਸਮੈ ਮਿਲਣਾ ॥੧॥

Salok mėhlā 2.

Akẖī bājẖahu vekẖ-ṇā viṇ kanna sunṇā.  Pairā bājẖahu cẖalṇā viṇ hathā karṇā.

Jībẖai bājẖahu bolṇā i-o jīvaṯ marṇā.  Nānak hukam pacẖẖāṇ kai ṯa-o kẖasmai milṇā. ||1||

Slok of Second Nanak.

In essence: (To be with Ekankar, one needs to change totally). Oh Nanak! To meet the master, Ekankar, who cannot be understood with the given eyes, ears, hands, feet and tongue, one has to overcome one’s self-conceit and live in utter humility by understanding His ordinance.

       How?

ਮ; ੨ ॥  

ਦਿਸੈ ਸੁਣੀਐ ਜਾਣੀਐ ਸਾਉ ਨ ਪਾਇਆ ਜਾਇ ॥  ਰੁਹਲਾ ਟੁੰਡਾ ਅੰਧੁਲਾ ਕਿਉ ਗਲਿ ਲਗੈ ਧਾਇ ॥  

ਭੈ ਕੇ ਚਰਣ ਕਰ ਭਾਵ ਕੇ ਲੋਇਣ ਸੁਰਤਿ ਕਰੇਇ ॥   ਨਾਨਕੁ ਕਹੈ ਸਿਆਣੀਏ ਇਵ ਕੰਤ ਮਿਲਾਵਾ ਹੋਇ ॥੨॥

Mėhlā 2.

Ḏisai suṇī-ai jāṇī-ai sā-o na pā-i-ā jā-e.  Ruhlā tundā anḏẖulā ki-o gal lagai ḏẖā-e.

Bẖai ke cẖaraṇ kar bẖāv ke lo-iṇ suraṯ kare-i.  

Nānak kahai si-āṇī-e iv kanṯ milāvā ho-e. ||2||

The bani of Second Nanak.

In essence: (Literally the Guru elaborates his first Slok in this slok) Ekankar is heard and known, but why the taste of His union is not obtained? (Reason) How a lame and armless person can embrace anyone? (Neither have we arms to embrace Him, nor feet to walk toward Him; now the answer in detail) Make fearing from Ekankar your feet to walk toward Himmake your love for Him, your hands to hold Him and your meditation on Him your eyes to see Him. Nanak says: Oh wise bride! This is the way, the union with the Spouse occurs.

        What we have like eyes, ears, feet, hands and tongues cannot help us in seeing the Creator, because they are guided by our self-conceit, greed, the worldly attachment, anger and lust; therefore, we fail to use them to see Ekankar. The Guru makes clear in this slok that overcoming conceit and embracing humility is important (living without eyes, hears, hands, feet and tongue). It is living in Ekankar’s fear and loving Him heartily that take us closer to Him, and it is His meditation that makes us behold Him.

       The mind can go through three states. Three states of the mind are: that state of mind when it remains enveloped in the needs (physical or mental) of the body. The second state is when it gets keyed up through the Guru’s guidance and counsels itself to realize its inner-self/jyot-sroop. The third one is when it realizes that (beyond the limits of body) its real jyot/light is a part of the all-pervading Creator. Thus, the Guru counsels the seeker to take the mind to the third state and be one with Ekankar.

       As we see the power of Maya attachment, we all will not attain the third state; nonetheless, the Guru desires from us to be in the third state eventually. We celebrate our Guru’s birthday again and again but why don’t we start loving the Creator sincerely as the Guru instructs us and pursue for the third state by pledging to him starting on his birthday? Living in His love, we will relish happiness by being pure, unbiased and above greed, attachment, lust and anger; then the third state will automatically become inevitable.

Wishes

Gurdeep Singh