The world moves with crowd mentality; the crowd mentality is bound by the physical, political, media force with an element of popularity. The world religions are popular because of this crowd mentality generated through different kinds of forces. In ancient Indian scriptures, truth about the Creator was introduced, but it failed to become a part of the crowd mentality and to obtain the force which could keep it going on; what was made popular in Indian civilization in those times became a part of popular Hindu religion. Religions popularized through the force were kept popular by the crowd mentality; however, it is difficult to find stable coolness of the mind through these popular religions. They promise to get fruits for the followers through some rituals, which, according to them, bring a certain kind of execution of justice by God or Allah or Permeshar in favor of the followers; In this context, Sikhi defines a paved path for the seeker, and it inspires him or her to become one with the Creator to get liberation from worldly bonds while living right in this world population. It provides open option for the seeker to either stand by Prabh, the source, or to remain separated from the source to endure nonstop ups and down in the life. In reality, Sikhi is called a “Panth/marag” which means “a way or a way out”. As per Sri Guru Granth Sahib, Sikhs’ current “shabdu Guru”, Sikhi is not a religion, but a way of living in pursuit of becoming worry free, ritual free and worldly bonds free.
When Sikhi was introduced to Indians, there were Hindus and Muslims; besides, there were also believers of Jainism, Buddhism and some other sects like Yogis, and Sanyasis. First Nanak addresses all of them without criticizing any prevailing religion or sect. He advocated his Sikhi by bringing reason and practical aspects of life to negate the influence of ritualism in serving the Creator. His message is simple and clear to free the mind from worldly bonds through falling in love with the Creator. For spiritual progression, there is no need to remain bound to certain rituals and rites. Now let us look at a shabda by Fifth Nanak to understand how Sikhi is totally different than any religion or a sect. It is on 1136, SGGS
ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੧
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
Bẖairo mėhlā 5 gẖar 1
Ik▫oaʼnkār saṯgur parsāḏ.
Raag Bhairo, Bani of Fifth Nanak, House 1.
There is only One All Pervading Akalpurakh, who is known with the blessings of the Satiguru.
ਸਗਲੀ ਥੀਤਿ ਪਾਸਿ ਡਾਰਿ ਰਾਖੀ ॥
ਅਸਟਮ ਥੀਤਿ ਗੋਵਿੰਦ ਜਨਮਾ ਸੀ ॥੧॥
Saglī thīṯ pās dār rākẖī.
Astam thīṯ govinḏ janmā sī. ||1||
In Essence: (addressed to that person who believes that the Creator took birth on special eighth day of Bhadon as Krishan Jadiv): You say that Ignoring all other lunar days, on the eighth day of moon, Gobind Prabh was born.
The Guru is addressing on the faith of those people who believe that on the eighth day of Bhadon after full moon, Lord Krishana also addressed as Gobinda was born; he is saying that as per their thoughts, the Creator ignored all the rest of the dates and took birth on eighth of the month known as Ashtamee. The Guru points out that it was not the Creator who took birth on that day by ignoring all the rest of the dates. Why? The Guru answers this question in the next verses:
(ਤੇਰੀ ਇਹ ਕੱਚੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ) ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਹੋਰ ਸਾਰੀਆਂ ਥਿੱਤਾਂ ਲਾਂਭੇ ਰਹਿਣ ਦਿੱਤੀਆਂ, ਅਤੇ (ਭਾਦਰੋਂ ਵਦੀ) ਅਸ਼ਟਮੀ ਥਿੱਤ ਨੂੰ ਉਸ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ ॥੧॥
ਸਗਲੀ ਥੀਤਿ = ਸਾਰੀਆਂ ਥਿੱਤਾਂ। ਥੀਤਿ = {तिथि} ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਗਿਣੇ ਹੋਏ ਦਿਨ। ਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਤਕ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ (ਸੁਦੀ), ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਤੋਂ ਮੱਸਿਆ ਤਕ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ (ਵਦੀ)। ਮਹਾ ਪੁਰਖਾਂ ਦੇ ਜਨਮ-ਦਿਨ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਇਹਨਾਂ ਥਿੱਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਗਿਣੀਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਭਾਦਰੋਂ ਦੀ ਅਸ਼ਟਮੀ ਹੈ {ਭਾਦਰੋਂ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਤੋਂ ਪਿੱਛੋਂ ਅਠਵਾਂ ਦਿਨ}। ਅਸਟਮ = ਅਠਵੀਂ। ਗੋਵਿੰਦ ਜਨਮਾਸੀ = (ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ-ਰੂਪ ਵਿਚ) ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਜਨਮ ॥੧॥
ਭਰਮਿ ਭੂਲੇ ਨਰ ਕਰਤ ਕਚਰਾਇਣ ॥
ਜਨਮ ਮਰਣ ਤੇ ਰਹਤ ਨਾਰਾਇਣ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
Bẖaram bẖūle nar karaṯ kacẖrā▫iṇ.
Janam maraṇ ṯe rahaṯ nārā▫iṇ. ||1|| rahā▫o.
Oh mortal! You, strayed in doubt, utter false things, because (you don’t know) the Omnipresent Creator is beyond birth and death. Pause
This statement of the Guru takes Sikhs millions miles away from Hindus in context of knowing the Creator. It is to be ignoramus to say that the Sikhi is a branch of Hinduism. The Creator, as per Sikhi, is beyond birth and death, and the Creator’s manifestation in lives doesn’t make Him an entity that comes to this earth through a mother’s womb. Prabh’s created person can become like Him, still Prabh remains beyond individual existence. No name or symbol is enough to define the Creator.
ਭਰਮਿ = ਭੁਲੇਖੇ ਵਿਚ। ਭੂਲੇ ਨਰ = ਹੇ ਕੁਰਾਹੇ ਪਏ ਹੋਏ ਮਨੁੱਖ। ਕਚਰਾਇਣ = ਕੱਚੀਆਂ ਗੱਲਾਂ।
ਭਟਕਣਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕੁਰਾਹੇ ਪਏ ਹੋਏ ਹੇ ਮਨੁੱਖ! ਤੂੰ ਇਹ ਕੱਚੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈਂ (ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਭਾਦਰੋਂ ਵਦੀ ਅਸ਼ਟਮੀ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ-ਰੂਪ ਵਿਚ ਜਨਮ ਲਿਆ)।
ਤੇ = ਤੋਂ। ਨਾਰਾਇਣ = ਪਰਮਾਤਮਾ ॥੧॥
ਪਰਮਾਤਮਾ ਜੰਮਣ ਮਰਨ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥
ਕਰਿ ਪੰਜੀਰੁ ਖਵਾਇਓ ਚੋਰ ॥
ਓਹੁ ਜਨਮਿ ਨ ਮਰੈ ਰੇ ਸਾਕਤ ਢੋਰ ॥੨॥
Kar panjīr kẖavā▫i▫o cẖor.
Oh janam na marai re sākaṯ dẖor. ||2||
After preparing sweet treat of rice and milk, you offer it secretly to a stone idol, Oh Maya lover and ignorant man! Prabh neither dies nor takes birth.
Nothing is said against Lord Krishna; however, it is totally rejected that he was the Creator.
ਕਰਿ = ਬਣਾ ਕੇ। ਚੋਰ = ਚੋਰੀ ਚੋਰੀ, ਲੁਕਾ ਕੇ।
ਪੰਜੀਰ ਬਣਾ ਕੇ ਤੂੰ ਲੁਕਾ ਕੇ (ਆਪਣੇ ਵੱਲੋਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ-ਮੂਰਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ) ਖਵਾਂਦਾ ਹੈਂ।
ਜਨਮਿ ਨ ਮਰੈ = ਜੰਮ ਕੇ ਨਹੀਂ ਮਰਦਾ, ਨਾਹ ਜੰਮਦਾ ਹੈ ਨਾਹ ਮਰਦਾ ਹੈ। ਰੇ ਸਾਕਤ = ਹੇ ਰੱਬ ਤੋਂ ਟੁੱਟੇ ਹੋਏ! ਰੇ ਢੋਰ = ਹੇ ਮਹਾ ਮੂਰਖ! ॥੨॥
ਹੇ ਰੱਬ ਤੋਂ ਟੁੱਟੇ ਹੋਏ ਮੂਰਖ! ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਹ ਜੰਮਦਾ ਹੈ ਨਾਹ ਮਰਦਾ ਹੈ ॥੨॥
ਸਗਲ ਪਰਾਧ ਦੇਹਿ ਲੋਰੋਨੀ ॥
ਸੋ ਮੁਖੁ ਜਲਉ ਜਿਤੁ ਕਹਹਿ ਠਾਕੁਰੁ ਜੋਨੀ ॥੩॥
Sagal parāḏẖ ḏėh loronī.
So mukẖ jala▫o jiṯ kahėh ṯẖākur jonī. ||3||
Your act of giving lullaby to a stone idol is the source of all sins; Let that mouth be burned that says that the Master (the Creator) enters into existences.
The Guru leaves no doubt that never ever the Creator came into existence through a woman’s womb.
ਸਗਲ ਪਰਾਧ = ਸਾਰੇ ਅਪਰਾਧਾਂ (ਦਾ ਮੂਲ)। ਦੇਹਿ = ਦੇਹਿਂ, ਤੂੰ ਦੇਂਦਾ ਹੈਂ। ਲੋਰੋਨੀ = ਲੋਰੀ।
ਤੂੰ (ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ-ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ) ਲੋਰੀ ਦੇਂਦਾ ਹੈਂ (ਆਪਣੇ ਵਲੋਂ ਤੂੰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਲੋਰੀ ਦੇਂਦਾ ਹੈਂ, ਤੇਰਾ ਇਹ ਕੰਮ) ਸਾਰੇ ਅਪਰਾਧਾਂ (ਦਾ ਮੂਲ ਹੈ)।
ਸੋ = ਉਹ। ਜਲਉ = {ਹੁਕਮੀ ਭਵਿੱਖਤ, ਅੱਨ ਪੁਰਖ, ਇਕ-ਵਚਨ} ਸੜ ਜਾਏ। ਜਿਤੁ = ਜਿਸ (ਮੂੰਹ) ਨਾਲ। ਕਹਹਿ = ਤੂੰ ਆਖਦਾ ਹੈਂ, ਕਹਹਿਂ ॥੩॥
ਸੜ ਜਾਏ (ਤੇਰਾ) ਉਹ ਮੂੰਹ ਜਿਸ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਤੂੰ ਆਖਦਾ ਹੈਂ ਕਿ ਮਾਲਕ-ਪ੍ਰਭੂ ਜੂਨਾਂ ਵਿਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ॥੩॥
ਜਨਮਿ ਨ ਮਰੈ ਨ ਆਵੈ ਨ ਜਾਇ ॥
ਨਾਨਕ ਕਾ ਪ੍ਰਭੁ ਰਹਿਓ ਸਮਾਇ ॥੪॥੧॥
Janam na marai na āvai na jā▫e.
Nānak kā parabẖ rahi▫o samā▫e. ||4||1||
Nanak’s Prabh neither dies nor takes birth, but He remains pervading everywhere.
The Gurbani refers to an idea about such kind of creator given in Indian ancient scriptures; in spite of that, the believers of those ancient scriptures never believed practically in this idea of All Pervading Creator in all equally, and it is not practiced today either by those who revere those scriptures (919 SGGS). Why not? The answer is that too much was advocated in favor of other entities. That is the reason that It is hard to find a Hindu temple in which no idol is installed. What I mean is this that in no way, Sikhi is close to Hinduism or any other religion. There are some people who try to bring Sikhi close to Islam, but they are dead wrong, because in Sikhi, no special rituals are set up as they are in Islam to please the Creator to get good rewards, or Prabh, whom Muslim call Allah, doesn’t live up in the sky; the Creator is all pervading. In Sikhi, the responsibility of doing good deeds is on the Seeker.
ਨ ਆਵੈ ਨ ਜਾਇ = ਨਾਹ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਨਾਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਮਾਇ ਰਹਿਓ = ਸਭ ਥਾਂ ਵਿਆਪਕ ਹੈ ॥੪॥੧॥
ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਹ ਜੰਮਦਾ ਹੈ ਨਾਹ ਮਰਦਾ ਹੈ, ਨਾਹ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਨਾਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਉਹ ਨਾਨਕ ਦਾ ਪਰਮਾਤਮਾ ਸਭ ਥਾਈਂ ਵਿਆਪਕ ਹੈ ॥੪॥੧॥
There are Hindu scholars and some others who repeatedly stressed that Sikhs are a part of Hinduism and some others who try to link Sikhi to Islam. Those kinds of claims are flatly denied by Fifth Nanak in the following shabda. It is also on 1136, SGGS.
ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੫ ॥
Bẖairo mėhlā 5.
Raag Bhairo, Bani of Fifth Nanak
ਵਰਤ ਨ ਰਹਉ ਨ ਮਹ ਰਮਦਾਨਾ ॥
ਤਿਸੁ ਸੇਵੀ ਜੋ ਰਖੈ ਨਿਦਾਨਾ ॥੧॥
varaṯ na raha▫o na mah ramḏānā.
Ŧis sevī jo rakẖai niḏānā. ||1||
In essence: I do not observe fasting (Hindu ritual) nor I believe in the month of Ramzan (Muslim fasting time); I serve only that Prabh who protects in the end.
Rituals done to please divine power is rejected in this shabda; instead, Prabh’s devotion is advocated. I wonder why some of my Sikh brothers and sisters fail to get rid of rituals enshrined in their psyche based on simple hear say stories!
ਨਾਹ ਮੈਂ (ਹਿੰਦੂ ਦੇ) ਵਰਤਾਂ ਦਾ ਆਸਰਾ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ, ਨਾਹ ਮੈਂ (ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੇ) ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ (ਵਿਚ ਰੱਖੇ ਰੋਜ਼ਿਆਂ ਦਾ)। ਮੈਂ ਤਾਂ (ਸਿਰਫ਼) ਉਸ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਸਿਮਰਦਾ ਹਾਂ ਜਿਹੜਾ ਆਖ਼ਿਰ (ਹਰੇਕ ਦੀ) ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ ॥੧॥
ਰਹਉ = ਰਹਉਂ, ਮੈਂ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਮਹ ਰਮਦਾਨਾ = ਮਾਹ ਰਮਜ਼ਾਨਾ, ਰਮਜ਼ਾਨ ਦਾ ਮਹੀਨਾ (ਜਦੋਂ ਰੋਜ਼ੇ ਰੱਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ)।
ਤਿਸੁ = ਉਸ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ। ਸੇਵੀ = ਸੇਵੀਂ, ਮੈਂ ਸਿਮਰਦਾ ਹਾਂ। ਰਖੈ = ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਿਦਾਨਾ = ਆਖ਼ਰ ਨੂੰ ॥੧॥
ਏਕੁ ਗੁਸਾਈ ਅਲਹੁ ਮੇਰਾ ॥
ਹਿੰਦੂ ਤੁਰਕ ਦੁਹਾਂ ਨੇਬੇਰਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
Ėk gusā▫ī alhu merā.
Hinḏū ṯurak ḏuhāʼn neberā. ||1|| rahā▫o.
I believe in one Prabh; He is my Allah; He is my Master of the world; I am done with the both, Hindus and Muslims (what they believe in). Pause
How the decisions of not believing in what Hindus and Muslims believe is done, please read on the followings:
ਮੇਰਾ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਉਹ ਹੈ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ) ਗੁਸਾਈਂ (ਆਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨ) ਅੱਲਾ (ਆਖਦਾ ਹੈ)। (ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ) ਮੈਂ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਤੁਰਕ ਦੋਹਾਂ ਨਾਲੋਂ ਹੀ ਸਾਂਝ ਮੁਕਾ ਲਈ ਹੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥
ਗੁਸਾਈ = ਗੋ-ਸਾਈਂ, ਧਰਤੀ ਦਾ ਖਸਮ। ਅਲਹੁ = ਅੱਲਾ (ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਪਰਮਾਤਮਾ ਵਾਸਤੇ)।
ਦੁਹਾਂ ਨੇਬੇਰਾ = ਦੁਹਾਂ ਤੋਂ (ਸੰਬੰਧ) ਨਿਬੇੜ ਲਿਆ ਹੈ, ਦੋਹਾਂ ਨਾਲੋਂ ਮੁਕਾ ਲਿਆ ਹੈ ॥੧॥
ਹਜ ਕਾਬੈ ਜਾਉ ਨ ਤੀਰਥ ਪੂਜਾ ॥
ਏਕੋ ਸੇਵੀ ਅਵਰੁ ਨ ਦੂਜਾ ॥੨॥
Haj kābai jā▫o na ṯirath pūjā.
Ėko sevī avar na ḏūjā. ||2||
I do not go to Mecca; I do not worship at holy pilgrimage places; I serve none but Prabh.
ਜਾਉ ਨ = ਜਾਉਂ ਨ, ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ। ਏਕੋ ਸੇਵੀ = ਇਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਹੀ ਮੈਂ ਸਿਮਰਦਾ ਹਾਂ ॥੨॥
ਮੈਂ ਨਾਹ ਕਾਬੇ ਦਾ ਹੱਜ ਕਰਨ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਜਾਂਦੇ ਹਨ), ਨਾਹ ਮੈਂ (ਹਿੰਦੂਆਂ ਵਾਂਗ) ਤੀਰਥਾਂ ਤੇ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਸਿਮਰਦਾ ਹਾਂ, ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ (ਸਿਮਰਦਾ) ॥੨॥
ਪੂਜਾ ਕਰਉ ਨ ਨਿਵਾਜ ਗੁਜਾਰਉ ॥
ਏਕ ਨਿਰੰਕਾਰ ਲੇ ਰਿਦੈ ਨਮਸਕਾਰਉ ॥੩॥
Pūjā kara▫o na nivāj gujāra▫o.
Ėk nirankār le riḏai namaskāra▫o. ||3||
I do not perform worship (Hindu worship with rituals), I do not offer Niwaz (Muslim prayer); Only to One Formless Creator, I bow in my heart.
This is the way, Sikhi rejects rituals of organized religions like Hinduism and Islam; it is the heart which is offered to Prabh in Sikhi, and only pure heart is considered worth surrendering to the Creator. Rituals have no place in Sikhi; if any Sikh is into rituals, he or she is simply ignoring the Guru’s advice in this context. In the next verses, the Guru declares once for all how his “Panth (way of living)” differs than other religions.
ਕਰਉ ਨ = ਕਰਉਂ ਨ, ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਨਿਵਾਜ = ਨਿਮਾਜ਼। ਨ ਗੁਜਾਰਉ = ਨ ਗੁਜਾਰਉਂ, ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਗੁਜ਼ਾਰਦਾ, ਮੈਂ (ਨਿਮਾਜ਼) ਨਹੀਂ ਪੜ੍ਹਦਾ। ਮੈਂ ਨਾਹ (ਹਿੰਦੂਆਂ ਵਾਂਗ ਵੇਦ-) ਪੂਜਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਨਾਹ (ਮੁਸਲਮਾਨ ਵਾਂਗ) ਨਿਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹਾਂ।
ਲੈ = ਲੈ ਕੇ। ਰਿਦੈ = ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ। ਨਮਸਕਾਰਉ = ਨਮਸਕਾਰਉਂ, ਮੈਂ ਸਿਰ ਨਿਵਾਂਦਾ ਹਾਂ ॥੩॥
ਮੈਂ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਰੰਕਾਰ ਨੂੰ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਵਸਾ ਕੇ (ਉਸ ਅੱਗੇ) ਸਿਰ ਨਿਵਾਂਦਾ ਹਾਂ ॥੩॥
ਨਾ ਹਮ ਹਿੰਦੂ ਨ ਮੁਸਲਮਾਨ ॥
ਅਲਹ ਰਾਮ ਕੇ ਪਿੰਡੁ ਪਰਾਨ ॥੪॥
Nā ham hinḏū na musalmān.
Alah rām ke pind parān. ||4||
We are neither Hindus nor Muslims; our bodies and lives belong to the Creator, who is addressed as Allah and Ram.
ਹਮ = ਅਸੀ। ਪਿੰਡ = ਸਰੀਰ। ਪਰਾਨ = ਪ੍ਰਾਣ, ਜਿੰਦ। ਕੇ = ਦੇ (ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ) ॥੪॥
(ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਸਤੇ) ਨਾਹ ਅਸੀਂ ਹਿੰਦੂ (ਦੇ ਮੁਥਾਜ) ਹਾਂ, ਨਾਹ ਅਸੀਂ ਮੁਸਲਮਾਨ (ਦੇ ਮੁਥਾਜ) ਹਾਂ।
ਸਾਡੇ ਇਹ ਸਰੀਰ ਸਾਡੀ ਇਹ ਜਿੰਦ (ਉਸ ਪਰਮਾਤਮਾ) ਦੇ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਹਨ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨ) ਅੱਲਾ (ਆਖਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ) ਰਾਮ (ਆਖਦਾ ਹੈ) ॥੪॥
ਗੁਰ ਪੀਰ ਮਿਲਿ ਖੁਦਿ ਖਸਮੁ ਪਛਾਨਾ ॥੫॥੩॥
Kaho Kabīr ih kī▫ā vakẖānā.
Gur pīr mil kẖuḏ kẖasam pacẖẖānā. ||5||3||
Oh Kabir say this: this is what I have expressed: by meeting the Guru – Peer, I have realized my Master.
ਹੇ ਕਬੀਰ! ਮੈਂ ਤਾਂ ਇਹ ਗੱਲ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਦੱਸਦਾ ਹਾਂ, ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ-ਪੀਰ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਆਪਣੇ ਖਸਮ-ਪ੍ਰਭੂ ਨਾਲ ਡੂੰਘੀ ਸਾਂਝ ਪਾ ਰੱਖੀ ਹੈ ॥੫॥੩॥
In the above shabda, the Guru elaborates in detail the views of Bhagat Kabir expressed in his shabda on 1158 and 1159 SGGS; here are the verses of Bhagat Kabir’s shabda:
ਹਮਰਾ ਝਗਰਾ ਰਹਾ ਨ ਕੋਊ ॥
ਪੰਡਿਤ ਮੁਲਾਂ ਛਾਡੇ ਦੋਊ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
Hamrā jẖagrā rahā na ko▫ū.
Pandiṯ mulāʼn cẖẖāde ḏo▫ū. ||1|| rahā▫o.
In essence: I have nothing to do with any worldly thing/ritual/thought, and I have forsaken both, the Mullah and the Brahmin (representatives of Islam and Hinduism respectively).
ਝਗਰਾ = ਵਾਸਤਾ, ਸੰਬੰਧ। ਕਹੁ = ਆਖ। ਕਬੀਰ = ਹੇ ਕਬੀਰ! ਗੁਰ ਮਿਲਿ = ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ। ਪੀਰ ਮਿਲਿ = ਪੀਰ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ। ਖੁਦਿ = ਆਪਣਾ ॥੫॥੩॥
ਦੋਹਾਂ (ਦੇ ਦੱਸੇ ਕਰਮ-ਕਾਂਡ ਤੇ ਸ਼ਰਹ ਦੇ ਰਸਤੇ) ਨਾਲ ਮੇਰਾ ਕੋਈ ਵਾਸਤਾ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ (ਭਾਵ, ਕਰਮ-ਕਾਂਡ ਅਤੇ ਸ਼ਰਹ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਨਾਮ-ਸਿਮਰਨ ਦੇ ਟਾਕਰੇ ਤੇ ਤੁੱਛ ਹਨ (ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਮੈਂ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਦੀ ਤਾਣੀ ਉਣ ਰਿਹਾ ਹਾਂ) ਮੈਂ ਪੰਡਿਤ ਅਤੇ ਮੁੱਲਾਂ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥
Now let us look, how First Nanak paved this path by rejecting all kinds of rituals prevailing in various religions in his times. The following shabda is on 1127, SGGS:
ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੧ ॥
Bẖairo mėhlā 1.
Raag Bhairo, Bani of First Nanak
ਜਗਨ ਹੋਮ ਪੁੰਨ ਤਪ ਪੂਜਾ ਦੇਹ ਦੁਖੀ ਨਿਤ ਦੂਖ ਸਹੈ ॥
Jagan hom punn ṯap pūjā ḏeh ḏukẖī niṯ ḏūkẖ sahai.
In Essence: People get involved in giving gratuitous feasts, making burned offerings, giving away charity, performing penance and worship, but they endure pains every day.
Above, it is questioned if anyone is freed from pains and miseries by performing above mentioned rituals. Finding a way out of these pains and miseries is important. How one can overcome these miseries and pains? The Guru answers it in a very compact expression and that is: by remembering Naam of All pervading Creator.
ਹੋਮ = ਹਵਨ। ਦੇਹੀ = ਸਰੀਰ।
(ਜੇ ਮਨੁੱਖ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਤਾਂ) ਜੱਗ ਹਵਨ ਪੁੰਨ-ਦਾਨ, ਤਪ ਪੂਜਾ ਆਦਿਕ ਕਰਮ ਕੀਤਿਆਂ ਸਰੀਰ (ਫਿਰ ਭੀ) ਦੁਖੀ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਦੁੱਖ ਹੀ ਸਹਾਰਦਾ ਹੈ।
ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਮੁਕਤਿ ਨ ਪਾਵਸਿ ਮੁਕਤਿ ਨਾਮਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਲਹੈ ॥੧॥
Rām nām bin mukaṯ na pāvas mukaṯ nām gurmukẖ lahai. ||1||
Without Naam of All pervading Prabh, one cannot obtain liberation, but Naam is obtained through following the Guru.
ਮੁਕਤਿ = (ਦੁੱਖਾਂ ਤੋਂ) ਖ਼ਲਾਸੀ। ਨਾਮਿ = ਨਾਮ ਵਿਚ (ਜੁੜ ਕੇ)। ਗੁਰਮੁਖਿ = ਗੁਰੂ ਦੇ ਦੱਸੇ ਰਸਤੇ ਤੁਰ ਕੇ ॥੧॥
(ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਅਤੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਦੁੱਖਾਂ ਤੋਂ) ਖ਼ਲਾਸੀ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਨਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ, ਇਹ ਖ਼ਲਾਸੀ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈ ਕੇ ਪ੍ਰਭੂ-ਨਾਮ ਵਿਚ ਜੁੜਿਆਂ ਹੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ॥੧॥
ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਬਿਰਥੇ ਜਗਿ ਜਨਮਾ ॥
ਬਿਖੁ ਖਾਵੈ, ਬਿਖੁ ਬੋਲੀ ਬੋਲੈ; ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਨਿਹਫਲੁ ਮਰਿ ਭ੍ਰਮਨਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
Rām nām bin birthe jag janmā.
Bikẖ kẖāvai bikẖ bolī bolai bin nāvai nihfal mar bẖarmanā. ||1|| rahā▫o.
In this world, life is useless without Naam of All pervading Aalpurakh. Without Akalpurakh’s Name, one eats poison, utters poisonous words, wanders and dies uselessly. Pause
I feel, the Guru stresses the importance of Naam in our lives, and he calls that life, which lived without Naam, useless. Reading religious scriptures without understanding Naam doesn’t prove to be good. Please read on:
ਬਿਰਥੇ = ਵਿਅਰਥ। ਜਗਿ = ਜਗਤ ਵਿਚ। ਬਿਖੁ = ਜ਼ਹਰ, ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਜ਼ਹਰ। ਮਰਿ = ਮਰੈ, ਆਤਮਕ ਮੌਤ ਮਰਦਾ ਹੈ, ਉੱਚੇ ਆਤਮਕ ਗੁਣ ਗਵਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਭ੍ਰਮਨਾ = ਭਟਕਣਾ ॥੧॥
ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਜਪਣ ਤੋਂ ਵਾਂਜੇ ਰਹਿ ਕੇ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਜਗਤ ਵਿਚ ਜਨਮ (ਲੈਣਾ) ਵਿਅਰਥ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਹਰ ਖਾਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੀਆਂ ਹੀ ਨਿੱਤ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਪ੍ਰਭੂ-ਸਿਮਰਨ ਤੋਂ ਖ਼ਾਲੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਅਰਥ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਉਹ ਆਤਮਕ ਮੌਤੇ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਦਾ ਭਟਕਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥
ਪੁਸਤਕ ਪਾਠ ਬਿਆਕਰਣ ਵਖਾਣੈ ਸੰਧਿਆ ਕਰਮ ਤਿਕਾਲ ਕਰੈ ॥
ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਸਬਦ ਮੁਕਤਿ ਕਹਾ ਪ੍ਰਾਣੀ ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਉਰਝਿ ਮਰੈ ॥੨॥
Pusṯak pāṯẖ bi▫ākaraṇ vakẖāṇai sanḏẖi▫ā karam ṯikāl karai.
Bin gur sabaḏ mukaṯ kahā parāṇī rām nām bin urajẖ marai. ||2||
The pundit reads scriptures and grammars to others and performs three times religious rites. Oh mortal! Without the Guru’s guidance, there is no liberation; one gets entangled in such acts and dies without Naam of Omnipresent Har.
ਵਖਾਣੈ = (ਹੋਰਨਾਂ ਨੂੰ) ਸਮਝਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਿਕਾਲ = ਤਿੰਨ ਵੇਲੇ (ਸਵੇਰੇ, ਦੁਪਹਿਰ ਤੇ ਸ਼ਾਮ)।
ਕਹਾ = ਕਿੱਥੇ? ਪ੍ਰਾਣੀ = ਹੇ ਪ੍ਰਾਣੀ! ਉਰਝਿ = ਉਲਝ ਕੇ, (ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਿਚ) ਫਸ ਕੇ ॥੨॥
(ਪੰਡਿਤ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ) ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੇ ਪਾਠ ਤੇ ਵਿਆਕਰਣ ਆਦਿਕ (ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਆਦਿਕਾਂ ਨੂੰ) ਸਮਝਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਿੰਨ ਵੇਲੇ (ਹਰ ਰੋਜ਼) ਸੰਧਿਆ-ਕਰਮ ਭੀ ਕਰਦਾ ਹੈ,
ਪਰ, ਹੇ ਪ੍ਰਾਣੀ! ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਉਸ ਨੂੰ (ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਜ਼ਹਰ ਤੋਂ) ਖ਼ਲਾਸੀ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕਦੀ। ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਵਾਂਜਿਆ ਉਹ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਿਚ ਫਸਿਆ ਰਹਿ ਕੇ ਆਤਮਕ ਮੌਤ ਸਹੇੜ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ॥੨॥
ਡੰਡ ਕਮੰਡਲ ਸਿਖਾ ਸੂਤੁ ਧੋਤੀ ਤੀਰਥਿ ਗਵਨੁ ਅਤਿ ਭ੍ਰਮਨੁ ਕਰੈ ॥
ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਸਾਂਤਿ ਨ ਆਵੈ ਜਪਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਸੁ ਪਾਰਿ ਪਰੈ ॥੩॥
Dand kamandal sikẖā sūṯ ḏẖoṯī ṯirath gavan aṯ bẖarman karai.
Rām nām bin sāʼnṯ na āvai jap har har nām so pār parai. ||3||
Yogi carries staff and begging bowl, pundit keeps pony tail in the middle of the head and wears loin cloth and he visits pilgrimages; thus such person wanders a lot; but without Naam of the Omnipresent, he doesn’t get peace; however, one, who utters Har Naam, ferries across it (the worldly ocean).
In India, there were sects like yogis, wandering sadhu with long matted hair and the pundits, the Vedic scholars; the Guru points out how their acts were littered with rituals and how they failed in obtaining peace of mind.
ਡੰਡ = (ਜੋਗੀ ਵਾਲਾ) ਡੰਡਾ। ਕਮੰਡਲ = ਖੱਪਰ, ਚਿੱਪੀ। ਸਿਖਾ = ਬੋਦੀ, ਚੋਟੀ। ਸੂਤੁ = ਜਨੇਊ। ਤੀਰਥਿ ਗਵਨੁ = ਤੀਰਥ ਉਤੇ ਜਾਣਾ, ਤੀਰਥ-ਜਾਤ੍ਰਾ। ਭ੍ਰਮਨੁ = (ਧਰਤੀ ਉਤੇ) ਭੌਣਾ।
(ਜੋਗੀ ਹੱਥ ਵਿਚ) ਡੰਡਾ ਤੇ ਖੱਪਰ ਫੜ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਬੋਦੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਜਨੇਊ ਤੇ ਧੋਤੀ ਪਹਿਨਦਾ ਹੈ, (ਜੋਗੀ) ਤੀਰਥ-ਜਾਤ੍ਰਾ ਤੇ ਧਰਤੀ-ਭ੍ਰਮਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। , (ਪਰ ਇਹਨੀਂ ਕੰਮੀਂ) ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾ (ਮਨ ਨੂੰ) ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦੀ। ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਹਰੀ ਦਾ ਨਾਮ ਸਦਾ ਸਿਮਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ (ਵਿਸ਼ੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ) ਪਾਰ ਲੰਘ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥੩॥
ਜਟਾ ਮੁਕਟੁ ਤਨਿ ਭਸਮ ਲਗਾਈ ਬਸਤ੍ਰ ਛੋਡਿ ਤਨਿ ਨਗਨੁ ਭਇਆ ॥
ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਤ੍ਰਿਪਤਿ ਨ ਆਵੈ ਕਿਰਤ ਕੈ ਬਾਂਧੈ ਭੇਖੁ ਭਇਆ ॥੪॥
Jatā mukat ṯan bẖasam lagā▫ī basṯar cẖẖod ṯan nagan bẖa▫i▫ā.
Rām nām bin ṯaripaṯ na āvai kiraṯ kai bāʼnḏẖai bẖekẖ bẖa▫i▫ā. ||4||
One weaves the matted hair into a crown, applies ashes to the body and becomes naked forsaking clothes (different people do such different things); however, without Har Naam, one doesn’t get satiated; assuming certain sectarian garbs is a result of bondage of done deeds.
ਜਟਾ ਮੁਕਟੁ = ਜਟਾਂ ਦਾ ਜੂੜਾ। ਤਨਿ = ਸਰੀਰ ਉਤੇ। ਭਸਮ = ਸੁਆਹ। ਛੋਡਿ = ਛੱਡ ਕੇ। ਨਗਨੁ = ਨੰਗਾ। ਬਾਂਧੈ = ਬੱਧੇ ਹੋਏ (ਮਨੁੱਖ) ਨੂੰ। ਕਿਰਤ = ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਸੰਸਕਾਰ। ਕਿਰਤ ਕੈ ਬਾਂਧੈ = ਕੀਤੇ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਦੇ ਬੱਧੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ। ਭੇਖੁ = ਧਾਰਮਿਕ ਲਿਬਾਸ ॥੪॥
ਜਟਾਂ ਦਾ ਜੂੜਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਪਿੰਡੇ ਤੇ ਸੁਆਹ ਮਲ ਲਈ, ਸਰੀਰ ਉਤੋਂ ਕੱਪੜੇ ਉਤਾਰ ਕੇ ਨੰਗਾ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪਿਆ,
ਪਿਛਲੇ ਕੀਤੇ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਦੇ ਬੱਝੇ ਹੋਏ ਲਈ (ਇਹ ਸਾਰਾ ਅਡੰਬਰ) ਨਿਰਾ ਬਾਹਰਲਾ ਧਾਰਮਿਕ ਲਿਬਾਸ ਹੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਨਾਮ ਜਪਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਮਾਇਆ ਦੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਲੋਂ ਮਨ ਰੱਜਦਾ ਨਹੀਂ ॥੪॥
ਜੇਤੇ ਜੀਅ ਜੰਤ ਜਲਿ ਥਲਿ ਮਹੀਅਲਿ ਜਤ੍ਰ ਕਤ੍ਰ ਤੂ ਸਰਬ ਜੀਆ ॥
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦਿ ਰਾਖਿ ਲੇ ਜਨ ਕਉ ਹਰਿ ਰਸੁ ਨਾਨਕ ਝੋਲਿ ਪੀਆ ॥੫॥੭॥੮॥
Jeṯe jī▫a janṯ jal thal mahī▫al jaṯar kaṯar ṯū sarab jī▫ā.
Gur parsāḏ rākẖ le jan ka▫o har ras Nānak jẖol pī▫ā. ||5||7||8||
Oh Prabh! You are present in all kinds of lives of the land, the water, the sky and here and there. Oh Nanak!! When Har saves the devotees through the Guru’s blessings, they enjoy Har’s love.
At the end of this shabda, First Nanak defines Prabh’s permeating power in the lives; he further says that Prabh graces the devotees and through the Guru, Prabh causes them to enjoy His love. Prabh is in all; some people may start worshiping idols and some may indulge in rituals to gain rewards, but only those ones, who are saved by Prabh’s blessings through the Guru, obtain peace of mind. Such devotees enjoy Har’s love. To be in Har’s love is a goal of the devotee and to obtain that love, there is a path directed by the Guru. It is not obtained through rituals or wearing sectarian garbs, but through learning from the Guru who attaches the seeker with Har. This is the Sikhi: a way to be with Akalpurakh. This is what Bhagat Kabir points out about whom Fifth Nanak talks in his shabda quoted earlier. After reading all these shabdas, one can see how Sikhi is different from organized religions and how it frees the seeker from religious and social bonds and rituals.
ਜੇਤੇ ਜੀਅ = ਜਿਤਨੇ ਭੀ ਜੀਵ ਹਨ। ਜਲਿ = ਜਲ ਵਿਚ। ਥਲਿ = ਧਰਤੀ ਵਿਚ। ਮਹੀਅਲਿ = ਮਹੀ ਤਲਿ, ਧਰਤੀ ਦੇ ਤਲ ਉਪਰ, ਧਰਤੀ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਪੁਲਾੜ ਵਿਚ, ਆਕਾਸ਼ ਵਿਚ। ਜਤ੍ਰ ਕਤ੍ਰ = ਜਿਥੇ ਕਿਥੇ, ਹਰ ਥਾਂ।
ਜਨ ਕਉ = (ਆਪਣੇ) ਦਾਸ ਨੂੰ। ਰਾਖਿ ਲੇ = ਰੱਖ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਝੋਲਿ = ਹਿਲਾ ਕੇ, ਸੁਆਦ ਨਾਲ ॥੫॥੭॥੮॥
(ਪਰ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਵੱਸ ਨਹੀਂ ਹੈ) ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਧਰਤੀ ਵਿਚ ਆਕਾਸ਼ ਵਿਚ ਜਿਤਨੇ ਭੀ ਜੀਵ ਵੱਸਦੇ ਹਨ ਸਭਨਾਂ ਵਿਚ ਤੂੰ ਆਪ ਹੀ ਹਰ ਥਾਂ ਮੌਜੂਦ ਹੈਂ।
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਜਿਸ ਜੀਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ ਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਦੀ ਰਾਹੀਂ (ਵਿਸ਼ੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ) ਬਚਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਰਸ ਬੜੇ ਸੁਆਦ ਨਾਲ ਪੀਂਦਾ ਹੈ ॥੫॥੭॥੮॥
I haven’t heard any religion that doesn’t put bonds on the seeker but Sikhi. By becoming a Sikh, one obtains an ultimate freedom, which is hard to attain otherwise.
Interpretation in Punjabi is by Dr. Sahib Singh
Humbly
Gurdeep singh
